De oude Grieken hadden al een idee: beheers je waarnemingen, richt je acties op het goede doel en accepteer wat je toch niet kunt beheersen.  We hebben de neiging om gebeurtenissen uit het verleden (mijn baas; mijn collega’s; mijn klanten etc.) in een verhaal te gieten (ik kan het niet langer aan). Die verhalen geven echter een samenhang die er helemaal niet is. De kunst is steeds goed zicht te krijgen om wat om je heen gebeurt. Het perspectief kan zijn: ben ik een deel van het probleem of eigenlijk de oplossing. Heb ik misschien ongelijk. Probeer vast te stellen wat je niet weet en vergelijk dat met de kennis die je wel hebt.

werkdrukBij toenemende druk is het verstandig je af te vragen of je activiteiten wel aansluiten bij wie je denkt te zijn. Stel dat het niet goed matcht is het verstandig om actie te ondernemen in plaats van die mismatch te accepteren. Het grappige is dat blijkt dat het doen van acties meer oplevert dan de resultaten die je wilt bereiken. In het doen komt de ontspanning.

Succes en plezier hebben te maken met iets willen (bezieling en drijfveren), het kunnen (competenties), en het doen (gedrag). Het maakt ook duidelijk en vaak herkenbaar waar je weinig of niets mee hebt en waar je dus een ander, bijvoorbeeld een collega, voor nodig hebt. Je ziet direct waar je energie van krijgt en wat je energie kost, wat je natuurlijke kwaliteiten zijn en welke talenten je nog kunt ontplooien, en hoe je gedrag eruitziet als je druk of stress ervaart.

Een aandachtspunt is dat de meeste mensen weliswaar verlangen om hun talenten te herkennen, ontwikkelen en vrij te geven, maar tegelijkertijd ervaren dat ze dit moeten doen in minder tijd en met minder middelen. Dat geeft een spanning bij de keuzes die je maakt.

Vertrekpunt is dat we niet blijven hangen wat allemaal niet goed gaat en druk oplevert, maar dat we gebruik maken van onze talenten om aan de gang te gaan. We blijven vaak hangen in bedoelingen (vandaag word ik niet boos op mijn baas). Het gaat erom dat je dingen anders doet. Patronen doorbreken is meestal niet gemakkelijk, maar wel heel heilzaam.

Onze hersenen zijn namelijk heel goed in staat om te onderscheiden wat belangrijk is en wat er niet toe doet. De kunst is je druk te maken om die zaken die het waard zijn om je druk over te maken. Actie maakt verbinding tussen willen, via kunnen naar doen.

Het is een feit dat omstandigheden zullen veranderen. Als je je niet kunt aanpassen zal de druk steeds toenemen. Het gaat erom dat je wendbaar kunt zijn en dat je tegenslag in perspectief ziet. Een breuk in een loopbaan rond je 40ste geeft nog 30 jaar voor andere (en mogelijk leukere) opties.

Continuïteit noch verandering zijn op zich niet goed of fout. Ze zijn er gewoon; aan jou om ermee om te gaan.

Literatuur

Holiday, R. en S. Hanselman. (2016). The daily stoic. 366 Meditations on wisdom, perseverance, and the art of living. Londen: Profile Books

Taleb, N.N. (2005). Fooled by randomness. The hidden role of chance in life and markets.  New York: Random House

Woldendorp, H., H. de Groot, T. Woldendorp en C. Boven. (2022). Zie je Big Picture. Transformeer succesvol! Amsterdam: SWP