Wanneer je medewerker is uitgevallen wil je dat hij of zij vlot en goed re-integreert. Je hebt er niets aan wanneer iemand, nadat hij is uitgevallen, drie weken werkt en vervolgens opnieuw uitvalt. Daarom kun je beter wat rustiger, maar gestaag, opbouwen, dan te snel met een grote kans op opnieuw uitval. Hoe weet je nu of je niet te snel of te langzaam gaat voor je medewerker?.

Het lastige is dat alleen de medewerker daar antwoord op kan geven! Jij denkt en voelt niet wat je medewerker voelt, dus alleen de medewerker kan aangeven of het te snel of te langzaam gaat. Gelukkig kun je wel een handje helpen.

Met re-integratie bedoel ik dat je medewerker, die voor een langere periode is uitgevallen, weer gaat starten met opbouwen van uren. Ik heb het bij re-integratie dus niet over starten na een griepje, maar over een periode van herstel na een operatie, burn-out, overspannenheid of andere terugkeer naar het werk, waarbij niet gelijk volledig gestart kan worden.

Meestal is het zo dat wanneer iemand langer dan zes weken thuis zit, de re-integratie langer gaat duren. Dit heeft ermee te maken dat medewerkers na zes weken vaak een drempel ervaren om weer aan het werk te gaan en het gevoel hebben hun plekje weer te moeten veroveren binnen het team. Dit klinkt wellicht wat ver gezocht, maar in de praktijk gaat het werk door, is het druk en zijn collega’s gemiddeld na zes weken hun collega ‘vergeten’. In de zes weken zijn alle taken overgenomen en is de belangstelling om te vragen hoe het met de zieke medewerker is afgenomen, omdat hij of zij niet meer in het systeem aanwezig is.

Mijn advies is dan ook altijd om de medewerkers betrokken te laten blijven bij het werk. Kan je medewerker niet werken? Laat hem of haar dan in ieder geval 1 x per week koffie komen drinken om het contact met de collega's te houden en dat er geen drempel tot terugkeer ontstaat.

Not to do:

Het slechtste wat je kunt doen bij psychische klachten is: op de bank gaan zitten piekeren en wachten tot het over gaat! Als je niets verandert, verandert de situatie ook niet en over zes weken zul je jezelf meestal redelijk depressief terugvinden op dezelfde bank. Gaan wachten tot het over is, is bij mij dan ook geen optie. Vaak zijn medewerkers uitgevallen vanwege de werkdruk die ze op het werk ervaren. De plek om te oefenen om met werkdruk of stress om te gaan is op het werk! Lukt dit nog niet in het eigen werk?  Zoek dan aangepast werk, zodat de medewerker in het ritme en structuur blijft en het gevoel heeft te kunnen bijdragen.

Wanneer mensen overspannen zijn, zijn ze vaak het overzicht kwijt en kunnen nog niet tegen werkdruk die het werk met zich meebrengt. Wat wel kan is dat ze zelf in eigen tempo de taken uitvoeren. En de werknemer bepaalt of de taken als werkdruk wordt ervaren of niet! In het begin gaat het puur om het opbouwen van uren. Wanneer iemand meer dan de helft van zijn contracturen werkt, kan bekeken worden welke eigen werkzaamheden weer opgepakt kunnen worden. Het eerste stuk is vaak het lastigst, daarna kan vaak vlot opgebouwd worden: bijvoorbeeld per week een uur per dag erbij, zodat iemand in 4 weken opbouwt van 50% naar 100%.

Hoe bepaal je of je te snel of te langzaam gaat bij de re-integratie?

Iemand die uitgevallen is met psychische of stress gerelateerde klachten is gevoelig voor stress of druk. Wanneer er gestart wordt met werken, vraagt de medewerker meer energie van het lichaam en het lichaam gaat vaak vrij heftig protesteren door het opnieuw afgeven van klachten.

De medewerker gaat dan vaak op de rem staan, omdat hij bang is voor terugval. Dit is meestal niet het geval. Het lichaam en de geest moeten nog wennen aan de nieuwe situatie. Meestal zie je dat na een week de klachten weer normaliseren. Nemen de klachten na een week alleen maar toe, dan is dat vaak een signaal dat de re-integratie te snel gaat.  Nemen de klachten na een week af dan betekent dat dat de medewerker die inspanning aankan en kan de volgende stap  in de opbouw gemaakt worden.

