Wat doe je met kritiek ?
Communiceren. Wat is dat eigenlijk?
Waarom doe je het en wat bereik je er mee? Als communicatie nu gaat over de uitwisseling van informatie, dan probeer je steeds met die informatie iets over te brengen of te creëren. Je zegt bijvoorbeeld: “Ach kom gezellig bij mij zitten.” als je gezelschap wilt of “Wil je voor mij ook een kopje koffie inschenken?” als je de ander koffie ziet halen. Zo eenvoudig kan het zijn. Toch is het in de praktijk niet altijd even makkelijk om een boodschap over te brengen. Misschien zeg je “Hé, dat klopt niet.” en reageert de ander geïrriteerd. Soms begrijp je ook niet precies wat er gebeurt. Wellicht zie je een onverwachte reactie bij de ander en zeg je “Heb ik iets verkeerd gezegd?” Je probeerde immers toch te helpen? Een ongemakkelijk moment voor beiden. En hoe dan verder? Doe je er beiden het zwijgen toe en blijft het tussen jullie in staan of ga je je voor iets verontschuldigen zonder dat je precies weet waarvoor? Lastig toch?
Worden jouw woorden als kritiek opgevat dan schept dat een probleem in de relatie. Uit 20 jaar onderzoek van dr. John Gottman, professor in de psychologie en verbonden aan de Universiteit van Washington (USA), blijkt dat 94% van de relaties strandt als partners:
- Kritiek op elkaar hebben
- Zich defensief naar elkaar opstellen
- Zich uit de relatie terugtrekken, zwijgen en uiteindelijk
- Elkaar steeds meer minachten.
Als je samen wilt ondernemen is onderling vertrouwen een belangrijke voorwaarde. Daarom is dit onderzoek naar mijn mening niet alleen van belang voor intieme maar ook zakelijke relaties. Ik zie een daarin een vergelijkbare dynamiek. Zakelijk staat kritiek een vlotte samenwerking en optimale prestaties in de weg.
Kritiek staat heldere communicatie in de weg
Daarnaast is kritiek is een inefficiënte manier van communiceren. Het spreken in verwijten heeft weinig zin en voegt geen waarde aan de communicatie toe. Zeg je tegen iemand “Hé, dat klopt niet.”, dan hoort deze makkelijk een verwijt. Dat heb je zelf misschien ook. Als je denkt dat je op de vingers wordt getikt voel je onmiddellijk weerstand. Je gaat in de verdediging en het aanbod om te helpen sla je af. Grote kans dat je je ook nog boos en schuldig voelt over die uitwisseling. Het gebruik van woorden die een verwijt inhouden, of zo geïnterpreteerd kunnen worden, zorgt voor enorme ruis in de relatie. Communicatie is alleen effectief indien de boodschap die je wilt overbrengen ook inderdaad bij de ander overkomt. Kritiek verhindert dat de ander kan horen wat je werkelijk wilt zeggen en gaat ten koste van de verbinding die je graag wilt voelen. Zo staat het zakelijk succes en een heldere communicatie in de weg.
Tip:
1. Gebruik beschrijvende taal. bv. “Ik zie dat jij een ander antwoord dan ik hebt bij die vraag?” i.p.v. “Dat klopt niet.”
2. Vermijd woorden die een oordeel over de ander inhouden. Beschrijf wat je graag wel wilt zien. Hou het positief.
3. Bedenk hoe het op de ander kan overkomen voor je wat zegt.
Zeggen wat je wilt zonder kritiek te uiten kun je leren. Uiteindelijk gaat het om het resultaat zowel voor jezelf, jouw gezin als voor het werken in een team. Als de boodschap echt overkomt schept dat onderling begrip en verbondenheid. Verbindend Communiceren dus!
Meer informatie? Kijk nu op www.govertvanginkel.nl of stuur een email aan mail@govertvanginkel.nl
© Govert van Ginkel
Categorie Organisatie Advies
Communicatie is meer dan wat mensen zeggen alleen. Dat is nu precies waarom het soms zo moeilijk kan zijn en het makkelijk een conflict veroorzaakt.
Na jaren als jurist problemen opgelost te hebben koos Govert van Ginkel daarom voor een andere en meer effectieve aanpak.
