Het zakendoen stopt niet aan de Nederlandse landsgrenzen. Als internationaal actieve ondernemer wordt u dan ook geconfronteerd met fiscale regels in diverse landen. De geglobaliseerde zakenwereld heeft er ook toe geleid dat er steeds meer internationale transacties plaatsvinden tussen ondernemingen die behoren tot dezelfde internationale groep. De Nederlandse overheid stelt veel in het werk om het Nederlandse bedrijfsleven te ondersteunen bij het zakendoen over de grens.

Obstakels wegnemen

De weg naar internationaal zakendoen ligt bezaaid met vele obstakels zoals administratieve formaliteiten, risicobeheer, toegang tot financiering. Uit een onderzoek van Rabobank en GfK blijkt dat de grootste horde die genomen moet worden bij succesvol over de grens zakendoen de buitenlandse wet- en regelgeving blijft. Ook het vinden van klanten en de juiste lokale partners zijn gevaarlijke struikelblokken. Om nog maar te zwijgen van de nauwelijks objectiveerbare culturele verschillen. De Nederlandse overheid probeert te helpen bij sommige obstakels. Denk bijvoorbeeld aan het organiseren van handelsmissies, het verminderen van de administratieve lasten en het verlagen van fiscale drempels. Nederland kent bovendien de deelnemingsvrijstelling waardoor economische dubbele belasting wordt voorkomen. Daarnaast heeft Nederland vele gunstige investeringsbeschermingsovereenkomsten (IBO) en belastingverdragen afgesloten.

Nederland is zeer actief in het ontwikkelen en onderhouden van belastingverdragen. Dit is een grote troef voor zowel het aantrekken van buitenlandse investeringen als voor het Nederlandse bedrijfsleven dat internationaal actief is. Bij het ontbreken van een belastingverdrag is het Nederlandse bedrijfsleven voor de fiscale gevolgen van buitenlandse activiteiten afhankelijk van de nationale wet in de overeenkomstsluitende lidstaat. Dikwijls zijn de voorzieningen daarin ontoereikend om internationale dubbele belasting te voorkomen. Dubbele belasting is een bijzonder probleem in het fiscaal recht dat voortvloeit uit het principe van territorialiteit van het belastingrecht. Daarnaast geldt dat nationale wetten anders dan verdragen eenzijdig kunnen worden gewijzigd, wat leidt tot een grotere mate van onzekerheid voor het Nederlandse bedrijfsleven dan in situaties waarin een belastingverdrag van toepassing is.

Wat is een dubbelbelastingverdrag?

Een dubbelbelastingverdrag is een verdrag ofwel een overeenkomst tussen veelal twee en in uitzonderlijke gevallen meer Staten waarin die Staten afspreken hoe de heffing van hun belastingen op elkaar wordt afgestemd met als voornaamste doel het voorkomen van internationale dubbele belasting en het ontduiken van belasting. De dubbelbelastingverdragen hebben voorrang op het nationaal recht en directe werking. Een belastingverdrag verdeelt de rechten voor een aantal inkomensbestanddelen tussen de verdragspartners. Het belastingverdrag zelf schept echter geen heffingsrechten. De meeste van die dubbelbelastingverdragen zijn gebaseerd op het OESO-modelverdrag. Dat modelverdrag en zijn commentaar hebben op zich echter geen juridische kracht.

MKB

Oorspronkelijk was internationaal zakendoen vooral een aangelegenheid van grote multinationale ondernemingen. Maar tegenwoordig heeft ook het midden- en kleinbedrijf (MKB) in toenemende mate aandacht voor het internationaal zakendoen. Internationalisering wordt bijvoorbeeld in de vorm van outsourcing en joint ventures, steeds meer een noodzaak voor het MKB om producten te verkopen en concurrerend te zijn of te blijven. Er zijn verschillende motieven voor het MKB om internationaal actief te worden: groei, met name in de latere fasen van de productiecyclus, en internaliserings-, eigendoms- en locatievoordelen.

Vaste inrichting

Een vaste inrichting is een bedrijfsruimte in het buitenland die over voldoende faciliteiten beschikt om als een zelfstandige onderneming te kunnen functioneren. Vanuit die inrichting worden leveringen en/of diensten aan derden verricht. Hierbij moet u dus denken aan een kantoor, werkplaats of winkel. Indien er sprake is van een vaste inrichting dan wil zowel het buitenland als Nederland belasting heffen over de winst van de buitenlandse vestiging en kan dubbele belasting ontstaan. In zo’n geval biedt een belastingverdrag dan soelaas. In de meeste belastingverdragen die Nederland met andere landen heeft gesloten, is bepaald dat het land waar de onderneming is gevestigd belasting mag heffen over de winsten die de onderneming maakt. Als die onderneming beschikt over een vaste inrichting in een ander land, dan mag dat andere land belasting heffen over de winsten die aan die vaste inrichting worden toegerekend.

Als bijvoorbeeld een Belgische onderneming beschikt over een vaste inrichting in Nederland dan zegt het verdrag dat Nederland belasting mag heffen over de winsten die aan de Nederlandse vaste inrichting zijn toe te rekenen. Dat is vaak voordelig. Het Belgisch tarief van de vennootschapsbelasting (33,99%) ligt vrij hoog. Op winsten van een Nederlandse vaste inrichting zou u bijvoorbeeld slechts 20% à 25% belastingen betalen. De winst van uw buitenlandse vaste inrichting is in België vrijgesteld van belastingen. U moet de winst bepalen als waren uw onderneming en haar vaste inrichting zelfstandige ondernemingen (‘arm’s length’principe). De winst van de vaste inrichting bestaat eenvoudig gezegd uit de buitenlandse omzet min de lokale werkingskosten min de prijs waartegen producten uit België naar de vaste inrichting getransfereerd worden min de Belgische beheerskosten die toewijsbaar zijn aan het functioneren van die vaste inrichting.

Tot slot

Internationaal zakendoen roept veel vragen op; Hoe het internationaal zakendoen structureren?, Hoe kan u buitenlandse inkomsten naar Nederland repatriëren?, … . Succesvolle ondernemers hebben één ding gemeen: ze omringen zich met de juiste partners. ‘Je moet het wiel niet zelf opnieuw willen uitvinden’, is een welgemeend en veelgehoord advies. Het belang van toegang tot de juiste mensen en de juiste informatie wordt nog groter als je zaken gaat doen over de grens, het onbekende in.

 

Verwante publicaties:

 
Categorie Financieel Advies