Wet toekomst pensioenenHet valt ons op dat de stroom met negatieve informatie over de Wet toekomst pensioenen (hierna: Wtp) maar doorgaat, terwijl de Wet met een ruime meerderheid in de Tweede Kamer is aangenomen. De berichtgeving die door veel mensen op sociale media wordt overgenomen leidt tot verdere polarisatie en brengt uiteindelijk niets dan boosheid bij veel mensen.

Ons pleidooi is: laten we als pensioendeskundigen het democratische proces steunen en belanghebbenden (werkgevers- en werknemersvertegenwoordigers) van zoveel mogelijk goede informatie voorzien zodat zij de beste keuzes kunnen maken.

Onjuiste en polariserende informatie

We begrijpen best dat in de Tweede Kamer en bij belangenorganisaties stelling wordt genomen tegen de Wtp.

Als je tien pensioendeskundigen bij elkaar zet komt er (rekening houdende met het huidige pensioenbudget) niet een stelsel uit waarbij niet iedere deskundige op onderdelen wel commentaar heeft. Dit is met de Wtp ook zo.

Uit de berekeningen blijkt dat “we” erop vooruitgaan. Dit is ook logisch omdat onder de Wtp beter belegd mag worden dan volgens het huidige kader. Meer rendement zal betekenen meer pensioenvermogen en dus ook hogere pensioenen. En bij de pensioenfondsen (waar deze Wet toch voornamelijk voor geschreven is) hoeven er voortaan geen buffers meer gefinancierd te worden uit de ontvangen premies; dit scheelt gemiddeld ergens tussen de 15% en 25%. De toevoeging aan de solidariteitsreserve in het nieuwe contract is maximaal 10% van de premie, dus er kan per saldo sowieso ca. 5% à 15% extra premie gespaard gaan worden.

Commentaar wordt ook gegeven op de verdeling van het pensioenvermogen bij pensioenfondsen. Het totale pensioenvermogen moet worden verdeeld en groepen willen er blijkbaar meer op vooruit gaan. Vele uitspraken die op social media zijn verschenen en in de Tweede Kamer zijn benoemd zijn onterecht. Het framen van zaken leidt niet tot verbetering van het proces.

Enkele “discutabele” uitingen:

