Wat is de belemmering voor inzetten van zorgtechnologie?
De kunst is digitalisering en andere technologische ontwikkelingen te integreren met menselijke zorg. Je kunt het vergelijken met Airbnb dat via hoogwaardige technologie de mogelijkheid van huren van leuke kamers biedt. Het gaat om een meer hybride manier van werken, waarbij zorg rond alle eenvoudige handelingen zoveel mogelijk gedigitaliseerd wordt.
Een hybride vorm van zorg biedt mogelijkheden voor thuismonitoring, videoconsulten en persoonlijke begeleiding via beeldbellen. De kunst is dus om zorg meer onafhankelijk wordt van tijd, plaats en persoon. Het wonderlijke is dat digitalisering in vrijwel alle domeinen is doorgevoerd, maar dat in de zorg digitalisering wordt geassocieerd met ‘koude’ zorg en niet alleen weerstand oproept bij cliënten, maar ook bij zorgverleners. Het gaat er dus om niet alleen de zorg anders te organiseren, maar ook de opvattingen van zorgverleners.
Dat is lastig vanwege twee factoren: verbetering van patiëntveiligheid is bereikt door aandacht te geven aan het voorkomen van vermijdbare fouten. Dit is vooral bereikt door strikt te werken volgens richtlijnen. Dat heeft echter ook betekend dat de ruimte om te experimenteren is verkleind. Door de selectiemethode voor de artsenopleiding hebben studenten met een innovatieve houding (bijvoorbeeld tijdens de schoolperiode een bedrijfje beginnen en daardoor minder tijd besteden aan school en daardoor lagere cijfers halen) soms meer moeite om toegelaten te worden.
Wat wel onmiddellijk helpt is vermindering van administratieve werkzaamheden door digitalisering. Op dit moment besteedt een verpleegkundige of dokter voor ieder uur patiëntencontact ook een uur aan de administratie. Hoewel de administratie gebruik maakt van digitale technologieën worden zorgverleners nauwelijks ontzorgt. Dat kan (snel) beter.
Inzicht in het gebruik van data kan worden ondersteund om inzicht te creëren om dat inzicht te gebruiken om experimenten en innovatie te stimuleren om de prestaties te verbeteren. Het inbedden van digitale middelen in de praktijk is dus nog niet vanzelfsprekend. We zagen echter in de Corona periode dat innovatiekracht juist wel uit de praktijk kwam. In de ontwikkelingen tijdens de coronaperiode blijken zorgaanbieders en professionals, in samenwerking met patiënten, de drijvende krachten te zijn geweest.
Heyning: “Kijk naar alle geweldige technologische mogelijkheden die er zijn en waar we in zoveel sectoren uitgebreid gebruik van maken, maar in de zorg nog niet. De sector zou moeten staan te springen om dat allemaal te implementeren’.
Literatuur
Heyning, F. (2022). Help! Het ziekenhuis verdwijnt. Een nieuwe kijk op de medisch-specialistische zorg van de toekomst. Houten: BohnStafleuvanLoghum
Jeninga, A. en H. Woldendorp. (2022). Ontwerp voor digitale transformaties van (zorg)organisaties. Werken met de Systemische Ontwikkel Matrix (SOM). Amsterdam: SWP