Word je gepest op werk?
De school als hel
Dat is Bint, 1934. (Voor de niet-literatuurvasten onder ons: Bint is een roman van F. Bordewijk, waarin leraar Bint zijn school met stalen tucht leidt.)
Een school met een streng systeem om leerlingen te laten gehoorzamen.
De geur van het gebouw is een mengeling van zweet, muffe lucht en boenwas. Het gebouw is kleurloos, koel en zonder franje. Met docenten waar je al bij voorbaat van bibbert. Iedereen heeft wel zo’n docent meegemaakt. Ik ook.
Mijn leraar Engels. Mager, streng, citroenblik. Er werd steevast gefluisterd dat hij het Jappenkamp had overleefd. Hij had er plezier in om voor de hele klas in perfect Engels jouw huiswerk af te kraken.
Jouw manager is misschien het toonvoorbeeld van die leraar Engels.
Die manager maakt je leven zuur. 5 dagen per week, 8 uur per dag. Je wordt gepest op je werk, praat amper mee en mogen meebeslissen is een utopie. Zij (jazeker, het zijn niet altijd mannen:) spreekt je constant aan op je foute gedrag en uitstraling. Ze zaait bij jou iedere dag twijfel en verwarring. De collega’s blijven stil en lachen in hun vuistje. Je afdeling is een hel en eigenlijk geldt dat voor de hele organisatie.
Word je gepest op werk?
Hoe leer je jezelf te blijven – zelfs als je niet in engeltjes gelooft!
Doe je niks, dan kom je vanzelf in de problemen. Stress, op je tenen lopen en geen vertrouwen krijgen, eisen hun tol. Dat is een kwestie van tijd. Heel vervelend. Je collega’s volgen de baas. In dat kuddegedrag zoeken ze de grenzen van de nette omgangsvormen op én gaan er overheen. Eigenbelang, macht, ego, omdat het kan, het zijn herkenbare aspecten.
Quote: “The problem with “We, the People” is you, the people” ~ @thetweetofgod
Heb jij een engel nodig?
Dat gevoel heb je nu wel. Je bent op je hoede, vertrouwt niemand en zoekt houvast in je taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden. Check en dubbel check. Dat gepest op je werk vreet energie. In zo’n waardeloze command & control setting voel je je opgesloten en geremd. Toch kan je het wel zelf, zonder engel.
Wat kan je doen?
- Blijf heel dicht bij jezelf Laat je niet uit balans brengen door pesterijtjes of jouw primaire reacties en emoties. Reageer niet op vervelende toegewezen klussen of irritante, kleinerende opmerkingen. Negeer dat zoveel als mogelijk. Zo krijgt je omgeving (schijnbaar) geen vat op jou.
- Blijf effectief communiceren Ik geef het toe, het lijkt op judo. De intimiderende kracht van de tegenstander omzetten in jouw voordeel. Hierdoor ‘verlaag’ jij je niet, houd je focus op hoofdlijnen en op wat er echt toe doet.
- Feedback geven Je bepaalt je eigen grenzen. Dat is belangrijk. Vanuit drijfveren, eigenwaarde en integriteit. Gaat je baas of collega daarover heen, laat dat dan onomwonden en duidelijk merken. Persoonlijk, oprecht en scherp. Je speelt niet op de ‘man’ en benoemt wat het met jou doet.
- De laatste stap Communiceer met de ondernemingsraad, vertrouwenspersoon, vakbond, bedrijfsarts of P&O medewerker. Gebruik ook de interne klachtenregeling. Daarnaast dien je een (formele) klacht in bij je leidinggevende, bij de directie of de bedrijfsarts. Dat doe je onderbouwd met feiten die er toe doen. Je zegt wat het met jou doet. Je blijft communiceren.
Wordt je geknipt en geschoren?
Beter dan nu wordt het niet. Niemand kan jou aanspreken op onvolwassen- of onprofessioneel communiceren of gedrag.
Het gebeurt wel met jou. Ergens ligt er een oorzaak of belang. Zit het in de onderstroom? Is er tussentijds wat veranderd bij jou, je directe collega’s of de organisatie? Observeer en zoek aanknopingspunten om de situatie te doorbreken.
Dus de handdoek in de ring gooien?
Niet direct. Leer uit de situatie. Leer die aspecten uit je werk die je nog niet onder de knie hebt. Haal maximaal eruit wat jij eruit kan halen.
Ben je uitgeleerd of écht klaar met die huidige command & control setting, dan is het tijd je vleugels uit te slaan. Zoek die functie en organisatie waar je wél tot bloei komt.
Een situatie uit de praktijk
De organisatie bestaat uit 16 medewerkers (mannen), en één baas (vrouw) als leidinggevende. Naast de receptie zijn er nog drie afdelingen. Kees werkt er 7 jaar met plezier. In 2009 heeft hij een burn-out. Volledig hersteld gaat hij na 1 jaar weer werken. Een collega heeft nu zijn fysieke werkplek.
