Veel leidinggevenden denken dat 'erkenning voor goed werk' een erg belangrijke impact heeft op de motivatie en werkbeleving van werknemers. Anderen denken aan financiële beloning of persoonlijke ondersteuning die het meest belangrijk zijn. 

Maar er is grootschalig onderzoek dat dat allemaal tegenspreekt. Wat leidinggevenden als een factor van weinig belang zagen, namelijk 'vooruitgang boeken' bleek verreweg de belangrijkste factor voor een positieve werkbeleving èn betere prestaties.

Daarom vandaag een blog over hoe je met je werknemers over 'progressie' in gesprek kan komen.
 

Hierbij 4 tips.

 

1. Bespreek wat betekenisvol is in het werk

Yep...we gaan meteen de diepte in. Gebleken is namelijk dat vooruitgang boeken vooral bijdraagt aan de motivatie als het gaat om 'intrinsieke doelen'. Doelen zoals geld of roem zijn extrensiek en blijken uiteindelijk minder motiverend dan intrinsieke doelen als persoonlijke groei, betekenisvolle relaties en fysieke en mentale gezondheid. Deze intrinsieke doelen zijn gekoppeld aan de grote drie van psychologische behoeften: autonomie, verbondenheid en competentie.

Maar wat betekent dat nou voor het werk? En voor hoe je met je werknemers in gesprek gaat?
Belangrijk is om in individuele gesprekken en in teambijeenkomsten te praten over wat betekenisvol is. Dat gaat namelijk direct over eerder genoemde psychologische behoeften en onze intrinsieke doelen.

Ik geef hieronder nog 3 tips over dit onderwerp, maar mocht je meer hierover willen lezen: een erg goed en praktisch boek is 'Progressiegericht werken' van Coert Visser.

2. Benut deze voorbeeldvragen

In je eigen teamoverleg kan je hiermee aan de slag door bijvoorbeeld de volgende vragen te stellen.
Eventueel door mensen de vraag in duo's te laten beantwoorden en daarna collectief te bespreken.

NB : vind je dit lastig om te doen omdat het zo anders is dan je reguliere insteek in het overleg, overweeg dan de inzet van een teamcoach (zoals ik ; ).
Is er veel cynisme en is een gesprek over betekenis haast niet mogelijk, dan is dat zeker een goed idee.

  1. Wat maakte dat jullie deze organisatie hebt gekozen?
  2. Welk aspect van je vak heeft je in de afgelopen periode energie gegeven? (denk aan een recent succesje in je werk)
  3. Welke momenten in jouw werk beleef jij als betekenisvol?
  4. Waaraan merken we dat ons werk zinvol is? Hoe merken we dat precies?
  5. Waar werken we op dit moment gezamenlijk naartoe? (of : wat weten we al over hoe we er over 1/2/3 jaar voor willen staan) Wat is de reden dat we dit willen bereiken?
  6. Op het moment dat we dit bereikt hebben, hoe ziet dat er dan uit?
  7. Wat is er dan anders? Waaraan merken we dat we dat bereikt hebben? (wie, wat, wanneer). Welk verschil maakt dat voor ons?
  8. Waaraan merken anderen (de maatschappij, klanten, andere afdelingen, leveranciers, nieuwe medewerkers, partnerorganisaties etc) dat we dat bereikt hebben? Welk verschil maakt dat voor hen?
  9. Op welke momenten in ons werk merken we dan dat we dat bereikt hebben?
  10. Wat is ervoor nodig zodat wij iedere dag ervaren dat we betekenisvol werk verrichten?
  11. Waarin onderscheiden wij ons dan van andere organisaties / afdelingen / concurrenten etc.
  12. Wat levert dit op voor ons als team / de organisatie / voor jou / de maatschappij ?
  13. Wat doen we al - ook alle hele kleine dingen - wat in de goede richting werkt?
  14. Willen we daar meer van doen? Welk verschil gaat dat maken? Wat doe jij dan anders?
  15. Hoe ziet het eruit als we net een klein stukje verder in de richting zijn waar we willen zijn? Wat is er dan anders?
  16. Hoe kunnen we elkaar helpen om een stukje verder te komen? Hoe doen we dat precies?
  17. Wat is het eerste, kleine stapje dat we kunnen doen om nog verder te komen?
  18. Wat kan jij zelf doen in de komende 2 weken om hieraan een bijdrage te leveren?

Belangrijk is om bij dit uitvragen zoveel mogelijk details boven water te krijgen zodat je met elkaar ook echt voor je kan zien hoe het is 'als we dichter bij het doel zijn'. Ga dus niet te snel door de vragen heen, maar vraag door. De uitspraak 'dan hebben we meer tijd voor onze klanten' is veel te ruim, 'dan zijn we maximaal 20% van onze tijd bezig met administratie' is helder en concreet.

