Dienstverleners moeten samenwerken. Maar hoe doe je dat ?
De huidige economische teruggang werkt wellicht verdoezelend. Maar de meeste experts zijn van mening dat externe dienstverlening een steeds groter onderdeel zal vormen van de waardecreatie in ondernemingen.
Enerzijds werken de nieuwe technische mogelijkheden modellen als “Het Nieuwe Werken” in de hand. Maar veel belangrijker: ook eerstelijns managers worden in toenemende mate afgerekend op resultaat in plaats van op organisatiebeheer.
Hun verantwoordelijkheid verschuift van “resource management” naar optimalisatie door middel van verandertrajecten alsook stroomlijning van processen en ketens.
Daarbij is het inzetten van flexwerkers zeker een factor, maar dit laat de regie bij de opdrachtgever. Een daadwerkelijke omarming van zijn/haar nieuwe rol voert eerder in de richting van uitvoeringsovereenkomsten met externe dienstverleners.
De voorkeur gaat dan uit naar “one stop shopping” aangezien bij consortia of deeltaakverlening, de opdrachtgever langs de achterdeur toch het projectmanagement en dus de regie en het risico weer ten volle op zich neemt.
Gevestigde orde
En hier hebben grote multidisciplinaire organisaties natuurlijk een aanzienlijk voordeel. Zij hebben vaak een gevestigd imago en zijn door hun samenstelling in staat de opdracht geheel in eigen huis af te wikkelen. Toch zijn er vooral voor opdrachtgevers in het MKB wel vraagpunten:
- De prijsvorming bij zulke aanbieders lijkt soms geënt op een “gegoede” klantenkring onder grote en internationaal opererende ondernemingen.
- De omvang van zulke dienstverleners is van dien aard dat management overhead de kostenstructuur belast.
Levensvatbaar alternatief
Volgens mij ligt hier, ondanks de drempels, een goede kans voor kleinere dienstverleners, die durven “out of the box” te denken.
Het nu volgende is zeker (nog) geen recept, eerder een aanstoot tot verdere uitdieping:
- Hoe meer “kleine dienstverleners” elkaars capaciteiten en vaardigheden kennen en hebben kunnen valideren, des te beter. Onder conculega’s dient het accent waar gerechtvaardigd te verschuiven naar collega’s.
- Kleine dienstverleners moeten zich de vraag stellen of zij bereid zijn als “hoofdaannemer” van een project op te treden. Let wel: niet altijd, maar “indien dienstig”.
- Anderzijds moeten kleine dienstverleners beslissen of zij in voorkomend geval onderaannemer zouden kunnen worden als toeleverancier van een consortium leider.
- Natuurlijk moet een dergelijke constructie voor alle partijen economisch haalbaar zijn. Zo heeft de hoofdaannemer doorgaans extra kosten en risico’s (marketing, verkoopproces, onderhandelingen, aansprakelijkheid, faalrisico, enz.), die hij/zij niet of slechts ten dele op de partners kan afwentelen. Omgekeerd is het verkoopproces voor de onderaannemer(s) doorgaans eenvoudiger en korter.
- Het lijkt dan ook aannemelijk dat voor beide deelnemersgroepen een redelijke marge haalbaar is.
- Als “straw horse” wijst een eerste analyse uit dat de hoofdaannemer minimaal 20% bruto marge op zijn/haar uitbestede componenten zou kunnen maken, met minder leveringsrisico dan op de eigen componenten.
Deze bijdrage is slechts bedoeld om verdere discussie aan te zwengelen, zeker niet als uitgewerkt concept. Ik hoor graag nader van eventuele meedenkers. Indien gewenst ben ik ook graag bereid een soort “data base” van mogelijke partners die willen samenwerken op te zetten.
Gastschrijver:Willem Overbeeke
Leo, ik ben eg onder de indruk van je artikelen en raak steeds meer bevlogen om ze optimaal te lezen en goed door te spitten. Groetjes, Jos
Dank je Jos, alleen deze keer komt de eer mij niet toe, maar één van onze gastschrijvers, in dit geval Willem Overbeeke
Hallo Leo, Een goed opienierend (is dat nederlands?) stuk. Ik wordt zelf altijd ingehuurd via via, bij grote ingenieursbureau's, om mijn kunstje te doen op diverse projecten. Wat mij opvalt is, het blinde vertrouwen van opdrachtgevers, in dit soort gevestigde namen. Als je ziet wat voor kostbare fouten er gemaakt zijn in ontwerpen, die veel tijd en moeite kosten, om op te lossen tijdens de uitvoering. En evengoed, gaan de volgende keer de opdrachtgevers weer met zo'n club in zee. Deze opdrachtgevers, heb ik zelden tot nooit een claim zien indienen tegen dit soort bureau's. Waarschijnlijk, metde gedachte, "wij hebben elkaar nog nodig in de toekomst". Kleinere organisaties, of samenwerkingsverbanden, kunnen dit soort projecten vaak net zo goed aan, en zijn ook daadkrachtiger door hun "kleinheid". Groot is goed, maar staat vaak niet in een lijn met snel handelen. Met vriendelijke groet, Erik Stol
To share is to multiply. Indien men diens eigen capaciteiten en tekortkomingen goed kent durft men bepaalde opdrachten door anderen te laten doen omdat dat dan meer vertrouwen schept tussen de eerste opdrachtgever en opdrachtvrager. Ik werk al sinds jaar en dag op deze manier. Bedrijven en professionals huren mij in voor bijzondere personele aangelegenheden omdat ik daar in één uur vaak de voor hun juiste oplossing aanreik waar anderen 4 tot 6 uren voor nodig hebben. Dat scheelt veel tijd maar ook kosten en de nodige rust keert weer snel terug op de werkvloer, maar dan ook vaak in de huiselijke kring. Probeer het maar eens uit. Hartelijke groeten.
