‘Everything is the same until it is not’ (Langer 39).

Inzicht in vooroordelen

De meeste mensen denken niet na over hun vooroordelen en zien vaak nauwelijks wat om hen heen gebeurt. Als je hier echter niet erg bewust bent kun je gemakkelijk worden  beïnvloedt door externe signalen. Die kunnen negatief of positief uitpakken.

We hebben vier manieren om naar de wereld te kijken:

  • We reageren altijd op dezelfde manier op verschillende zaken
  • We reageren verschillend op zaken die hetzelfde zijn
  • We reageren hetzelfde op dezelfde zaken
  • We reageren verschillend op verschillende zaken

We hebben nu 100% van onze reactie variëteit in beeld. Wat we vaak vergeten is dat we zelf bepalen wat hetzelfde en wat verschillend is. Nieuwsgierigheid betekent verkennen, vragenstellen, experimenteren en ideeën en informatie en kennis koppelen. Het vereist ook actie.

Culturele conditionering

actiefIn onze maatschappij is de culturele conditionering sterk gericht op een negatieve benadering van ouder worden: gebrek; eenzaam; niet in staat digitalisering te volgen etc. Vaak maken we de tweedeling: we zijn gezond of ziek. Het menselijk lichaam is echter veel te gecompliceerd voor een dergelijke tweedeling. Dat betekent bijvoorbeeld dat een beperking niet betekent dat we voortdurend ziek zijn, maar dat we onze activiteiten mogelijk enigszins moeten aanpassen.

Een leuk onderzoek liet zien dat ouderen die een tekst hadden gelezen waarin negatieve woorden over veroudering zoals beperkt en traag waren verstopt, meteen erna langzamer begonnen te lopen en slechter scoorden op geheugentesten dan ouderen die een tekst met positieve woorden over ouderdom hadden gelezen.

Kun je die conditionering omdraaien? Door een verwachtingspatroon van een actief leven te creëren ontstaat ook een actieve houding. We gaan weer aan de gang. Langer: de power of possibility. Niet onze fysieke gesteldheid beperkt ons zozeer in ons handelen maar onze mindset over die fysieke gesteldheid.

Betekenis van kleine stappen

We weten van te voren niet wat we allemaal (nog) kunnen. Je komt er maar op één manier achter: begin. Ga tijdens het doen niet voortdurend jezelf evalueren (het valt tegen) maar concentreer je op het resultaat dat je wilt halen. Als je daar bent ga je evalueren. Er is immers altijd een stap die misschien nog kleiner is, maar uiteindelijk voldoende om ons doel te bereiken.

Literatuur

Langer E.J. (2010). Counterclockwise. A proven way to think yourself younger and healthier. Londen: Hodder

Woldendorp, H., H. de Groot, T. Woldendorp en C. Boven. (2022). Zie je Big Picture. Transformeer succesvol! Amsterdam: SWP