Web van betekenis

digitale transformatieAI staat in dit verband voor Antropologische Intelligentie. De digitale transformatie leidt tot een steeds groter netwerk van verbindingen tussen individuen en culturen. De menselijke natuur is zo dat we ervan uitgaan dat de wijze zoals wij leven ‘normaal’ is en al het andere vreemd is.  Een cultuur creëert ‘webs of meaning’; (Geertz). Antropologie biedt daarbij een andere blik op problemen en vraagstukken. Belangrijk daarbij is de betekenis van cultuur en context.

Toepassing van (eigen) constructies

Mensen kunnen per definitie alleen menselijke kenmerken hebben. Ze hebben bedoelingen, visies, geheugens, hoop, passies, oordelen etc.  Die menselijke kenmerken komen overal voor. Wat echter verschilt is de rol die ze (kunnen) spelen. Voor een toeschouwer is het moeilijk vast te stellen wat in die rol centraal staat en wat marginaal is. Omdat we genoodzaakt zijn tot een beschrijving van een gebeurtenis te komen maken we ook gedwongen gebruik van constructies: verhalen over verhalen; inzichten over inzichten. Hebben we het over informanten, collega’s, voorouders etc.? Het weergeven van anderen is moeilijk los te koppelen van het framen van die ander.

Iedere cultuur kent een verschillend referentiekader. Dezelfde dingen worden op verschillende manieren geïnterpreteerd. Iedere interpretatie leidt tot andere gevoelens en ander gedrag. Hoewel door de digitale transformatie symbolen, ideeën en beelden gemakkelijk over de wereld verspreid gaan (Coca-Cola)  betekenen ze echter niet hetzelfde voor mensen die ze gebruiken (in Haïti wordt Coca-Cola om de doden tot leven te wekken).

We zijn verschillend

In organisaties wordt steeds meer gebruik gemaakt van talenten over de hele wereld. Dat betekent dat we steeds meer in aanraking komen met mensen met andere waarden, normen, regels, uitingen etc.  In een eerdere blog ben ik al ingegaan op de cultuurkenmerken van Hofstede.

Talen zijn binnen dit perspectief geen verschillende collecties van aanduidingen voor dezelfde dingen, maar verschillende manieren om dingen te zien. Daarbij speelt dat het mensen eigen is de kijk op de werkelijkheid liever aan te passen bij de eigen overtuiging, dan bij (onloochenbare) feiten.

Big Picture

Nieuwe connecties vragen daarom om: empathie voor anderen en waardering van diversiteit. Het voordeel is dat door empathie voor de ander je ook een helderder zelfbeeld krijgt. En hierdoor zie je je eigen blinde vlekken (en mogelijk die van de ander). Het gaat er om de context volledig in beeld te krijgen (Big Picture) en die context te voorzien van een ‘thick description’(Geertz) die de onderliggende patronen in beeld brengt.

Cultuur wordt beschouwd als een gedeeld patroon van betekenissen en betekenisvorming: "Culture is the fabric of meaning in terms of which human beings interpret their experience and guide their action" (Geertz, 1983: 145). Cultuuranalyse houdt dan ook in het vinden van de betekenis van bepaald gedrag. Die betekenis kan worden gevonden door het gedrag in een bepaalde context te plaatsen.

 

Literatuur

Geertz, C. (1995). After the fact. Two countries, four decades, one anthropologist.  Cambridge, Mass.: Harvard University Press

Geertz, C. (1983).  Local knowledge. Further essays on interpretive anthropology. New York: Basic Books 1983

Tett, G. (2021). Anthro-Vision. How anthropology can explain business and life.Londen: Random House

Woldendorp, H., H. de Groot, T. Woldendorp en C. Boven. (2022). Zie je Big Picture. Transformeer succesvol! Amsterdam: SWP