Ik en de ander

Schuld van de ander

Veel werk gerelateerde problematiek wordt geduid als het gevolg van acties van anderen. We maximaliseren die rol bij mislukkingen en minimaliseren onze eigen rolinvulling. We zoeken bij onze duiding vooral steun bij een specifieke groep en zoeken daar onze identiteit. Eigen verantwoordelijkheid is daarvan dan weer een afgeleide.

Belang verbondenheid

Het is mensen eigen om samen te kunnen werken. Iedereen wil een verbondenheid met anderen. Het aardige is dat we die verbondenheid niet hoeven te maken, maar dat die er al is. Het gaat er alleen om te vinden hoe we die verbondenheid kunnen vormgeven.

Daarbij gaat het om de balans tussen horizontale verbindingen en verticale verbindingen. Hoe we die balans zien en vormgeven bepaalt de acties (initiatief) die we kunnen uitvoeren. Daarbij geldt dat er altijd problemen zullen zijn. Het goede nieuws is dat we zien dat er ook steeds weer nieuwe oplossingen mogelijk zijn. Daarom kun je voor verschillende houdingen kiezen: kwetsbaar opstellen is een vorm die goed past bij bepaalde problemen.

Zie je de patronen?

Het tegenhouden van bepaalde ontwikkelingen betekent uiteindelijk dat alles blijft zoals het is. Het zien van je Big Picture betekent het doorzien van patronen die er altijd (zullen) zijn. Betekenis geven aan die patronen maakt het mogelijk bij je identiteit ook naar binnen te kijken. Patronen hebben een historisch karakter en zijn contextueel. Dat vergt soms contraire bewegingen. Bijvoorbeeld door niet nog meer patronen toe te voegen, maar juist die ballast van bestaande bewegingen te verminderen. En dat vergt weer verlangen en vaak pijn.

Wanneer hebben we inzicht?

Hertmans: dit is in tijd van overgang naar iets wat we nog maar heel gedeeltelijk beginnen te begrijpen. Door de wijze van communiceren (virtuele netwerken; sociale media) wordt het lastig om tot een geslaagd debat te komen. We vinden het niet alleen lastig om met elkaar te spreken, maar eigenlijk ook met onszelf.

Bij kennistoepassing gaat het niet om wat je weet, maar hoe je weet: het gaat om inzicht. Voor veel populistische bewegingen geldt dat hun ideeën over de werkelijkheid worden ingehaald door de complexiteit van die werkelijkheid (klimaat; migratie). Die complexiteit wordt dan vaak geduid als de elite. Dan kloppen de eigen ideeën weer die juist tegen die elite zijn. Naast inzicht gaat het om het vaststellen van de eigen identiteit: in een globale context wordt die steeds lastiger eenduidig te definiëren,. Vandaar ook hier de behoefte aan versimpeling (we noemen ons het volk).

Literatuur

Hertmans, S. (2022). Verschuivingen. Amsterdam: de Bezige Bij

Woldendorp, H.,  H. de Groot, T. Woldendorp en C. Boven. (2022).  Zie je Big Picture. Transformeer succesvol! Amsterdam: SWP