Strategieontwikkeling rond kunstmatige intelligentie in de zorg
Machine en deep learning
De Nederlandse bevolking vergrijst terwijl de arbeidsmarkt voor zorgprofessionals steeds meer onder druk komt te staan. Het is dan niet moeilijk om te bedenken dat er innovatieve oplossingen nodig zijn die de zorg kwalitatief hoogwaardig, toegankelijk en betaalbaar houden. Artificial Intelligence (AI) (toepassingen zoals machine of deep learning) wordt gezien als een grensverleggende technologie met potentie om de zorg te optimaliseren. Machine learning is: methode waarbij systemen automatisch leren en de leerervaringen te gebruiken om te verbeteren zonder hiervoor uitdrukkelijk geprogrammeerd te zijn. Deep learning is een specifieke Machine Learning-aanpak, losjes gemodelleerd op de neurale structuur van het menselijk brein. Het gebruikt verschillende abstractieniveaus om over de wereld te leren – vandaar de term ‘diep’ leren. Diepe leeralgoritmen zijn geschikt voor taken als spraak-, tekst- en beeldinterpretatie, en in het bijzonder (visuele) patroonherkenning.
Toepassingsmogelijkheden
Data science en AI worden momenteel al toegepast voor en in veel medische hulpmiddelen en oplossingen. Voorbeelden zijn AI-geassisteerde robotchirurgie, virtuele verpleegassistenten, beeldanalyse, workflow-verbeteringstaken en monitoring-apparatuur in het huis (zoals leefstijlmonitoring via sensors).
Een cruciale vraag is of kunstmatige intelligentie als disruptie van het huidige zorgproces gaat fungeren of juist aansluit bij de bestaande (veranderende) zorgpraktijk. Het laatste verdient de voorkeur. Het toenemend gebruik van AI via onder meer via zelflerende algoritmes voor preventie van ziekten en snellere diagnostiek is waardevol.
Advies RVS
De Raad voor Volksgezondheid en Samenleving (RVS) constateert: ‘dat technologie de medische zorg al veel heeft gebracht. In de verpleging en verzorging (de care) heeft technologie haar intrede gedaan: denk bijvoorbeeld aan een inlegzool met GPS-systeem waarmee verwarde mensen met dwaalgedrag gelokaliseerd kunnen worden. Veel zorghandelingen moeten echter nog steeds door mensen worden verricht en ook het denkwerk moet nog steeds door mensen worden gedaan. AI brengt hier verandering in. Inmiddels kunnen AI-systemen zelfstandig leren en uit grote hoeveelheden gegevens zelf verbanden ontdekken. AI bestrijkt in de zorg een breed terrein: van eenvoudige systemen in de care die bijvoorbeeld een dementerende patiënt structuur of een geheugensteuntje geven tot systemen in de cure die diagnosen stellen, aanvullend onderzoek aanvragen, uitvoeren en beoordelen, therapieën voorstellen en geneesmiddelen voorschrijven’.
Strategie
Strategieontwikkeling is op basis van bovenstaande gericht op een gepersonaliseerd ontwerp van digitale zorg en een regierol voor cliënten om zelf te bepalen waar hun data terechtkomen.
Literatuur
- Raad voor Volksgezondheid en Samenleving. (2019). Waarde(n)volle zorgtechnologie – Een verkennend advies over de kansen en risico’s van kunstmatige intelligentie in de zorg. Den Haag
- Sahota, N. en M. Ashley. (2019). Own the A.I. revolution. Unlock your artificial intelligence strategy to disrupt your competition. New York: McGrawHill