Waardegedreven zorg staat centraal

De maatschappij verandert: de huidige communicatiemogelijkheden bieden meer openheid en vragen om snelheid; er wordt verwacht dat er altijd direct gereageerd wordt; cliënten en hun familie zijn mondiger. Daarmee komt waardegedreven zorg centraal te staan. De ondersteuning van burgers met een beperking zal zowel waardegedreven moeten zijn als effectief en doelmatig. Doelmatigheid is het realiseren van een proces met een minimum aan verspilde middelen. Effectiviteit betreft de inzet van de juiste middelen om het resultaat te bereiken dat aan de eisen van de cliënt voldoet.
 

Wat houdt waardegedreven zorg in?

Waardegedreven betekent in dit geval dat ondersteuning een antwoord moet bieden op de vraag van de burger, en niet alleen ingegeven is door de professionele opvatting van de hulpverlener. Porter  stelt dat om de gezondheidszorg effectiever te maken je concurrentie moet verbinden met waarde voor de patiënt. Waarde wordt bepaald door als vertrekpunt te nemen de specifieke medische toestand van een patiënt over de volledige keten van zorg: van monitoring en preventie tot behandeling tot en met nazorg (herstel of chroniciteit). Daarbij staat het meten en uitwerken van de resultaten ervan centraal.

Waardegedreven zorg gaat dus om het meten van waarde omschreven als geleverde zorguitkomsten gedeeld door gemaakte kosten. Patiëntwaarde betreft de uitkomsten die relevant zijn voor de patiënt gedeeld door de kosten die nodig zijn om deze uitkomsten te realiseren.

Wat is nodig voor een succesvolle implementatie van waardegedreven zorg?

Een aantal randvoorwaarden is cruciaal  voor een bredere en succesvolle implementatie van waardegedreven zorg: een patiënt die in staat is om mee te beslissen over zijn of haar zorg, beschikbare en betrouwbare data en financiering op basis van uitkomsten (waarde). Uit het onderzoek komt naar voren dat waardegedreven zorg vooral gezien wordt als het verbeteren van de kwaliteit van leven van de patiënt en het leveren van passende zorg op het juiste moment en op de juiste manier. Daarbij wordt regelmatig gerefereerd aan het concept van positieve gezondheid (Huber, namelijk gezondheid als het vermogen om zich aan te passen en een eigen regie te voeren, in het licht van de fysieke, emotionele en sociale uitdagingen in het leven.

Uit het onderzoek blijkt dat de invalshoek in de care anders ligt dan in de cure.  In de care (chronische en langdurige zorg) ligt de focus op zelfredzaamheid, participatie en deelname aan maatschappij. Waardegedreven zorg krijgt in de care vorm in het behandelplan waarin samen met de patiënt wordt vastgelegd wat zijn ambities zijn voor wonen, werken en vrije tijd. De zorg, vaak uitgedrukt in vergrote zelfredzaamheid, wordt achteraf kwalitatief gemeten door middel van observaties en vragenlijsten die samen met de patiënt worden ingevuld.

Binnen de ouderenzorg kan waarde worden uitgedrukt als  gezondheidsuitkomsten en ervaringen gedeeld door kosten(of: Waarde = Gezondheidsresultaten (uitkomsten) / € ).

 

Literatuur

Huber, M. (2014). Towards a new dynamic concept of health. Its operalisation and use in public health and healthcare and in evaluating health effects of food. Universiteit van Maastricht: proefschrift

Jeninga en Woldendorp. (2019). Dit is waardegedreven zorg. Veranderen vanuit systemisch perspectief. Amsterdam: SWP

Porter, M.E. en E. O. Teisberg. (2006). Redefining health care. Creating value-based competition on results. Boston, Massachusetts: Harvard Business School Press