Pensioenverandering: volledige en juiste communicatie en maak de juiste sommen
Pensioenverandering onderweg
Alle pensioenregelingen moeten de komende jaren worden veranderd vanwege nieuwe Pensioenwetgeving. De Pensioenwet wordt aangepast om eerder te kunnen indexeren , het pensioen persoonlijker te maken en aan te passen aan veranderde maatschappelijk omstandigheden (zoals afschaffen doorsneepremie en verbetering partnerpensioen en opname 10% van het pensioen ineens op de pensioendatum). Tevens is al bereikt dat de Aow-ingangsdatum minder snel omhoog gaat en moet worden bereikt dat meer werkenden pensioen op gaan bouwen.
Pensioenverandering instemmingsplichtig
Als een werkgever de pensioenregeling wenst te veranderen wil deze dus ook de eerder gemaakte pensioenafspraak veranderen. Het veranderen van pensioenafspraken is de afgelopen jaren voer voor rechters geweest, omdat er nogal wat werknemers waren die vonden niet goed voorgelicht te zijn over de gevolgen van de voorgestelde verandering.
Rechters realiseren zich dat de meeste werknemers niet heel veel van pensioen weten en bij een zo’n complex product als pensioen wordt een zware taak op de schouders van werkgevers (en hun adviseurs) gelegd. Zij moeten volledige informatie verstrekken, de consequenties van de verandering uitleggen en de werknemer moet ook begrepen hebben wat er is veranderd en moet hebben ingestemd met de verandering.
Pensioenverandering en de ondernemingsraad
Het veranderen van een pensioenregeling moet besproken worden tijdens de personeelsvergadering en als deze er is moet een ondernemingsraad instemming verlenen aan de pensioenverandering. De ondernemingsraad bindt de individuele werknemers overigens niet. Zij zullen nog steeds zelf moeten instemmen.
Allereerst zou de Ondernemingsraad moeten aansturen op een discussie met de werkgever op welk pensioen je zou willen uitkomen (inclusief Aow) als een werknemer de volledige diensttijd bij de werkgever doormaakt (bv 40 of 42 jaar). Is dit 50% of is een achteruitgang van 50% teveel en een te grote achteruitgang maar is 70% of 75% wel redelijk? Wat zijn de financiële gevolgen hiervan en is het mogelijk dat het gewenste pensioenniveau ook bereikt wordt?
Voor het instemmingsstuk is het gebruikelijk dat de werkgever (samen met de Ondernemingsraad) een berekening laat maken op welk pensioen de werknemer mag rekenen als de huidige pensioenregeling onveranderd zou worden voortgezet en een berekening van de verwachte pensioenen in de voorgestelde pensioenregeling. Een eventueel tekort zou voor compensatie in aanmerking kunnen komen.
Pensioenverandering en berekeningsuitgangspunten
Uiteraard moeten de uitgangspunten voor deze berekening met de beste kennis van het moment moeten worden uitgevoerd. Anders kunnen werknemers op de gekozen uitgangspunten terugkomen. De informatie is dan onjuist geweest en zal mogelijk volledig gecompenseerd moeten worden. Ook moet uit de berekening blijken hoe het pensioen gaat worden als het economisch meezit of juist tegenzit. Uit jurisprudentie leren we dat rechters willen dat volledige informatie en ook de juiste informatie wordt gegeven.
Het valt ons op dat wij verschillende berekeningen van pensioenadviseurs hebben gezien waarbij wij grote vragen stellen bij de gekozen uitgangspunten voor de berekeningen.
Zo zijn wij berekeningen tegengekomen waarbij er van werd uitgegaan dat een werknemer nooit meer een salarisverhoging zou krijgen of dat er geen inflatie meer zou zijn.
Dit zijn punten waar een werknemer op terug kan komen als de uiteindelijke pensioenen tegenvallen en voorderingen van deze aard verjaren ook niet zomaar. Werkgevers en hun adviseurs kunnen zodoende het zwaard van Damocles nog lang boven hun hoofd voelen.
Beter is het dus om dit soort berekeningen in een keer goed te laten doen en de juiste uitgangspunten te kiezen. Dit kost wel wat werk, maar kan op termijn erg veel geld schelen. De Ondernemingsraad heeft ook op dit punt een belangrijke taak.