Opbouwschema's

Bij mensen met overspannenheidsklachten werk ik vaak met twee opbouwschema’s.
Een veilig schema, wat inhoudt dat wanneer alles tegen zit, dit zo veilig is dat het alsnog gaat lukken. En een ambitieus  schema, wat inhoudt dat wanneer alles mee zit, dit net gaat lukken.

In de meeste gevallen zijn de medewerkers van goede wil en voelen zich rot of schuldig dat ze zo lang thuis zitten of hun collega's in de steek laten. In veel situaties zijn de medewerkers dan ook te optimistisch over de re-integratie en stippelen samen met de leidinggevende een erg ambitieus opbouwschema uit. Dit is funest, want wanneer jij je niet goed voelt is de kans op tegenslagen en daarmee terugval groot. En er is niets zo vervelend voor de medewerker dan dat hij moet aangeven dat het te snel gaat en je het opbouwschema niet volhoudt. Medewerkers zien dit vaak als falen waardoor de negatieve spiraal (weer) beginnen. Handiger is het om met de medewerker af te stemmen wat realistisch zou zijn, door een plan te maken wat tussen het veilige en ambitieuze plan in ligt.

Krijgt de medewerker tijdens de re-integratie heel veel klachten? Dan kun je  wat meer naar het veilige plan toe, want dat ging immers lukken. Gaat de re-integratie soepel of verveelt de medewerker zich, dan kun je het ambitieuze schema volgen.

Hoe maak je een veilig en ambitieus opbouw schema?

Vaak vraag ik (H) aan de medewerker (M):
H:  Stel nou dat ik zou zeggen dat je morgen weer met 7 uur moet beginnen?

M: Maar dat houd ik nooit vol!
H:  Oké, stel nou dat je morgen maar 1 uur hoeft te werken, lukt dat?

M: Ja hallo, voor een uur ga ik echt niet naar mijn werk hoor, dan ben ik er net en dan moet ik al weer weg!

H: Goed, dat is blijkbaar te veilig. En als ik zou zeggen dat je morgen voor drie uur begint? 

M: Ja drie uur lukt, een halve dag misschien ook, maar meer zie ik nu nog niet zitten.

Dan heb je al aardig een indicatie wat een goed startmoment zou kunnen zijn. Als veilig plan zou je kunnen afspreken om die week 3 x 3 uur te gaan werken. Als ambitieus plan zou je kunnen starten met halve dagen. Belangrijk is dat je inspanning en ontspanning afwisselt, om de draaglast draagkracht balans de tijd te geven te herstellen. Heb je een medewerker die steeds over zijn eigen grenzen heen gaat, dan is het veilige plan een goede optie. Loopt je medewerker doorgaans de kantjes er vanaf, dan zou ik starten met het ambitieuze plan.  Of bij je gemiddelde medewerker er tussenin, zodat je het na een week kunt evalueren. Gaat het goed, dan bouw je verder uit. Nemen de klachten alleen maar toe? Dan helpt het om meer naar het veilige plan te gaan.

Benoem dat het opbouwschema is een richtlijn of leidraad is! Merken jullie dat het niet realistisch is of te veilig, pas het dan aan.

Een voorbeeld hoe het ambitieuze opbouwschema er uit zou kunnen zien.  Iemand die start met halve dagen en na vier weken weer volledig werkt:

Vaak werkt het goed als je van een opbouwschema gebruik maakt die uitgeschreven is tot de herstelweek. Per week kun je dan de taken opschrijven waarmee aan de slag gegaan kan worden. Plan ook elke 2 weken een kort evaluatiemoment in.

Vaak werkt het voor de medewerker goed om per week duidelijk te hebben wat er gedaan moet worden en voor hoeveel uur. Dit geeft overzicht en rust.  Jij als leidinggevende wil weten wanneer is je medewerker weer volledig inzetbaar is. Met het opbouwschema heb je twee data. Als alles meezit is de medewerker in week x weer hersteld en als het tegenzit duurt het 1 of twee weken langer.

www.acitefaanhetwerk.nl

 
 
 
Verwante publicaties:

 
 
Categorie Organisatie Advies