Opmerking Uitleg
het is onverantwoord  om  “te beleggen met  geleend  geld” de toerekening/blootstelling van beleggingsrisico’s aan jongeren is groter dan aan ouderen en dit is logisch omdat gepensioneerden zich juist minder risico kunnen veroorloven omdat ze meer zekerheid willen in hun maandelijkse uitkering.
 "vervalt het pensioen niet zomaar bij overlijden van een ex-deelnemer voor de pensioendatum" de ex-deelnemer moet dan bewust geen gebruik maken van de mogelijkheid om het partnerpensioen voort te zetten; zou het restitutiebeding standaard worden opgenomen, dan leidt dit tot een ca 5% lager pensioen.
Is het niet realistisch om "gokken en pensioenbeleggen met elkaar te vergelijken" en gaan we dadelijk niet een “casino-pensioen’ krijgen? pensioenbeleggingen gaan over een periode van 60/70 jaar. Zonder risico behaal je geen rendement en wordt het pensioen of heel laag of veel te duur. Daarnaast beleggen pensioenfondsen nu ook al.
"het pensioen wordt onzekerder" ook het huidige pensioen is niet 100% zeker, er zijn immers al een jaar of 15 geen indexaties gegeven, terwijl dit wel de bedoeling van pensioen is en er zijn zelfs kortingen geweest. Dit, bij een in deze periode van 15 jaar gestegen premies van € 27,5 tot € 40 miljard en goede beleggingsresultaten. In de wereld is niets zeker en wellicht moeten we leren omgaan met iets meer onzekerheid bij pensioenen.
"afgelopen jaren zijn prima rendementen behaald" (gemiddeld ca 7%), dus we kunnen binnen het huidige pensioenstelsel de rekenrente beste verhogen en hebben we de Wtp helemaal niet nodig" Het beleggingsrendement bij pensioenfondsen was de afgelopen gemiddeld genomen goed. Maar tegenover staat dat de rekenrente sterk daalde (in 15 jaar tijd van 5% naar onder de 0%) waardoor de waarde van de pensioenen sneller steeg dan de beleggingen.  En door de lage dekkingsgraden konden pensioenfondsen niet nog risicovoller beleggen. Onder de Wtp wordt er tijdens de opbouw van het pensioenvermogen geen rekening meer gehouden met een rekenrente. Pas in de uitkeringsfase wordt er weer een rekenrente gebruikt, maar dan mag wel rekening worden gehouden met rendementsverwachtingen: projectierendement.
er wordt geen pensioen “onteigend" er is onder het huidige stelsel sprake van een voorwaardelijk eigendomsrecht op pensioen (je moet eerst aan de voorwaarde voldoen, bv in leven zijn op de pensioendatum om ouderdomspensioen te ontvangen). In het nieuwe stelsel krijg je ook een voorwaardelijke vordering op de pensioenuitvoerder. Het is bij pensioenfondsen dus niet zo dat er ergens een potje voor een deelnemer staat met zijn naam erop. Het geld wordt dadelijk herverdeeld (verdwijnt niet) en naar het zich laat aanzien stijgen de t.z.t. aan te kopen pensioenen voor de meeste deelnemers.
“alleen verzekeraars en vermogensbeheerders worden beter van de Wtp “ volgens vele berekeningen gaan de pensioenen er juist op vooruit en Minister Schouten heeft aangekondigd met de fondsen in conclaaf te gaan omdat de huidige kosten voor pensioenbeleggen (dus onder de huidige wetgeving) buitensporig hoog zijn.
“de berekeningen zijn niet goed” de parameters waarmee 10.000 economische scenario's worden doorgerekend worden periodiek door een stuk of tien hoogleraren vastgesteld.Het nieuwe advies is om het aantal scenario’s uit te breiden tot 100.000!
“de inflatie in de berekeningen is te laag” wij zijn in de 10.000 uitkomsten van de berekeningen ook hoge inflaties tegengekomen en let wel: een hogere inflatie zal juist hogere opbrengsten in de Wtp ten opzichte van het huidige stelsel laten zien.
“pensioendeskundigen die de Wet hebben gemaakt of het hiermee eens zijn hebben belang bij de Wet omdat zij ook in het pensioenvak zitten” uiteraard werken pensioendeskundigen in het pensioenvak: waar anders?
“er zitten veel open eindjes in het pensioen, dus laten we maar wachten” sinds 2008 zijn we aan het sleutelen aan nieuwe pensioenen. De sociale partners (die over pensioen gaan) hebben het pensioenakkoord gesloten en de wetgeving die noodzakelijk was om dit pensioenakkoord uit te voeren is door een zeer ruime meerderheid in de Tweede Kamer aangenomen. Het is gebruikelijk bij nieuwe wetgeving dat open eindjes na verloop van tijd gecorrigeerd worden (sleepwet) en nogmaals bedenk voor elke pensioenregeling zijn er meer dan voldoende deskundigen te vinden die aanmerkingen hebben.

 

Verantwoordelijkheid

Instellingen en mensen (dit geldt zeker voor hen die zich pensioendeskundige noemen) hebben verantwoordelijkheden. Nu zijn er hiervan een aantal die veel mensen onterecht boos maken met onjuiste informatie, zoals hierboven benoemd.

Een aantal hiervan heeft zelf grote belangen (ego’s, donatiemodellen om geld te verzamelen voor processen, electoraal gewin, meer van de pensioenkoek willen krijgen dan anderen, etc).

Beter zou het zijn om de energie te stoppen in het zo goed mogelijk behartigen van de belangen van de deelnemers en gepensioneerden en er samen voor te zorgen dat er zo goed als mogelijke pensioenen voor alle deelnemers gaan aankomen.

 

Léon Zijlmans AAG en Gerard van der Toolen