7 praktische tips voor het opzetten van strategische samenwerkingen.
Er zijn al heel veel boeken en blogs geschreven, trainingen gegeven en heel veel coaching uren besteed aan het onderwerp “samenwerkingen of Joint-Ventures”. Het gaat hierbij meestal om tactische samenwerkingen op het gebied van marketing. Er worden echte minder praktische tips gegeven over het opzetten van strategische samenwerkingen voor je organisatie. In deze blog ga ik hier op in.
Ik heb in mijn carrière een groot aantal bedrijven bestudeerd en geleerd hoe succesvolle strategische samenwerkingen tot stand komen. Ik heb dit principe met succes toegepast bij een aantal bedrijven waarvan ik (mede) oprichter was Ik wil mijn ervaring graag met jou delen.
Waar het ECHT om gaat is: “Hoe breng je jezelf en jouw bedrijf in “The ZONE”?
“The ZONE” (ofwel “The FLOW”) is een situatie (of een positie) waarin je gelukkig en succesvol bent omdat je je optimaal kunt focussen op je passie, competenties en vaardigheden. Een bedrijf zit in “The ZONE” als het succesvol is in het behalen van de doelen waarvoor het staat.
Een bedrijf is groep mensen die goederen produceren of diensten verlenen aan anderen (klanten) met het doel winst te maken.
Om überhaupt te kunnen bestaan en te overleven moet een bedrijf bestaan uit drie essentiële onderdelen: Organisatie, Product en Klanten.
Dit is hiernaast schematisch weergegeven. De drie onderdelen hebben ieder een eigen aandachtsgebied met eigen uitdagingen. De “Vakman” heeft een passie, competenties en vaardigheden voor het product (of dienst). De “Verkoper” heeft dit op het gebied van klanten. De “Dirigent” heeft zijn sterke punten op het gebied van organisatie, structuur en leiderschap.
De drie functie hebben ieder hun specifieke focus, maar ondersteunen elkaar en vullen elkaar aan op strategisch gebied. Het gebied waar alle drie functie overlappen is “The ZONE”.
Hoe groter “The ZONE”, hoe groter de kans dat het bedrijf sterker en succesvoller is dan anderen in een vergelijkbaar marktsegment.
Er is een hele grote kans dat jij – en met jou vele ondernemers – NIET beschikt over de passie, competenties en vaardigheden op alle essentiële bedrijfsonderdelen. Dus is één van de meest effectieve manieren om jezelf en je bedrijf in “The ZONE” te krijgen strategisch samen te werken met andere ondernemers die hun passie, competenties en vaardigheden hebben op de bij jou ontbrekende onderdelen.
Als je ALLEEN bent in je bedrijf, heb je geen overlap, dus ook geen ZONE en zijn je kansen op winst en continuïteit heel klein. Als je ÉÉN PARTNER hebt, kan er sprake zijn van overlap en zijn je kansen groter. Als je TWEE partners hebt, verkeer je in een uitstekende uitgangspositie voor winst en continuïteit.
Succesformule voor ondernemingen:
- 1 (vakgebied) = 1 (succes factor)
- 2 (vakgebieden) = 3 (succesfactor)
- 3 (vakgebieden) = 9 (succesfactor)
De succeskansen van een bedrijf nemen exponentieel toe als het aantal specialistische partners toeneemt. Theoretisch zou je deze formule kunnen doortrekken naar 4, 5 of meer specialisten. De praktijk leert echter dat het hebben van meer dan 3 partners op dit niveau nodeloze complexiteit me zich meebrengt, waardoor het effect averechts werkt.
Binnen de bedrijfsonderdelen geldt dezelfde theorie als hiervoor. Ook hier zijn samenwerkingen of Joint-Ventures mogelijk. Het succes daarvan is echter sterk afhankelijk van de sturing op strategisch niveau.
Het is niet alleen mijn mening en ervaring dat je een bedrijf nooit alleen moet opstarten. Lees hier hoe Richard Branson er over denkt .
Als je wel alleen begonnen bent, adviseer ik je zo snel mogelijk op zoek te gaan naar partners.
Zoals in de titel van deze blog beloofde geef ik je 7 praktische tips. Deze tips zijn geschreven vanuit mijn eigen ervaring op het gebied van strategische samenwerkingen.
TIP 1: Lees het hoofdstuk hiervoor nogmaals zorgvuldig door en leer de Succesformule voor ondernemers uit je hoofd.
TIP 2: Het kan niet vroeg genoeg zijn om een samenwerking op te zetten
In een ideale wereld zou je, als je een droom of idee hebt om een bedrijf te beginnen, gelijk al moeten denken aan met wie je dit samen zou willen doen. Als dat niet het geval is adviseer ik je om jou idee of plan te delen met andere ondernemers waarvan jij denkt dat ze over complementaire competenties en vaardigheden beschikken. Wees niet bang dat anderen met jouw idee aan de haal gaan!
Ikzelf ben nog nooit ALLEEN gestart met een bedrijf, maar heb altijd eerst uitgekeken naar partners. In sommige gevallen is zelfs een toevallige ontmoeting of gesprek met personen die beschikten over complementaire competenties en vaardigheden de aanleiding geweest voor de oprichting van een nieuw bedrijf.
De meesten van jullie hebben waarschijnlijk al een bedrijf en misschien al wel partnerships die al dan niet werken. In dat geval is deze tip voor jullie niet van toepassing. Wel kan ik je aanraden om, als je nog geen partnerships hebt, zo snel mogelijk op zoek te gaan naar kandidaten. Maak zo snel mogelijk een einde aan partnerships die niet werken zoals ze bedoeld zijn.
