De impact van technologie op zorgprofessionals leidt tot automatisering zoals directe toegang op gegevens en vernieuwing zoals nieuwe professionele scheidslijnen, nieuwe werkwijzen en nieuwe organisatievormen). Binnen informatietechnologie zijn de volgende vier ontwikkelingen gaande:

  • enorme versnelling van technologische ontwikkelingen;
  • toenemende mogelijkheden van robotisering;
  • apparaten met steeds meer mogelijkheden zoals bijvoorbeeld gezondheidsinformatie via smartphone; en
  • steeds meer mensen of cliënten die verbonden zijn.

Steeds meer innovaties en nieuwe zorgconcepten vinden beter de weg naar de (zorg)markt . Innovaties op het gebied van E-health, domotica, robotica en sensortechnologie winnen aan aandacht .
 
cliënten in de zorg

Technologische ontwikkelingen in de zorg

Technologische en sociale innovatie worden met elkaar verbonden. Het gaat bijvoorbeeld om: ontwikkelingen op gebied beeldvorming, robotica, sensoren, farmacologie, gebruik van data (big data), virtual reality, remote monitoring, 3D-printen, personal health management en quantified self (integratie van technologie in iemands leven om informatie over zichzelf te verzamelen en hiervan te leren). De patiënt krijgt door deze ontwikkelingen steeds meer toegang tot eigen gezondheidsinformatie.

De input van de patiënten zelf

Steeds meer patiëntengroepen bundelen kennis en ervaringen (www. patientsLikeMe.com). De impact van technologie op zorgprofessionals leidt tot automatisering (directe toegang op gegevens) en vernieuwing (nieuwe professionele scheidslijnen; nieuwe werkwijzen; nieuwe organisatievormen; afbouw van professionele domeinen; opbouw van nieuwe professionele domeinen.

De patiënt krijgt door deze ontwikkelingen steeds meer toegang tot eigen gezondheidsinformatie. Door technologische ontwikkelingen hebben consumenten, cliënten en burgers organisaties steeds minder nodig. Het gaat om organiseren: inrichten van slimme netwerken, ketens en gemeenschappen.  Er is een verschil tussen verschillende zorgdomeinen: in de ziekenhuiswereld neem de invloed van technologie (robotisering) snel toe; in de ouderenzorg is die (nog) beperkter.

Nieuwe “technologieën”, zoals smartphones, smartwatches met health monitoring zorgen ervoor dat cliënten zelf taken oppakken.  Door nieuwe wetenschappelijke ontwikkelingen  wordt de zorg steeds individueler, specifieker en meer context gebonden (personalised medicine).

Regelgeving en marktvoorwaarden hinderen vrije interactie tussen cliënt en zorgprofessional

Een hinderpaal daarbij is dat de eigen regie van burgers plaats vindt binnen de voorwaarden die de overheid en de markt stellen. Deze voorwaarden hebben een belemmerend karakter op het vormgeven van de interactie tussen cliënt en zorgprofessional. Vanuit de visie van marktdenken zijn burgers rationeel handelende klanten gericht op hun individueel belang. Dat doet echter geen recht aan de huidige ontwikkelingen binnen de zorg (Tjeenk Willink, 2018).

 

Literatuur

Jeninga, A. en H. Woldendorp. (2019). Dit is waardegedreven zorg. Veranderen vanuit systemisch perspectief. Amsterdam: SWP

Tjeenk Willink, H. (2018). Groter denken, Kleiner doen. Een oproep. Amsterdam: Prometheus

Woldendorp, H. (2021). Technologische en sociale innovatie in de ouderenzorg. De impact van COVID-19. Amsterdam: SWP