Ondernemerschap onder professionals
Het (Franse) woord entrepreneur (woordenboek 1723) betekent iemand die een bedrijf organiseert door een financieel risico te nemen. Kwakman heeft verschillende aspecten van ondernemende professionals uitgewerkt. Goed zijn in je vak is niet meer voldoende. Je wordt voortdurend uitgedaagd om jezelf opnieuw uit te vinden. Je moet om kunnen gaan hogere eisen van klanten, meer concurrentie, nieuwe businessmodellen en digitalisering.
Wat maakt een professional succesvol?
Een professional die in deze markt het verschil maakt en succesvol is voor zijn klanten, organisatie en zichzelf heeft de volgende eigenschappen: hij/zij heeft een persoonlijke missie, beschikt over een uniek aanbod, durft nieuwe klanten te benaderen, verdiept de relatie met bestaande klanten, maakt deel uit van een community, is proactief met zijn business bezig en houdt zijn lichaam en geest vitaal. Daarnaast gaat het om het hebben van trots zijn op het eigen vak.
Voor professionals geldt steeds meer dat teamvaardigheden en een grote flexibiliteit naar situaties en klanten essentieel zijn. Eigenlijk moet daar ook de kernmotivatie zitten om deze functie te vervullen, dus het onvermoeibaar inspelen op wisselende situaties). Het gaat om verbindend en complementair optreden in een groep die men per geval desnoods (groep zzp‘ers) zelf samenstelt.
Onderlinge samenwerking wordt steeds belangrijker
Professionals werken in toenemende mate samen in teams en functioneren binnen netwerken: dat geldt voor artsen, voor verpleegkundigen, notarissen, accountants, psychotherapeuten, architecten etc. Het gaat dus om in staat te zijn met anderen te communiceren: praten met klanten, overleggen met collega’s, afstemmen met andere beroepsgroepen, in staat nieuwe ideeën uit te dragen.
Ondernemer is in feite een beroep, waar je een studie voor zou moeten volgen. Men denkt altijd: dat leer je wel in de praktijk. Tachtig procent van het ondernemerschap kun je echter aanleren via cursussen management of ondernemerschap (Blom).
Van Brussel (2012) onderscheidt vier manieren om je ondernemerschap te ontwikkelen, waarbij de mate van ondernemerschap toeneemt:
- Floater: je laat de ontwikkelingen van je loopbaan vooral over aan de omgeving en het lot en je lift als het waren mee op mogelijke kansen. Hierbij stel je duidelijk afhankelijk op van je omgeving.
- Opportunity Taker: jij beweegt flexibel mee met je omgeving en gebruikt kansen die langskomen om persoonlijke doelen te realiseren. Je bent een scanner en hebt dus ook voor ontwikkelingen, maar wacht ze wel af en zoekt ze niet zelf op.
- Surveyer: je staat open voor wat de toekomst je brengt, weet wie je bent en wat je kunt, en ontdekt zo kansen voor je loopbaan. Naast scannen van alleen kansen, weet je ook andere signalen op te pikken en die te koppelen aan je persoonlijke doelen.
- Shaper: Je weet wat je wilt met je toekomst en je stelt concrete doelen voor je loopbaan vanuit een oriëntatie op jezelf. Je creëert meer zelf en neemt het heft in eigen handen, en kiest voor zelfsturing in plaats van afhankelijkheid van je omgeving.
Zelfstandig ondernemers hebben de volgende kenmerken (Annink):
- klantgerichtheid,
- innovatie en
- motivatie (bedrijfs)fase.
Uit haar onderzoek blijkt dat er een positieve relatie is tussen de motivatie om zelfstandig ondernemer te zijn op basis van kansen en de werk-privé balans. Er is een negatieve relatie tussen overmatige stress en klantgerichtheid en tevredenheid met de werk-privé balans. Zij sluit haar onderzoek af met de conclusie dat zelfstandig ondernemers in vergelijking tot werknemers relatief tevreden zijn met hun werk-privé balans en welzijn ondanks dat ze onder meer ook spanning tussen autonomie en financiële onzekerheid ervaren.
Het belangrijkste aspect van ondernemerschap is: hoe kun je als bedrijf producten en diensten ontwikkelen die klanten echt willen? Voor professionals in de huidige werkwereld is alleen al het nadenken over ondernemerschap een versterking van de eigen loopbaanontwikkeling.
Literatuur
Annink, A. (2017). Busyness around the Business - A cross-national comparative research of the work-life balance of self-employed workers. Erasmus universiteit Rotterdam: proefschrift
Blom, R.J. (2002). Startend ondernemerschap in de praktijk. Amsterdam: Graydon
Brussel, G. van (2012). De creatie van Ruimte met Stijl: de ontwikkeling van intrapreneurship als een loopbaanperspectief voor senior professionals. Open Universiteit: proefschrift
Kwakman, F. en C. Zomerdijk. (2012). De ondernemende professional. Waarde creëren in een veranderende markt. Culemborg: Van Duuren Management
Water, R. van de en M. Weggeman. (2017). Stagnatie van professionals. Voorkomen en aanpakken. Schiedam: Scriptum Management
Woldendorp, H. en Woldendorp, T. (2019). De start-up professional. Ondernemen als loopbaanstrategie. Amsterdam: SWP