Over het nut van wendbaarheid
Succesvol bewegen is de wereld anders zien. Bewegen is nodig om in balans te blijven. Zowel bij bewegen als bij sturen ben je de regisseur van je eigen reis op weg naar zelfverwerkelijking .De huidige wereld wordt ook wel het VUCA tijdperk genoemd:
- Volatile: snel veranderend. De situatie is onverwacht of instabiel en het is onbekend hoe lang de situatie gaat aanhouden. De situatie is niet per definitie moeilijk te doorgronden, vaak is er kennis en informatie aanwezig
- Uncertain: onzeker. Het is voor jou of de organisatie mogelijk om mee te veranderen met de situatie, maar dat is zeker geen gegeven.
- Complex: complex. De situatie bestaat uit een grote hoeveelheid – aan elkaar verbonden – systeemonderdelen. De hoeveelheid van informatie is zo overweldigend dat het vrijwel onmogelijk is om te verwerken.
- Ambiguous: dubbelzinnig. Het is onmogelijk om verbanden tussen verschillende systeemonderdelen te leggen en er is geen informatie voor handen. Je hebt te maken met een situatie waarbij ze ‘niets weten over het onbekende’
We leven dus in een wereld waarin de veranderingen zo snel en zo complex zijn, dat er van voorspelbaarheid en zekerheid geen sprake meer is. Overleven en succes in een VUCA-wereld wordt vooral bepaald door complexe systemen als geheel te zien.
VUCA kent ook een andere invulling:
- Vision: visie op persoonlijk leiderschap, de omgeving en de toekomst
- Understanding: begrijpen van mensen en hun context
- Clarity: helderheid inzake koers, plan en werkwijze
- Agility: flexibel zijn
Toekomstbestendigheid bepaald wordt door je mate van wendbaarheid. Wendbare mensen hebben de volgende competenties en persoonskenmerken: het vermogen om te leren van ervaringen en dat toe te passen op nieuwe situaties; nieuwsgierig zijn en die honger naar nieuwe kennis praktisch kunnen vertalen; vertrouwen hebben in zichzelf en ook in anderen; verandering niet als een bedreiging maar als een kans zien; bereid zijn om te falen en niet bang zijn om fouten te maken; mentaal flexibel zijn en zich voortdurend kunnen aanpassen aan nieuwe situaties; samen kunnen denken en co-creëren met mensen met een andere achtergrond en uit een andere cultuur; niet meteen in oplossingen denken, maar vragend op zoek gaan; onzekerheid accepteren en beslissingen durven nemen onder onzekerheid.
Bij wendbaarheid gaat het om het signaleren van ontwikkelingen en trends en om het aanvoelen, zien en begrijpen van die veranderingen. De meest praktische manier om te veranderen wie je bent is om te veranderen wat je doet.
Literatuur
Rotmans, J. (2017). Omwenteling van mensen, organisaties en samenleving. Amsterdam: De Arbeiderspers
Steijger, S., A. Jansen van ’t Land & V. Steijger. (2021). Blij(f) wendbaar. Bevlogen aan het werk met jezelf, je team en je organisatie. Amsterdam: Boom
Woldendorp, H., H. de Groot, T. Woldendorp en C. Boven. (2022). Zie je Big Picture. Transformeer succesvol! Amsterdam: SWP