Hoe meer je het met elkaar echt voor je kan zien, hoe meer motiverend èn hoe meer kans dat we het ook daadwerkelijk kunnen doen. We hebben het dan al gezien in 'our minds eye' zoals de Engelsen dat zo mooi zeggen.

Hiermee onderscheid dit gesprek zich overigens ook van het formuleren van 'een missie'. Die moet vaak enorm veel overkoepelen en kan dan niet anders dan algemeen zijn. Belangrijk is om de discussie over wat betekenisvol is zo dicht mogelijk bij het team en de praktijk van het werk van het team te houden.

Heel waardevol is als 'wat betekenisvol is' in detail is geschetst in relaties naar anderen, zoals klanten of collega's. De ervaring leert dat als we zeker weten wat we voor anderen willen betekenen, dit een enorm sterke verankering oplevert (zodat we het vast kunnen houden) en een grote motivator is.

3. Bespreek dit ook 1 op 1

Bovenstaande voorbeeldvragen kan je iets aanpassen en dan ook gebruiken in individuele gesprekken. Het is voor een werknemer soms even wennen, maar het levert veel meer op dan alleen te bespreken op welke taak iemand beter wil worden. Je gaat wel praten over het concrete werk en iemands ontwikkeling daarin, maar dit komt in een betekenisvol perspectief te staan.

Hierbij denk ik aan het verhaal  van de bouwvakker die zegt 'ik metsel een muurtje' of de andere bouwvakker die zegt 'ik bouw een kathedraal'. Het tweede perspectief geeft veel meer vervulling.

Overigens zijn sommige bedrijven heel bescheiden en vinden in eerste instantie hun werk soms niets te maken heeft met 'betekenisvol'. Maar uiteindelijk loont het om door te blijven denken en zoeken. Bijvoorbeeld: bak je goedkope koekjes, dan maak je het voor mensen met minder geld ook mogelijk om een momentje te genieten en uit te delen.

Je hoeft dus geen hulpverlener of iets dergelijks te zijn om te denken dat jouw werk betekenisvol is. Bij het bespreken van wat je als team of individuele medewerker doet kan het soms helpen om een aantal keer door te vragen met de vraag : 'Welk verschil kan dat maken? En voor wie?'.

4. Progressie in de richting van het (betekenisvolle) doel

Ben je in gesprek geweest over wat betekenisvol is, dan kan je individuele werknemers of het team als geheel stimuleren om met progressie bezig te zijn.
Dit is ook belangrijk omdat we onze eigen progressie vaak niet opmerken. We zijn waarschijnlijk al weer bezig met het volgende.

Wil het stimulerend zijn, dan helpt het als we de progressie vaker opmerken, bespreken en ook echt beleven. Daarmee komt het vliegwiel van progressie op gang; de progressie versterkt onze gedrevenheid voor verdere progressie. Dit helpt ons bovendien om door te zetten als het eens tegenzit.

Hoe werk je met je werknemer(s) aan die focus op progressie?
Hierbij kunnen de volgende vragen behulpzaam zijn:

  • Wat gaat er beter? (hoe klein ook)
  • Wat voor verschil - hoe klein ook - heeft dat gemaakt? En voor wie?
  • Hoe heb je dat voor elkaar gekregen? Wat heb jij gedaan om dat mogelijk te maken?
  • Waar zou je meer van willen doen? Welk verschil kan dat maken?
  • Stel dat je nog net wat meer betekenisvol werk doet dan nu/dat jouw werk een grotere bijdrage levert, waaraan zou je dat merken?
  • Wat is het kleinste stapje dat je kan bedenken om verder te komen in de richting die je wil?
  • Hoe kan ik je hiermee helpen? Wat moet ik wel doen, en wat juist niet? (op welke momenten?, zoek de details!)

Pas op dat je niet te snel in het gesprek komt op 'wat ga je nu doen'. Zet de rem erop en zorg dat je veel uitvraagt over wat er al goed gaat en hoe die werknemer dat mogelijk heeft gemaakt. Het kost tijd en aandacht om onze eigen progressie goed op te merken en dat is juist wat nodig is.

Stimuleer jezelf en je gesprekspartner om te denken in kleine stappen. Dat houdt het praktisch, daadwerkelijk haalbaar en motiverend.
Zo kom je samen met je werknemers op het waardevolle pad van progressie die zichzelf versterkt. En daar wordt iedereen beter van.

Succes!

Cora Hagen

p.s. Vaker tips ontvangen? Kijk op www.simpelhr.nl

 
Categorie Organisatie Advies