Wel of niet ondernemer (zzp’er) voor de inkomstenbelasting (IB)

Steeds meer mensen kiezen ervoor om ondernemer te worden. De overheid stimuleert het ondernemerschap en biedt ondernemers volop fiscale aftrekposten. Ook kan een ondernemer zakelijke kosten aftrekken en een werknemer niet.

Sinds half maart is op de site van de belastingdienst de ondernemerscheck te raadplegen. Door de vragen te beantwoorden komt u erachter of ondernemerschap aan de orde is. Van de 155.000 mensen die deze check deden, bleek nog geen 30% daadwerkelijk ondernemer voor de IB te zijn. In bijna alle gevallen is wel sprake van ondernemerschap voor de omzetbelasting.

Grootste misverstanden van IB-ondernemerschap zijn, dat u automatisch ondernemer bent:

  • bij inschrijving Kamer van Koophandel
  • als u BTW-aangifte moet doen
  • met meerdere opdrachtgevers

De ondernemerscheck geeft een indicatie of u wel of niet ondernemer bent. Jurisprudentie (uitspraken van rechters) kan een andere uitleg geven en IB-ondernemerschap alsnog rechtvaardigen.

Voor de omzetbelasting bent u trouwens wel snel ondernemer als u een bedrijf of beroep uitoefent en deelneemt aan het economisch verkeer.

Wat bepaalt IB-ondernemerschap

Voor de inkomstenbelasting zijn er 3 bronnen van (arbeids)inkomen:

  1. Winst uit onderneming
  2. Loon uit dienstbetrekking
  3. Resultaat uit overige werkzaamheden

Voor de zzp’er zijn de bronnen winst en resultaat uit overige werkzaamheden van belang. Een werknemer geniet loon uit dienstbetrekking.

Winst uit onderneming

U wordt volgens de wet fiscaal als ondernemer aangemerkt als u een onderneming drijft, zijnde een organisatie van kapitaal en arbeid, u risico’s loopt en u rechtstreeks aansprakelijk bent voor de schulden van de onderneming.

De Belastingdienst beoordeelt aan de hand van feiten en omstandigheden of er sprake is van ondernemerschap.

  • Subjectieve winstverwachting

Er wordt deelgenomen aan het economische verkeer en het behalen van voordeel wordt beoogd. De wil van de ondernemer is van belang.

  • Objectieve winstverwachting

Het voordeel, eventueel op termijn, moet ook redelijkerwijs te verwachten zijn. Bij de beoordeling daarvan gaat het om de vraag: hoe groot is de kans – objectief bezien – dat de activiteiten commercieel succesvol zullen zijn. Dat moet beoordeeld worden op het tijdstip waarop belanghebbende met zijn activiteiten start.

  • Zelfstandigheid

De zeggenschap ligt bij de ondernemer. Als anderen bepalen hoe u uw onderneming moet voeren, ontbreekt zelfstandigheid.

  • Kapitaal

Investeringen zijn noodzakelijk om een onderneming rendabel te maken. Deze eis speelt minder bij vrije beroepers. Voor een zelfstandig uitgeoefend beroep (zoals een belastingadviseur of een advocaat) ligt het accent meer op arbeid en niet op kapitaal.

  • Omvang van de werkzaamheden

Hoeveel tijd steekt u in uw bedrijf? Voor bepaalde ondernemersfaciliteiten (fiscale aftrekposten) geldt minimaal 1.225 uur. Maar ook als u niet aan deze 1225 uur komt, kunt u best wel ondernemer zijn. Bepaalde fiscale aftrekposten gelden dan echter niet.

  • Aantal opdrachtgevers

Meerdere opdrachtgevers betekent meer zelfstandigheid. Gedurende zekere tijd één opdrachtgever betekent echter niet automatisch geen IB-ondernemerschap.

  • Naamsbekendheid

Hoe maakt u uw onderneming bekend naar buiten. Voorbeelden zijn o.a. reclame, een eigen internetsite en visitekaartjes.

  • Ondernemersrisico

Er is debiteurenrisico en u bent aansprakelijk voor de schulden.

Resultaat uit overige werkzaamheden

Gelden bovenstaande voorwaarden niet, dan bent u waarschijnlijk resultaatgenieter en valt u onder de bron resultaat uit overige werkzaamheden. Op de site van de belastingdienst staan voorbeelden zoals huishoudelijk werk voor anderen, freelancer, gastdocent en klusjes in het economisch verkeer. Ook gastouder wordt genoemd. Dit kan verwarrend zijn. Een gastouder die voldoet aan de criteria voor ondernemerschap geniet toch echt winst uit onderneming.

Een resultaatgenieter moet de bron van inkomen ook opgeven voor de IB. Veel regels voor de fiscale winstbepaling zijn op dezelfde manier van toepassing als bij de bron winst uit onderneming. Maar waarom is die ondernemerstatus dan zo belangrijk? Heel simpel: u betaalt minder IB.

Bij de bron winst uit onderneming gelden meerdere fiscale voordelen. Er zijn extra fiscale aftrekposten.

Voordelen bij winst uit onderneming

  • Verrekening van de aanloopkosten
  • Het totaal van alle kosten en lasten van de vijf voorafgaande jaren mogen in het eerste jaar van ondernemerschap in aftrek worden gebracht
  • Extra investeringsaftrek op bedrijfsmiddelen
  • Willekeurige afschrijvingen
  • Zelfstandigenaftrek en startersaftrek (voor 2017 € 9.403)
  • Fiscale oudedagsreserve van 9,8% (voor 2017 max. € 8.946)
  • MKB-winstvrijstelling van 14%

Alleen al door het missen van zelfstandigenaftrek en startersaftrek betaalt u per jaar (bij 42% IB) € 3.949 meer belasting. Dit is ruim  € 300 netto per maand. Los nog van eventueel lagere toeslagen. (Het toetsingsinkomen voor de toeslagen is bij resultaat uit overige werkzaamheden meestal hoger.)

Voorbeeld inkomensverandering van bron

Een belastingadviseur geeft enig advies en vult als hobby een paar aangiften in binnen de familiesfeer. Dit is geen bron van inkomen; hij neemt niet deel aan het economisch verkeer. Als de taken omvangrijker worden, mensen uit de buurt vragen hem tegen betaling om advies, dan begeeft hij zich wel in het economisch verkeer. Hij is nu resultaatgenieter. Als de werkzaamheden zich steeds verder uitbreiden, dan kan er sprake zijn van ondernemerschap. De belastingadviseur geniet winst uit onderneming.

Twijfelt u over uw IB-ondernemerschap?

Laat u dan goed adviseren. Dit kan een aanzienlijke belastingbesparing opleveren.

 
 
 
 
Verwante artikelen:

 
Categorie Financieel Advies