Sociale innovatie door nieuwe organisatievormen: consortium
Digitale strategie
Doordat data sneller beschikbaar komen en worden, gaat het erom dat organisaties hiermee om kunnen gaan en daarom wendbaarder worden. Digitale transformatie gaat over een fundamentele verandering in en over de grenzen van de eigen organisatie.
Strategische duurzame ontwikkeling vergt verbindingen op vijf niveaus: strategie, systemen, resultaten, acties, in te zetten middelen. Er is inzicht in complexiteit nodig om te komen tot een heldere definiëring van de impact. De kern van een digitale strategie omvat: wendbaar organiseren; betere informatievoorziening; technologische innovaties; sociale innovaties; netwerkverbindingen.
Om te innoveren moet een organisatie in staat zijn te leren van verzamelde data en ideeën voor digitalisering om die in samenhang te brengen met de strategie waar een organisatie voor heeft gekozen. De impact van technologie is heel lastig te voorspellen en de ontwikkeling is nooit lineair Het gaat erom inzicht te hebben in de principes op basis waarvan digitale organisaties opereren.
Gedecentraliseerde ontwerpprincipes
Als voorbeeld werk ik in dit blog het model van een consortium uit. Door de invoering van Blockchain technologie kunnen organisatievormen ontworpen worden op basis open en gedecentraliseerde ontwerpprincipes. Essentieel is dat het systeemontwerp inclusief is voor alle betrokken partijen.
Een aantal ontwerpprincipes voor een dergelijk consortium zijn:
- Overstijgende visie en strategie: visie betrokken partijen is ondergeschikt
- Evenwichtige machtsverdeling: vermijden dat één partij dominant is
- Effectieve besluitvorming: spelregels worden van te voren afgesproken
- Operationele stabiliteit: werkprocessen die voortvloeien uit de gedeelde visie kennen goed functionerende infrastructuur
Vanuit governance perspectief gaat het om de volgende systeemregels:
- Vaststelling wie mee mag doen in de besluitvorming
- Vaststelling welke type besluiten op de gemeenschappelijke agenda komt
- Vaststellen wie stemrecht heeft op welk type besluit
- Vaststellen of partijen hun stemrecht kunnen delegeren
Bij de inrichting van een dergelijk consortium gaat het om de identiteit van een organisatie: mensen, processen en technologie. Organisaties die hiervoor kiezen hebben een cultuur nodig die data gedreven besluiten en experimenten ondersteunt.
Literatuur
Jeninga, A. en H. Woldendorp. (2022). Ontwerp voor digitale transformaties van (zorg)organisaties. Werken met de Systemische Ontwikkel Matrix (SOM). Amsterdam: SWP
Veuger, J. en H. Woldendorp. (2021). Blockchain in de zorg. Assen: Koninklijke Van Gorcum
Woldendorp, H. en A. Jeninga. (2023). Toezichthouden in de 21e eeuw. Vertrouwen als basis voor goede governance. Amsterdam: SWP