TIP 3. Ga alleen samenwerken aan met de JUISTE partner.
Dit is het belangrijkste advies dat ik kan geven. Ik zie heel veel samenwerkingen mislukken omdat die opgezet wordt met de verkeerde partner. Tenzij je heel veel geluk hebt, of iemand al jaren kent, is het bijzonder moeilijk juiste “klik” te vinden.
Vergeet niet dat je zoekt naar een partner om een strategische samenwerking aan te gaan en dus iemand met complementaire competenties en vaardigheden.
Je zoekt niet naar een partner die een complementair product of een aanvullende dienst heeft.
Omdat je zoekt naar partners die hun passie en vaardigheden hebben op gebieden die buiten jouw comfortzone liggen, is het voor jou heel moeilijk om een juiste beslissing te nemen.
Realiseer je dat je er naar streeft om minimaal twee mensen te vinden met een compleet andere denkstijl en ondernemersprofiel. Daarom adviseer ik je om altijd hulp in te roepen van een onafhankelijke derde die je hier in kan begeleiden.
Nederland heeft zeer veel ondernemers als jij die op zoek zijn naar partnerships. Laat je niet verleiden door mooie praatjes om je in een samenwerking te lokken, ook niet als je desperaat op zoek bent.
TIP 4: Kies voor de juiste samenwerkingsvorm
Een partnerschap, samenwerking of Joint-Venture moet een WIN-WIN zijn voor alle betrokken partijen. Alle partijen moeten hetzelfde doel nastreven.
Als je kiest voor een strategische samenwerking met als doel een succesvol bedrijf op te bouwen, moet er m.i. altijd gekozen worden voor de oprichting van een gezamenlijke onderneming, waarin alle partners risicodragers zijn.
Een samenwerking waarin bepaalde zaken op basis van afspraken uitbesteed wordt aan een ander, is m.i. geen vorm die geschikt is voor een strategische samenwerking. Ook niet als dit vaste partners zijn. Deze samenwerkingsvorm is meer bedoeld voor verbreding van het product, commerciële slagkracht en concurrentiepositie.
TIP 5: Maak duidelijke afspraken en leg alles juridisch vast
Als je de juiste partner(s) gevonden hebt is het belangrijk om duidelijke afspraken te maken over taken, verantwoordelijkheden en financiële vergoedingen. Besteed hier veel tijd aan en maak ook afspraken over wat er gebeurt in het geval dat de samenwerking met één of meer partijen niet werkt (sancties).
Als je besluit om gezamenlijk te gaan opereren als juridische rechtspersoon (BV, CV, etc.) maak je ook afspraken over investeringen en aandeelhouderschap. Laat in dat geval een jurist, behalve de staturen, ook een aandeelhouders overeenkomst maken die gekoppeld is aan een management overeenkomst voor iedere partner.
Het maken van duidelijke afspraken en het juridisch vastleggen kost tijd en geld. Bespaar hier niet op, want indien het fout gaat, kunnen er door afwezigheid van schriftelijke afspraken veel tijdverlies en hoge kosten ontstaan.
TIP 6: Besteed veel aandacht aan overleg, communicatie en vertrouwen
Niets is zo fataal voor een samenwerking dan weinig of slecht overleg, gebrek aan communicatie en wantrouwen.
Zorg voor een strategisch plan met meetbare doelen en verantwoordelijkheden voor de gezamenlijke onderneming en de individuele partners (en leg deze vast). Zorg voor goede communicatielijnen (digitaal is goed, maar een gezamenlijke werkruimte is beter). Houd regelmatig overleg, neem gezamenlijke beslissingen en houd elkaar verantwoordelijk voor het nakomen van afspraken en doelstellingen.
Zorg voor openheid en transparantie om wantrouwen te voorkomen.
Veel samenwerkingen mislukken door gebrek aan vertrouwen of twijfels over inzet. Zorg dat dit binnen jouw onderneming niet kan ontstaan.
De ervaring leert dat samenwerkingen tussen partners die op grote afstand van elkaar wonen en elkaar weinig zien, aanzienlijk minder succesvol zijn dan die waarbij partners dicht bij elkaar wonen en elkaar vaker in “levende lijve” zien en ook gezamenlijk naar klanten gaan. Dus zoek een partner in de buurt!
Tip 7: Schaam je niet om hulp te vragen!
Er is nog veel meer te schrijven en te zeggen over samenwerkingen, partnerships of Joint-Ventures. Ik heb in de 7 tips alleen getracht de belangrijkste te noemen.
Als je vragen hebt over situaties die ik niet genoemd heb, kun je die in het reactie/commentaar hieronder veld stellen. Ik zal dan proberen deze zo goed mogelijk te beantwoorden.
Als je dit niet publiek wilt doen of als de vraag te complex is en/of uitleg nodig heeft. Kun je mij rechtstreeks benaderen via joop@vk-advies.nl
Ik heb in mijn leven al tientallen succesvolle samenwerkingen opgezet. Neem contact op als je van die ervaringen gebruik wilt maken.
Succes
Joop van der Knaap
Het is me zeer duidelijk wat u hier aangeeft . Ben een samen werking gestart voor gezamenlijk succes vol te kunnen zijn ,is er hier meer uitleg over te krijgen zo dat ik straks ook sterk sta als er iets niet goed gaat zoals ik er over denk .