Bij de Receptie komt Pieter niet terug Kees biedt aan om dat werk tijdelijk over te nemen. Na ruim een jaar is de maat vol. Kees wil geen receptiewerk meer, wil zijn eigen werk. De leidinggevende is het oneens met Kees. Zij vindt dat hij zijn werk bij de receptie perfect doet. Zijn eerdere werk deed Kees nooit goed. Het begin van de vervelende spelletjes.
Kees krijgt extra werk, zodat de receptie niet goed draait. Shit-klussen zoals schoonmaken of opruimen. Geen goedemorgen, of belangstelling in zijn vakantie. Iedereen negeert Kees, terwijl hij vroeger met iedereen goed samenwerkte.
Kees neemt contact op met de verzuimbeheerder en de bedrijfsarts. Na diverse gesprekken meldt de verzuimbeheerder dat zijn werkgeefster Kees weg wil hebben. Kees antwoordt dat hij niet perse weg wil.
De eerstvolgende werkdag belt hij Kees. Zijn werkgeefster werkt mee aan “Kees’s voorstel” tot het ontbinden van de arbeidsovereenkomst. Totaal overdonderd en vol verbazing hoort Kees dit bericht aan, de grond zakt onder hem weg. De verzuimbeheerder en de werkgeefster spelen samen een mooi spelletje. Ontbinden van de arbeidsovereenkomst met wederzijds goedvinden volgt snel.
Kees voelt zich gebruikt, alle 7 jaren. Zo hard gewerkt, nooit waardering ontvangen en nu dit! Hij voelt zich beroerd, onzeker en miskend. Kees heeft geen vertrouwen meer in mensen en gebruikt antidepressiva. Maar na bijna een jaar kan Kees zeggen: “ Ik ben heel blij dat ik bij die werkgeefster weg ben. Ik laat mij niet meer uit balans brengen en blijf mijzelf”.
Weet je het niet meer?
Jawel, ik help je:
* Negeer de pesterijen.
* Blijf bij jezelf en laat je niet op de kast jagen.
* Communiceer professioneel en effectief.
* Ken de feiten en vermijdt de emoties.
* Bepaal je eigen grens en speel nooit op de man.
Is die grens bereikt, zoek dan kritisch verder naar een jouw passende job.
En nu?
Overzie het ‘speelveld’ en bepaal je uitgangspunten:
Download dit ebook voor jouw inzichten!
Verwante artikelen:
- Regisseer je leven en verdubbel je succes
- Hoe ontwikkel je organisatiespeed - en blaas je je concurrent weg?
- Wat kan het paard je leren over zeurende klanten?
- Basisvertrouwen de pijler in samenwerkingen
- Is uw personeel ook zo vervelend en eigenwijs?
- Wat zijn uw drijfveren?
- De actuele organisatievorm
- Hoe hangen kritisch denken en drijfveren samen?
- Mijn personeel doet niet wat er moet gebeuren
- Hoe ik een organisatie graag zie
Pesten op het werk is te stoppen door artikel 32 van de Arbowet aan te passen. Pesten op het werk veroorzaakt altijd gezondheidsschade. Daarom is pesten op het werk te stoppen door het woordje "ernstige" uit artikel 32 van de Arbowet te schrappen en dat artikel in het vervolg ook toe te passen. Artikel 32 van de Arbowet luidt na het schrappen van het woordje "ernstige" voor het woord "schade" als volgt: "Het is de werkgever verboden handelingen te verrichten of na te laten in strijd met deze wet of de daarop berustende bepalingen indien daardoor, naar hij weet of redelijkerwijs moet weten, levensgevaar of schade aan de gezondheid van een of meer werknemers ontstaat of te verwachten is." Waarom stelt minister Asscher deze kleine wetswijziging niet voor aan zijn medewetgevers en gaat hij hierover eerst weer polderen met werkgevers en vakbonden? Slechte (overheids)werkgevers lossen dit probleem niet op, maar zijn zelf een deel van het probleem.
Ja Paul, er zijn vaak andere belangen dan de belangen voor de medewerkers. Zoals ik al meldde: “The problem with “We, the People” is you, the people”
Net als Paul ben ik van mening dat de wetgever op dit vlak ernstig tekort schiet in bescherming van de werknemer. Ik ben er echter (nog) niet van overtuigd dat aanpassing van art 32 Arbowet het probleem (voldoende) zal oplossen. Ik denk zelf eerder aan een goed invulling van de zorgplicht uit het BW (waarin art 32 vanzelf ook weer terugkomt). Daarnaast is bovendien een laagdrempelige opvang, hulp en begeleiding vereist. Een die los staat van de werkgever en betaalbaar is. Duidelijk is in ieder geval dat de door Asscher bewandelde weg van zelfregulering niets zal oplossen. Onderliggend probleem is het gegeven dat wegpesten kostentechnisch aantrekkelijk is, terwijl de pakkans vrijwel nihil is Om iets te veranderen is een lobby nodig, met zakelijke aanpak en voldoende kennis van zaken.
Wetgeving zie ik voor de excessen. De bewustwording en aanpak moet in de cultuur van de organisatie zitten. Gewoon de collega's, de mensen die samenwerken. Maar idd, ego's blijven bestaan.