Los problemen op bij de bron: leer af wat je hebt aangeleerd en leer in plaats daarvan een manier van communiceren die respectvol, duidelijk en effectief is.
Aan de hand van veel praktische oefeningen leert hij je om authentieker, echter, vrijer en daardoor beter te communiceren. Dat kan in een in-company groepstraining of in een individueel traject.
Op een luchtige en tegelijk leerzame manier zoek je tijdens de training de confrontatie met jezelf en met anderen. Zo kom je vanzelf je eigen aangeleerde belemmeringen tegen, leer je deze te overwinnen en kun je uiteindelijk meer jezelf zijn in het contact met anderen. Daarnaast werkt Govert van Ginkel als conflictbemiddelaar
Hoi Govert, Altijd boeiende materie. Communicatie en zeker wanneer we het emotionele wezen van de mens er in betrekken. Op mijn 35 heb ik een beetje leren communiceren en iets van incasseringsvermogen. Ik herinner mij tijden dat mijn trots (lees onzekerheid) mij in de weg stond kritiek op te nemen als nuttige informatie. Tegenwoordig lukt dat beter maar het is een vaardigheid die net als elke andere beter wordt met oefening en snel weer erodeert als we dit niet doen. Voor mij loont het echt om hier tijd en aandacht aan te besteden want in lijk met wat jij hier schrijft maakt dat het werken zoveel aangenamer voor iedereen mij incluis. Als ik er aandacht voor blijf hebben ben ik ook veel effectiever in mijn werk, omgang en communicatie. Een aanrader voor iedereen. Er tijd en oog voor hebben! PS. vraagje: in managen teams heb je relativerende mensen/teams en zij die dit niet doen. In mijn ervaring moet je een relativerend team een schop onder en bips geven om ze te laten beseffen dat het menens is. Bij teams die zichzelf erg afstraffen en niet relativeren is het omgekeerd. Of is dit een misvatting? Gr Daniël
Hallo Daniel, Voor mij is een functionerend team opgebouwd uit mensen die complementair aan elkaar zijn en een vertrouwensrelatie hebben met elkaar. Daardoor is transparantie en open communicatie mogelijk. Als ik denk aan 'respectvol' met elkaar communiceren dan betekent dit voor mij in een team dat ieder teamlid verantwoordelijkheid voor zijn eigen bijdrage neemt en bereid is anderen op hun bijdrage en de onderling gemaakte afspraken aan te spreken zonder in verwijten te vervallen. Dit kan als er een vertrouwensrelatie is en iedereen voor het gemeenschappelijk ondernemingsdoel samenwerkt. Als in plaats daarvan de eigen (afdelings)resultaten primair worden gemaakt, dan gaan teamleden elkaar intern beconcurreren. Een team dat of in het relativeren of zichzelf afstraffen blijft steken, zoals jij omschrijft, lijkt voor mij een team waarin de vertrouwensrelatie ontbreekt. Beiden klinken mij als cirkels waarin het team rond blijft draaien maar niemand echt de kastanjes uit het vuur haalt. De vraag is voor mij dan wat er nodig is om het over de feiten te hebben, te evalueren wat nodig en vervolgens tot afspraken en actie over te gaan. De relaties binnen het team zijn voor mij voorwaarden scheppend.
Mm. Ik was ook nooit per se een goede manager. Hooguit effectief. Ik neig er naar om snel te roepen: daar heb je als manager allemaal geen tijd voor. Bijvoorbeeld als je drie vestigingen met allemaal 4 professionals hebt en 2 werken er naar verwachting, 1 goed en en slecht. Dan is er snel de neiging om de 'rotte appel' aan te wijzen, er uit te snijden en door te gaan met vers bloed. Maar ik begrijp zelf ook hoe plat dit klinkt. Ga er eens over nadenken want ik ben wel 2.0 liefhebber maar zie dit makkelijker terug in processen dan in relaties.
Daniel, mooi open en kwetsbaar, hoe je je opstelt. Ik zie ook in teams dat ik ongeduldig wordt van altijd dezelfde criticasters of cynische mensen. Alleen is de uitkomst van processen de optelsom van goede relaties. Dus investeren in relaties moet en loont totdat de relativerende houding weg is. Tenslotte is dit de uiting van onzekerheid en angst voor verandering wat een functie heeft om er te zijn en te benoemen en het proces mede vorm te geven.