De fiscale autonomie van de EU-lidstaten heeft niet te miskennen gevolgen op Europees vlak. Iedere lidstaat probeert immers een zo gunstig mogelijk vestigingsklimaat te creëren voor het aantrekken van buitenlandse investeerders. Grote ondernemingen maken handig gebruik van de verschillen in belastingwetten en van belastingverdragen tussen landen. Dat wordt ook wel treaty shopping genoemd. Vele fiscale constructies, onder andere besproken in mijn vorige blog (Fiscale constructies in Nederland en België), zijn hier een voorbeeld van.

Met betrekking tot fiscale concurrentie dringt er zich een evenwichtsoefening op. Op nationaal vlak is het immers een niet te miskennen factor voor de verhoging van de welvaart, terwijl op Europees vlak het de steeds verregaandere integratie belemmert. De evenwichtsoefening bestaat erin de fiscale concurrentie te behouden, zonder dat de Europese gedachte ondermijnd wordt.

Naast een mogelijk verbod voor de lidstaten om welbepaalde belastingmaatregelen in te voeren, is er ook het idee gegroeid van een mogelijke harmonisatie van de vennootschapsbelasting.

CCCTB

Op 16 maart 2011 heeft Europees Commissaris Algirdas Semeta het ambitieuze richtlijnvoorstel voor een optionele, geconsolideerde gemeenschappelijke grondslag voor de winstbelasting, de zogenaamde Common Consolidated Corporate Tax Base (CCCTB) gelanceerd. Het doel van de CCCTB is dan ook een verlichting van administratieve lasten, een vereenvoudiging van belastingregels en het wegwerken van belastingobstakels voor grensoverschrijdende ondernemingen. Een bijkomend doel is het verbeteren van het vestigingsklimaat van de EU voor buitenlandse investeerders.

Met de CCCTB hoopt men de eerder genoemde belemmeringen op te heffen door Europese groepsmaatschappijen in de gelegenheid te stellen om aan de hand van één stel regels de heffingsgrondslag voor de vennootschapsbelasting te bepalen. Elk groepslid zal verantwoordelijk zijn voor het vaststellen van de eigen belastbare grondslag, dewelke geconsolideerd wordt met deze van de andere groepsleden. Deze gezamenlijke belastbare grondslag van de gehele groep zal weer via een toewijzingsmechanisme worden verdeeld onder de lidstaten. Ook dit system is optioneel, maar aangezien het een nieuw systeem is zal ze fungeren als een 28ste belastingstelsel naast de reeds bestaande nationale stelsels.

Schaduwzijde

Een probleem van de CCCTB is echter dat het een optioneel systeem is. Elke onderneming kan ervoor kiezen om te worden aangeslagen op basis van de CCCTB of op basis van het vennootschapsbelastingsysteem van zijn woonland. Hierbij is het wel zo, dat als één maatschappij uit het concern kiest voor de CCCTB, dat dan voor het hele concern geldt. Dit zal tot gevolg hebben dat elk onderneming gaat berekenen welke regeling voor hem gunstig is, de CCCTB of het vennootschapsbelastingsysteem van de landen waarin de onderneming werkzaam is.

De moeilijkheid met CCCTB is dat de lidstaten tot een consensus moeten komen over hoe de heffingsgrondslag wordt vastgesteld. De Europese Commissie roept de ondernemingen dan ook op tot verregaand lobbywerk. Het grootste obstakel is dat de inkomsten en verliezen op Europees niveau geconsolideerd worden en dan weer verdeeld worden via een toewijzingsmechanisme. Lidstaten waar verlies werd geleden zullen meer kunnen belasten, ten koste van de lidstaten waar wel winst werd behaald.

Voordeel

Het voordeel van CCCTB is dat fiscale concurrentie met betrekking tot de heffingsgrondslag tot het verleden zal behoren, maar fiscale concurrentie met betrekking tot het toepasselijke tarief blijft uiteraard bestaan. Dit systeem is volledig in lijn met het doel van Commissie, die een compromis wou tussen de fiscale soevereiniteit van de lidstaten en een optimalisatie van de interne markt.

Verwante artikelen:

 
 

 
Categorie Financieel Advies