Een alternatief voor samenwerking is het vormen van een (project)coöperatie. Hierbij is de coöperatie de hoofdaannemer en de partners in de samenwerking leveren hun dienst aan de coöperatie. Op deze manier neem je maar beperkt risico voor elkaars werk en is een marge-opslag niet nodig. Er zijn wat kosten, maar als je éénmaal een coöperatie hebt opgezet kun je deze voor verschillende projecten gebruiken. Volgens het concept www.ondernemerscooperatie.nl hebben we nu zo'n 70 van dit soort coöperaties opgezet.
Beste Alfred, Ik sluit mij aan bij de reactie van Christiaan. Om goed samen te werken is een bedrijfsstructuur nodig die dit faciliteert maar waarbij er wel duidelijke sturing is. Ik heb al heel veel oprichters gesproken van samenwerkingsverbanden maar allemaal geven ze aan dat het lastig is om de organisatie te runnen aangezien de mensen niet exclusief verbonden zijn. Ze komen kennis en/of opdrachten halen maar willen zelf niet investeren. Geen commitment resulteert veelal in het achterblijven van resultaten. Het gaat er om dat mensen structureel gaan samenwerken waarbij de balans tussen geven en ontvangen goed is. Wat betreft de marge: zoals Christiaan al aangaf is het niet mogelijk om een organisatie te bouwen zonder een financiële afdracht. Echter de resultaten moeten primair voortkomen uit het samenwerken en niet uit de hoge percentages die moeten worden afgedragen. Je hebt financiën nodig om kennis te delen, marketing te bedrijven en de boekhouding te runnen. Maar als iedereen echt samenwerkt is dit financiële percentage laag en worden er door de samenwerking zeer mooie resultaten geboekt. Als samenwerkingsvorm hebben wij voor franchise gekozen. Het is volledig transparant en mensen hoeven zich niet in te kopen als aandeelhouder zoals bij bijvoorbeeld een maatschap. Daarnaast hebben de partners inspraak in de vorm van een franchiseraad die jaarlijks wordt gekozen. We zijn de enige consultancy organisatie in Nederland die werkt op basis van franchise die een NFV keurmerk heeft. We hebben vaste maandbijeenkomsten en daarnaast zijn er verschillende kennisgroepen die samen de markt benaderen. We investeren zo samen in marketing en sales en kunnen dus proposities ontwikkelen die je alleen niet zou kunnen. Juist door deze samenwerking mogen bij organisaties als Shell, ING, Schiphol en verschillende universiteiten en gemeenten als eindklant helpen met hun organisatie en/of ICT vraagstukken. Kortom: als zelfstandige binnen een goede structuur gaan samenwerken zijn er hele mooie resultaten te bereiken. Deze resultaten kunnen alleen maar bereikt worden als iedereen gelooft in een gezamenlijke missie én bereid is om te investeren in tijd en een beetje in geld. Vriendelijke groet, Jacco Boon
Een alternatief voor samenwerking is het vormen van een (project)coöperatie. Hierbij is de coöperatie de hoofdaannemer en de partners in de samenwerking leveren hun dienst aan de coöperatie. Op deze manier neem je maar beperkt risico voor elkaars werk en is een marge-opslag niet nodig. Er zijn wat kosten, maar als je éénmaal een coöperatie hebt opgezet kun je deze voor verschillende projecten gebruiken.
Beste Alfred, Aangezien ik geen lid ben van deze groep even zo via Leo Bolle. Mijn ervaring met coöperaties is dat de juridische vorm geen garantie is voor succes, noch voor samenwerking. Ik ervaar regelmatig dat mensen die met het idee voor een coöp rondlopen zich onvoldoende realiseren dat de coöp gewoon een bedrijf is, dat als een bedrijf moet worden gerund. Zo niet dan is de losse structuur eerder een bedreiging dan een kracht, omdat het risico op de loer ligt dat mensen denken…. Mwah, laat een ander het (vervelende) werk maar doen, laat de ander maar investeren. Een coöp functioneert m.i. alleen als de ‘aandeelhouders/leden’ gebonden zijn alsof de organisatie een BV/NV is én dat er een duidelijke economisch haalbare gemeenschappelijke bedrijfsvisie en businessmodel is. Overigens ben ik er bekend mee dat je een coöp intern juridisch ook vergelijkbaar aan een BV kunt inrichten. De mogelijkheid tot maatwerk is de kracht. Wat betreft je opmerking over dat ‘een marge achterwege kan blijven’; Zoals hierboven aangegeven worden succesvolle coops m.i. gewoon gerund met centraal (hoofd)kantoor, servicecenter, zo je wilt. Hier werken mensen, worden uren gemaakt voor het gemeenschappelijke, moeten monden gevoed worden, worden organisatiekosten gemaakt enz. En dit betekent dat een marge/afdracht niet alleen optioneel is, maar m.i. zelfs noodzakelijk voor de continuïteit van de coöp. Mocht je over mijn ervaringen persoonlijk met me willen sparren, neem gerust contact met me op. Dat geldt overigens ook voor de overige mensen in deze groep. Met vriendelijke groet, Christiaan Landman
Het out of the box denken is geen probleem, ik heb eraan zitten denken om met meerdere kleine bedrijven grotere projecten aan te willen nemen maar het probleem is dat de opdracht gevers ons niet ziet staan.
Kennen jullie dit initiatief? Gezamenlijk innovatie faciliteren in en rondom de Accountancy sector? 13 maart as is de kick-off Tuacc2.0, software, training, beroepspraktijk, onderwijs, samenwerken. www.tuacc.com Voor meer informatie ben ik beschikbaar.