Verandermanager mag best ‘vintage’ zijn
Verandering niet altijd verbetering
Al jaren heb ik een voorliefde voor alles wat tegenwoordig ‘vintage’ wordt genoemd. Al voor dat het woord ‘vintage’ een hypenaam werd overigens, had ik al een meer dan gemiddelde voorliefde voor veel spullen uit de jaren 60, 70 en begin 80. Ik vond bijvoorbeeld altijd al de designmeubelen uit dat tijdsbeeld prachtig en sfeervol. Of het nu een lamp, kast of fauteuil is, het komt iedere keer weer op design uit die periode neer. Ook mijn grootse hobby, het drummen speelt zich al jaren letterlijk op ‘vintage’ drumspul af. Ik speel al decennia lang op 2ehands drums, zowel de drumstellen als de bekkens. Nieuw spul kon en kan mij op een of andere manier niet bekoren. Ondanks alle nieuwe techniek en innovaties bij de ontwikkeling van drumstellen geld voor mij, dat een verandering niet altijd een verbetering is. Ik ga toch bij meubelen en drumstellen voor de techniek van vroeger.
Systemen en processen
Ieder keer weer word ik toch weer verliefd op de sound van drumspul dat ergens eind 70-er en begin 80-er jaren gemaakt is. Ik heb echt wel nieuwerwets drumspul gekocht en gebruikt, maar op een of andere manier kon het me nooit bekoren. De techniek is natuurlijk doorontwikkeld en werkt allemaal fantastisch, effectief en slim. Maar betekent het ook dat het perse mooier klinkt? Ik mis altijd een bepaalde bezieling in de klank van de bekkens en drums. Ik kan het eigenlijk niet goed beschrijven en misschien zit het ook wel tussen mijn oren.
De parallel met organisatieveranderingen is overigens wat mij betreft snel getrokken. Kijk ik naar organisaties waar de afgelopen jaren grote organisatiestructuurveranderingen hebben plaatsgevonden, bijvoorbeeld in het kader van LEAN, herken ik hetzelfde effect. Systemen en processen zijn voor het oog effectiever en efficiënter ingericht, maar ik heb het gevoel dat de medewerkers er niet echt gelukkiger van zijn geworden. Het lijkt ze vaak te ontbreken aan intrinsieke motivatie en passie en managers hebben vooral aandacht voor het bewaken van budgetten en zoeken naar bezuinigingen.
Passie en aandacht
Als ik zo’n 80-er jaren drumkit eens flink onderhanden neem na lang zoeken op 2e hands veilingsites, voel ik bijna letterlijk het vakmanschap en de liefde waarmee het toendertijd is gemaakt. Noem het ambachtelijk maar drums uit die tijd zijn gewoon vakkundig en met passie gemaakt. Je ziet het aan alle onderdelen, de licht gecorrodeerde boutjes, de laklagen, de binnenzijde van de drumketels en de afwerking van de buitenzijde.
Alles is met liefde en aandacht gemaakt en in veel gevallen, vind je de handgeschreven serienummers en naam van de makers terug op verborgen plekjes. Voor de bekkens geldt hetzelfde, je ziet gewoon dat bekkens uit deze periode met de hand zijn gesmeed en gehamerd door liefhebbers van klank en brons. Ik vraag me af of dit ook opgaat voor organisaties waar de afgelopen jaren veel systemen en processen zijn gemoderniseerd. Hebben deze veranderingen nu echt geleid tot significante verbetering van diensten en producten? In veel gevallen zijn kosten teruggedrongen en aantallen FTE's uitgedund maar zijn de medewerkers echt slimmer, prettiger en meer betrokken gaan werken? Heb ik nu echt als klant betere stroom gekregen van mijn energieleverancier of schoner water van mijn waterbedrijf?
Organisatieverandering en 'vintage'
Hoe verhoudt zich nu het thema ‘vintage’ met verandermanagement? Begin ik gewoon een oude knar te worden en vind ik alles van ‘vroeger’ gewoon beter? Nee, dat is het niet er is meer aan de hand. Voor mij staat ‘vintage’ voor bezieling, aandacht, passie en liefde voor het vak. Dat vind ik bij drums terug in de klankkleur en het gevoel van vakmanschap als ik ze uit elkaar haal. Bij ‘vintage’ meubelen vind ik het terug in het materiaalgebruik, de welvingen en de persoonlijk aandacht die de timmerlieden hebben besteed aan het monteren van deze stoelen, lampen of kasten. Ik begin steeds meer te geloven, dat ik misschien zelf ook wel ‘vintage’ ben.
Als ik zie hoe ik mijn rol als verandermanager benader, dan doe ik dat met passie en bezieling en maak ik gebruik van de mooiste materialen. Ik weet dat ik bij veranderingen niet altijd voor de ‘kortste’ route ga, maar dat het proces om van A naar B te komen minstens net zo belangrijk is. In mijn rol als verandermanager kies ik vaak niet de makkelijkste weg maar kies ik voor de mooiste route om doelen te bereiken.
De mensen waarmee ik werk zijn de genoemde ‘materialen’ en die zijn wat mij betreft altijd van hoge kwaliteit en uit het juiste hout gesneden. Met zorg en aandacht lukt het me vaak om de mensen toch het beste uit henzelf en/of hun werk te laten halen. Organisatieverandering vraagt altijd om bezieling, aandacht, en voldoende tijd en het geduld om van fouten te leren.
Precies op dezelfde manier waarop mijn ‘vintage’ drumstellen, bekkens en meubels indertijd in de 60-, 70- en 80-er jaren zijn gemaakt door mensen die wisten wat ‘mooi’ en duurzaam was en die voldoende geduld hadden om iets ‘nog een keer’ te doen als het de eerste keer niet lukte. Ik weet het zeker, ‘vintage’ is goed en ik wil graag een ‘vintage’ verandermanager zijn.