Fiscale aspecten van zakelijke crowdfunding
Nadat wij ruim 10 jaar geleden zakelijke crowdfunding in Nederland geïntroduceerd hebben, is deze alternatieve financieringsvorm stormachtig gegroeid. Inmiddels heeft zakelijke crowdfunding een prominente plaats veroverd op de lokale kapitaalmarkt. MKB bedrijven en projectontwikkelaars zijn de voornaamste kredietaanvragers en zijn blij met de soepele manier waarop crowdfunding hen kan helpen met hun financieringsbehoefte. In sterk toenemende mate maken zij dan ook gebruik van deze nieuwe financieringsvorm.
Dat is natuurlijk de belastingdienst ook niet ontgaan. Wil je echter wat weten over de fiscale aspecten van zakelijke crowdfunding, dan geeft de belastingdienst niet thuis. Zij volstaat, na een korte omschrijving van het fenomeen crowdfunding, met: "En hebt u vragen? Neem dan contact op met uw belastingkantoor." Dit blog is dan ook bedoeld om je al een eind op weg te helpen met vragen over de fiscale consequenties van zakelijke crowdfunding.
De belangrijkste vormen van zakelijke crowdfunding zijn:
- (converteerbare) Lening
- Aandelen
- Financiële bijdrage (donatie) met tegenprestatie (product of dienst)
Fiscale aspecten van crowdfunding leningen
Crowdfunding door middel van leningen is in Nederland het meest populair.. Ons crowdfunding platform Geldvoorelkaar.nl koppelt geldgevers (de "crowd") aan de investeringsbehoeften van ondernemers. De geldgever leent geld uit tegen rente als vergoeding en lost na een afgesproken looptijd de lening af. (zie overzicht leningsvormen)
In de onderstaande tabel bekijken we de fiscale gevolgen voor de inkomstenbelasting (winst uit onderneming en box 3) en vennootschapsbelasting. Vooral van belang hierbij is of leningen verstrekt worden in het kader van normale bedrijfsvoering of ter belegging van overtollige kasgelden. In het eerste geval valt de rente in de winst van de onderneming en in het tweede geval in box 3. Denk aan een bloemenwinkel die als eenmanszaak gerund wordt. Uitlenen van geld valt niet de reguliere bedrijfsuitoefening.
Een bijzondere leningsvorm is de achtergestelde converteerbare lening. Dat is een lening waarop in eerste instantie geen betaling van aflossing en rente aan de investeerder plaatsvindt. In een latere fase (na maximaal 3 jaar looptijd) krijgt de investeerder de mogelijkheid om de investering plus opgebouwde rente om te zetten naar certificaten van aandelen in de betreffende onderneming. Deze lening heeft een hoog risicoprofiel en wordt vaak gekozen door jonge snelgroeiende bedrijven. De fiscale gevolgen verschillen afhankelijk van de waarde waartegen kan worden geconverteerd. (zie ook tabel "Fiscale aspecten van crowdfunding aandelen" hieronder)
Fiscale aspecten van crowdfunding leningen | |||||
Inkomstenbelasting Winst uit onderneming |
Inkomstenbelasting Box 3 |
Vennootschapsbelasting | |||
Geldgever | Geldlener | Geldgever | Geldlener | Geldgever | Geldlener |
Ontvangen rente behoort tot de winst. Voorwaarde: verstrekken van lening behoort tot normale bedrijfsvoering. Zo niet dan Box 3 |
Betaalde rente gaat ten laste van de winst | Vordering kan een vermogens-bestanddeel zijn in Box 3. Waarderen naar waarde in het economisch verkeer. | Lening vanwege een persoonlijk doel: lening is schuld in Box 3 | Vordering behoort tot het ondernemings-vermogen. Rente valt in de winst. | Vordering behoort tot het ondernemings-vermogen. Rente is aftrekbaar van de winst |
Fiscale aspecten van crowdfunding aandelen
Beleg je in aandelen van een MKB bedrijf dan word je mede-eigenaar van het bedrijf. Je rekent op dividend en/of waardestijging van de aandelen. Gaat het mis, dan geen dividend en waardedaling van de aandelen. Je neemt dit hogere risico omdat je denkt dat het rendement flink hoger zal uitvallen dan rente op leningen. (meer hierover hier). In bijzondere gevallen spelen ook andere motieven een rol. Participatie kan strategisch om invloed te krijgen of vooruitlopend op een eventuele samenwerking/overname.
Fiscale aspecten van aandelen crowdfunding | |||||
Inkomstenbelasting Winst uit onderneming |
Inkomstenbelasting Box 2 en 3 |
Vennootschapsbelasting | |||
Geldgever | Geldlener | Geldgever | Geldlener | Geldgever | Geldlener |
Ontvangen dividend behoort tot de winst. Transacties in de aandelen kunnen tot winst of verlies leiden. Voorwaarde: participatie behoort tot normale bedrijfsvoering. Zo niet dan Box 3 of Box 2 in geval van aanmerkelijk belang. |
Betaald dividend gaat ten laste van het vermogen, niet van de winst |
Is de participatie groter dan 5% van het aandelenkapitaal dan valt het in Box 2, zo niet dan in Box 3. Vervreemding van een aanmerkelijk belang kan leiden tot belastingheffing. |
n.v.t. |
Deelname behoort tot het vermogen. Dividend valt in de winst en aandelentransacties kunnen winst of verlies opleveren. Niet in geval van een deelname van 5% of meer Dividend en aandelentransacties vallen in de deelnemingsvrijstelling. |
Betaald dividend gaat ten laste van het vermogen, niet van de winst |
Fiscale aspecten van crowdfunding van een financiële bijdrage met tegenprestatie
Denk aan de situatie waarbij een ondernemer een product of dienst voorverkoopt. Is dat een gelijkwaardige transactie, dan zal er BTW moeten worden afgedragen. Is de tegenprestatie erg klein, dan hoeft dat niet. Het batig saldo (ontvangen gelden -/- de kosten van de tegenprestatie) valt in de winst. Ontbreekt het zakelijk karakter van de transactie, dan dienen de ontvangen gelden
als een gift beschouwd te worden en is er schenkbelasting verschuldigd (kan oplopen tot 40%).
Dit zijn de hoofdlijnen van de fiscale aspecten rondom zakelijke crowdfunding. Daarmee zou de gemiddelde crowdfunding participant goed uit de voeten moeten kunnen.