Veel pensioenregelingen worden versoberd. “Middelloon is onbetaalbaar” volgens veel pensioenadviseurs en verzekeraars. (Wat is eigenlijk onbetaalbaar?) Berekeningen die wij hebben gezien van pensioenadviseurs onderbouwen dat de werknemers er niet op achteruit gaan en (dus?) wordt in het geheel niet over compensatie gesproken.

 

Is dit realistisch? Ik denk van niet. Veel berekeningen zijn niet op erg prudente uitgangspunten gebaseerd en geven een veel rooskleuriger beeld van wat de werkelijkheid is.

 

Pensioen is uitgesteld salaris en als een werkgever voor zou stellen om de salarissen met enkele tientallen procenten te verlagen dan heeft deze heel wat uit te leggen. Pensioen is het uitgestelde salaris van werknemers en 1 op de 5 ouderen komt tekort. Extra aandacht voor werknemers met de laagste salarissen en dus de laagste pensioenen is van groot belang.

 

Toch gaat pensioenversoberen over het algemeen redelijk gemakkelijk. Enkele argumenten: pensioen is voor veel werknemers toch lastig, bij pensioenfondsen vinden ook kortingen plaats en er is toch weinig interesse bij de werknemers, of de premie stijgt wel erg fors en met een mooie berekening wordt aangetoond dat werknemers er niet op achteruit gaan.

Maar dit laatste kan natuurlijk niet. Als je minder geld in het pensioen stopt, is de kans erg groot dat het ook (veel) minder pensioen gaat opleveren.

 

In zijn oratie gaat professor Dirk Broeders op compensatie voor de achteruitgang van pensioen in.

 

“De Nationale wetenschapsquiz geeft een mooi antwoord:

Neem een rationele werknemer die bij een beursgenoteerde onderneming 50.000 euro per jaar verdient. Hiervan bestaat 40.000 euro uit salaris en 10.000 euro uit pensioenpremie. Stel het pensioenfonds besluit meer beleggingsrisico te nemen en legt aan de deelnemer voor dat hij nog maar 8.000 euro pensioenpremie hoeft te betalen. Gaat de werknemer akkoord met dit voorstel? Dit zijn de mogelijke antwoorden:

  1. Ja, de werknemer gaat akkoord. Het pensioenfonds gaat immers meer geld verdienen in financiële markten.
  2. Ja, de werknemer gaat akkoord mits zijn salaris met 5 procent stijgt.
  3. Ja, de werknemer gaat akkoord mits de onderneming een bonusdividend uitkeert”.

 

In de oratie van  de hoogleraar lezen we verder: “Terwijl u nadenkt verklap ik alvast dat B het goede antwoord is. Hoewel het verwachte rendement van de pensioenfondsbeleggingen toeneemt, stijgt óók de kans voor de werknemer om met een lager pensioen te eindigen. Hiervoor wil hij een compensatie van 2.000 euro hetgeen overeen komt met een stijging van zijn salaris met 5 procent. Stel dat de werknemer toch akkoord gaat met een lagere pensioenpremie dan spekt hij de aandeelhouders van de onderneming. De 2.000 euro lagere pensioenpremie blijft dan immers in de kas van de onderneming. Het is niet rationeel voor de werknemer om hiermee akkoord te gaan.”

 

Bij de overgang van een middelloonpensioen (de werkgever zegt het pensioen toe) naar beschikbare premie (de werkgever zegt alleen de premie toe en de werknemer loopt o.a. het beleggingsrisico) gaat de werkgever minder betalen dan dat betaald zou moeten worden als de werkgever de pensioentoezegging na zou komen. Het zou dan ook logisch zijn dat het premieverschil gecompenseerd zou worden in het salaris van de medewerkers.

Overigens zou het nog logischer zijn om ook de kostenstijging naar de toekomst in de compensatie mee te nemen.

 

 
 
 
 
 
Verwante publicaties:

 
 
 
Categorie Financieel Advies