Hoe lees ik de balans van mijn bedrijf?
De balans, het belangrijkste onderdeel van de boekhouding
Het belangrijkste onderdeel van de boekhouding is de balans. De balans geeft weer wat de bezittingen en de schulden van een bedrijf zijn. Het is dus van groot belang deze te kunnen lezen. De balans is een momentopname. Het geeft de stand van de bezittingen en schulden weer op een bepaald moment. In ieder geval op 31 december, maar het kan op elk moment.
Een overzicht van bezittingen en schulden
Een balans heeft altijd 2 zijden. De linkerzijde noemen we de debetzijde. Hier staan alle bezittingen. De rechterzijde noemen we de creditzijde. Hier staan alle schulden en het eigen vermogen. De schulden noemen we ook wel vreemd vermogen. Je zou kunnen zeggen: aan de debetzijde staan de bezittingen en aan de creditzijde staat hoe deze bezittingen zijn gefinancierd. De balans is altijd in evenwicht. Dat wil zeggen dat de totaaltellingen aan beide zijden gelijk is.
De bezittingen aan de debetzijde noemen we de activa en e schulden aan de creditzijde noemen we de passiva. De meest voorkomende rubrieken in de activa zijn de materiële vaste activa (MVA), de vlottende activa en de liquide middelen. De MVA zijn voor lange termijn vastgelegd. Dit zijn bijvoorbeeld gebouwen, auto’s en inventaris. De vlottende activa zijn de bezittingen voor korte termijn. Dit zijn bijvoorbeeld de debiteuren, voorraden en de vorderingen bij de belastingdienst. De liquide middelen zijn de geldmiddelen zoals kas en bank.
De meest voorkomende rubrieken aan de creditzijde zijn het eigen vermogen (EV), de langlopende passiva en de kortlopende passiva. Onder de langlopende passiva vallen bijvoorbeeld de hypotheekschuld. Onder de kortlopende passiva vallen bijvoorbeeld de crediteuren, de rekening-courant schuld bij de bank en de belastingschulden.
De balans laat zien hoe het eigen vermogen zich ontwikkelt
De totaaltellingen van de bezittingen en van de schulden, welke dus aan elkaar gelijk zijn noemen we de balanstotalen. Het eigen vermogen staat altijd aan de creditkant. Dit is de schuld van het bedrijf aan de eigenaar. Het is ook het saldo van alle bezittingen en schulden. Het eigen vermogen komt tot stand door de winst op te tellen bij het beginsaldo en hiervan de privé opnamen van af te trekken. Sommige ondernemers denken dat de privé opnamen hun inkomen is en dat ze daar belasting over moeten betalen. Dit is niet waar. Je betaald belasting over de winst. Dit is iets anders dan de privé opnamen.
Het is belangrijk om te zien hoe het eigen vermogen zich ontwikkeld. Als er winst gemaakt wordt groeit het eigen vermogen. Als er verlies gemaakt wordt daalt het eigen vermogen. En het doel van een ondernemer is natuurlijk om winst te maken en dus het eigen vermogen te laten groeien.