Eerder schreef ik al eens een blog over de ontdekking die ik deed toen ik mijn scriptie uit 1995 herlas. Daarin noemde ik namelijk verhalen als wezenlijk bestanddeel van de bedrijfscultuur, een manier om kernwaarden van organisaties weer te geven. Eigenlijk was ik vergeten dat ik vijf jaar later ook in Schotland stapels boeken gelezen heb over bedrijfscultuur, en, jawel, verhalen. En ik loop maar steeds te verkondigen dat ik nog ‘maar’ vijf jaar met storytelling in de weer ben. Terwijl de voedingsbodem dus al ruim 20 jaar geleden werd gelegd, en het verhalenzaadje vijf jaar later nog eens stevig water kreeg. Tot het pas tien jaar later echt tot bloei kwam. Nou ja, dat past uitstekend bij mijn motto ‘Wat (of wie) goed is, komt (er) wel’.

Zo doen wij dat hier

In één van die boeken vond ik mooie input voor dit blog, namelijk in het boek ‘Creative Organization Theory’ van Gareth Morgan uit 1989. Wat ik mooi vind is dat hij storytelling beschrijft in zijn meest waardevolle vorm, waarbij verhalen dienen als weerslag én richtinggever van cultuur. Het gaat daarbij om echte, authentieke verhalen die richting geven aan de organisatie zelf en de mensen waar zij uit bestaat en door bestaat. Hij schrijft onder andere:

Iedere organisatie heeft zijn eigen verhalen. Verhalen die vertellen over het ontstaan, de stijl, de kernwaarden van de organisatie, en bovendien over de sappige details die kleur en leven kunnen geven aan de dagelijkse routine.

En:

Verhalen zijn de belangrijkste informatiebronnen voor mensen, als het gaat om het vaststellen van ‘zo doen wij dat hier’. Als ze door meerdere mensen verteld worden zijn organisatieverhalen de beste manier om een onderscheidende competentie of filosofie uit te dragen die de sleutel is tot het succes van een organisatie.

The 11th commandment van 3M

En hoe kan hij dat beter illustreren dan met een verhaal… ? In dit geval het verhaal over ‘the 11th commandment’ bij de Minnesota Mining and Manufacturing Company, beter bekend als 3M. Dat luidt: ‘Never kill a new product idea’. Om die kernwaarde te illustreren gaat in het bedrijf een verhaal rond over de ontdekking van transparante cellofaantape. Het gaat over een medewerker die bij toeval die tape uitvond, maar zijn idee niet verkocht kreeg aan zijn superieuren. Waarom? Marketingonderzoek liet zien dat er maar een heel beperkte vraag zou zijn naar het nieuwe materiaal.

De medewerker liet zich echter niet ontmoedigen en wist te directiekamer binnen te sluipen en de notulen van de laatste vergadering op te hangen met de doorzichtige tape. Het management was voldoende onder de indruk om het idee een kans te geven en… de tape werd een doorslaand succes. Daarna werden medewerkers van 3M steevast aangemoedigd zich als ondernemers op te stellen en nieuwe ideeën gewoon echt uit te proberen en niet (alleen) te vertrouwen op de uitslagen van marktonderzoek.

Dit verhaal maakt drie dingen heel mooi duidelijk. Namelijk dat een goed en echt verhaal meer dan wat dan ook richting kan geven aan medewerkers, en daarmee aan de organisatie. Dat die verhalen veel beter duidelijk maken waar je als organisatie voor staat en voor gaat, dan alleen maar een setje kernwaarden. En dat verhalen er gewoon zijn. In iedere organisatie, in ieder bedrijf. Maar dan moet je wel oprecht willen luisteren en de juiste vragen stellen om die waardevolle verhalen boven tafel te krijgen.

Het is natuurlijk essentieel om ervoor te zorgen dat verhalen niet juist verstikkend gaan werken: zo doen wij dat hier, dus waag het niet om het anders te doen. Net als een organisatie verandert, zijn ook de verhalen van de organisatie voortdurend in ontwikkeling. En dat vraagt van jou en je organisatie blijvende aandacht voor verhalen, ofwel het creëren van een narratief klimaat. Als externe adviseur kan ik je op weg helpen door verhalen te verzamelen, en door mensen te trainen, maar uiteindelijk moet de oprechte aandacht en interesse voor verhalen van binnenuit komen.

Lees ook:

 

Gratis webinar

Wil je meer weten over storytelling? Op donderdag 29 januari geef ik om 20.30 uur een gratis webinar. Hier kun je je aanmelden.
 
 
Categorie Marketing en Communicatie Advies