We werken met verwijzingsframes

intelligentie

Om voorspellingen te doen moet ons brein kunnen leren wat normaal is: wat we verwachten op basis van eerdere ervaringen. Een deel van de hersenen (neocortex) heeft een model van de werkelijkheid ‘geleerd’ en het maakt voorspellingen op basis van dit model. De wereld waarin we denken te leven is niet de  ‘echte ‘ wereld; het is simulatie van die wereld. Die simulatie vindt plaats door het functioneren van onze hersenen.

Ons model van de werkelijkheid leren door waar te nemen wat om ons heen verandert. Onze hersenen ordenen door het gebruik van verwijzingsframes. Voorspellingen hebben voor onze hersenen tot doel om te testen of het eigen model van de wereld nog klopt.

Omgaan met complexiteit

We vertalen dat bijvoorbeeld door iemand expert te noemen als deze in staat is een juist verwijzing frame te vinden om feiten en waarnemingen te ordenen. Complexe systemen functioneren het beste als kennis en acties verspreid zijn over veel onderdelen, maar ook weer niet teveel. Intelligentie wordt echter niet bepaald door dat we één ding goed kunnen, maar dat we in staat zijn om eigenlijk alles te kunnen leren (wel met een hoge mate van verscheidenheid met betrekking tot de uitkomst van dat leren).

Hoewel ons gedrag en brein te complex is om ooit volledig te begrijpen geeft (zelf)inzicht je veel meer het stuur in je handen onderweg in leven en werken. Naast drijfveren gaat het om inzicht in je leervermogen, je sturingsmogelijkheden, je verandervermogen en de keuzes die je op basis hiervan maakt. Wat past het beste bij jou?

Nieuw en oud

Intelligentie vereist dat we een model van de wereld hebben. Wat we weten van de wereld verandert echter steeds. Daarbij komt dat onze hersenen niet alleen voorspellingen doen, maar ook gevormd zijn in de evolutie. Anders gezegd: ons oude brein houdt zich niet bezig met toekomstige gevolgen. Onze genen zijn niet geïnteresseerd in het overleven van individuen. Dat maakt het lastig. Hoe slim we ook zijn, onze neocortex blijft verbonden met ons oude brein.

Literatuur

Hawkins, J. (2021). A thousand brains. A new  theory of intelligence.New York: Basic Books

Woldendorp, H., H. de Groot, T. Woldendorp en C. Boven.(2022) Zie je big picture. Transformeer succesvol! (Amsterdam: SWP)