Bedrijfsopvolging niet altijd even simpel
Met een zwierig gebaar overhandigde hij zijn kaartje, waarop als logo Gebr. Verknocht sinds 1877 stond vermeld. Aangezien zijn eigen naam hiermee overeenkwam en als titel directeur aangaf, was het duidelijk dat we hier te maken hadden met de trotse eigenaar van een oeroud familiebedrijf.
Van de 194.000 familiebedrijven in ons land, moest dit toch wel zo'n beetje het oudste nog bestaande bedrijf zijn. Onvoorstelbaar; een depressie en twee wereldoorlogen had het bedrijf dus overleefd.
De heer Verknocht zelf gaf echter niet de indruk nog veel met dit verleden van doen te hebben. Spijkerbroek en en in ieder geval de smartphone wezen op de aanvaarding van de 21ste eeuw.
Zoals hij in het telefoongesprek al had aangegeven, wilde hij graag over de mogelijkheden van zijn ongestoord vertrek uit de onderneming en de opvolging van zijn zoon als directeur/eigenaar praten.
Vooruitlopend hierop had hij al enige jaren geleden een plekje onder de zon gekocht, waar hij hoopte zijn favoriete bezigheid, golf, tot in lengte van jaren te kunnen uitoefenen. Hij was misschien nog wel wat jong voor pensioen, maar hij dacht dat het mogelijk moest zijn.
Wel zou hij voor een ongestoord leventje toch nog afhankelijk blijven van het wel en wee van Gebr. Verknocht. En daar zat 'm waarschijnlijk de kneep.
Begrijpelijkerwijs was bedrijfsopvolging geen onbekend fenomeen binnen de familie, maar de ervaringen waren niet altijd even positief geweest. Zijn overgrootvader had door een te groot optimisme het bedrijf bijna in de afgrond gedreven.
Aangezien hij bekend was met de aloude wijsheid, "de eerste generatie bouwt het bedrijf op, de tweede breidt het uit en de derde generatie breekt het af", vreesde hij een herhaling van overgrootvader's perikelen.
Alhoewel hij gek was op zijn zoon, was hij niet blind voor het roekeloze trekje in zijn karakter. Zijn belangstelling lag vooral in de verkoop, waar zijn goede humeur en aanstekelijk optimisme het best tot zijn recht kwamen. Maar begon maar niet over de financiën, want dan schakelde hij gewoon uit.
Dat had al aanleiding gegeven tot wat wrijving. Zijn zoon had sterk de neiging voor de troepen uit te willen hollen en de logistieke en financiële problemen te negeren.
Hij maakte zich dan ook geen enkele illusie over de mogelijkheid zijn onstuimige zoon op afstand in toom te houden. Die rol was overigens ook niet weggelegd voor zijn beide dochters, die nooit interesse in het bedrijf hadden gehad en ook nog vrij ver weg woonden.
Samenvattend kwam het erop neer dat de heer Verknocht een oplossing wilde voor:
- het regelen van de feitelijke bedrijfsopvolging
- de directe controle op de bedrijfsvoering
- de zekerstelling van de belangen van beide dochters
Als voorbereiding op de vervolgbespreking werd afgesproken, dat er eerst nog een afspraak gemaakt werd met de accountant om inzicht te krijgen in de financiële positie van het bedrijf en de heer Verknocht alvast een blik zou werpen op de zogenaamde Scorecard opvolging, ontwikkeld door het Centrum van het Familiebedrijf.
Die scorecard geeft de elementen aan die nodig zijn voor een succesvolle bedrijfsopvolging: stof tot nadenken voor de heer Verknocht.
Plan van aanpak
Nog geen 14 dagen later vond alweer de volgende bespreking plaats. In onderling overleg werd het volgende plan van aanpak samengesteld:
- Door middel van een herstructurering kan een nieuwe "lichte" werkmaatschappij gecreëerd worden, waardoor een stuk vermogen uit de risicosfeer gehaald kan worden. Dat vergemakkelijkt in ieder geval de bedrijfsopvolging en de toekomstige vererving.
- Voor de afgesplitste werkmaatschappij ontvangt de BV van de heer Verknocht cumulatief preferente aandelen, die recht geven op een vast bedrag in de winst.
- De op te richten holding van zoon Verknocht verkrijgt gewone aandelen in de nieuwe werkmaatschappij. Verkrijgingsprijs van de aandelen nog nader te bepalen en onder meer afhankelijk van overleg met de fiscus.
- Een intern toezichtorgaan moet worden samengesteld ter controle van de bedrijfsvoering.
- Vooruitlopend op de nieuwe wetgeving met betrekking tot niet-uitvoerende bestuursleden wordt een interim manager aangesteld ter vervanging van de heer Verknocht.
- Nadat alle details zijn uitgewerkt, zal een notaris testamentaire aanpassingen voorbereiden, die een rechtvaardige verdeling zullen moeten waarborgen.
Hoewel nog vele details uitgewerkt moesten worden, voelde de heer Verknocht zich toch al duidelijk een stuk gerustgesteld. Er lag tenminste een concreet plan dat tegemoet kwam aan zijn wensen. In gedachten zag hij zich al afdalen naar zijn nieuwe bestemming, bevrijd van zorgen en voorzien van mogelijkheden.
Multiraedt is opgericht door Leo Bolle, die na zijn studie fiscaal recht, internationaal en Europees recht aan de Universiteit van Leiden, meer dan 35 jaar ervaring heeft opgedaan in een breed scala van bedrijven in zowel binnen- als buitenland.
Momenteel werkzaam als algemeen directeur van de adviesgroep Multiraedt.
Misschien niet simpel, maar wie zijn vragen niet bespreekbaar maakt zal of niet open staat voor ongevraagd advies, zal het nooit geregeld krijgen. Met goede wil, creatief denkvermogen is er echt heel veel te regelen. En soms moeten partijen ook gewoon iets durven te DOEN! Voor sommige overdrachten is echter wel TIJD nodig, dus tijdig vragen en wensen kenbaar maken is steeds weer belangrijk.
Bedrijfsopvolging is een actueel vraagstuk waar we vaak mee geconfronteerd worden echter waar goede oplossingen voor zijn en resultaten mee worden bereikt. Zo hebben we recentelijk een succesvolle opvolging ingevuld en begeleidt via overname door startende ondernemers die overwogen als zzp-er te beginnen. Ook de financien, ondanks de huidige ec.situatie is via banken prima gelukt.Maw een uitdagend vraagstuk maar resultaat is 3 tevreden partijen: verkopende, kopende en wij.
Ik ben bij diverse bedrijven, waar de opvolging geregeld moest worden, betrokken geweest. Zowel binnen families als waar de opvolgers van buiten kwamen. De ervaring heeft mij geleerd dat het succes van het traject bepaald wordt door het management van de verwachtingen van de diverse partijen. Wat wil de gene die een opvolger zoekt, wat zijn de verwachtingen? En wat kan er redelijkerwijs van een opvolger verwacht worden? Vaak blijkt er een discrepantie tussen wensen, verwachtingen en realiteit. Dit kan, indien deze niet op de juiste wijze gemanaged en gecoacht worden tot onnodige teleurstellingen leiden. Dus let op, wees realistisch.