Eenzijdige wijziging van de pensioenregeling deze keer wel goed gegaan

Vorige week schreef ik een blog over een eenzijdige wijziging waarbij je zou kunnen stellen dat het logisch was dat de werkgever de pensioentoezegging wilde veranderen, maar de manier waarop dit werd gedaan vond geen goedkeuring in de ogen van enkele werknemers en de rechter.

Ook in december 2022 werd een redelijk verglijkbare casus aan de rechter voorgelegd en in dit geval oordeelde de rechter anders en hiervan kunnen we leren.

ECLI uitspraak Rechtbank Rotterdam

Enkele werknemers maakten bezwaar tegen de eenzijdige wijziging van hun pensioenregeling. Zij hebben dus niet ingestemd met deze verandering.

De middelloonregeling werd door de werkgever gewijzigd in een premieregeling die ook al gold voor de overige medewerkers.

Werknemers eisten dat de middelloonregeling in kracht zou worden hersteld.

Verweer werkgever en overdenkingen van de rechter:

De werkgever had in de arbeidsovereenkomst opgenomen dat zij de overeenkomst eenzijdig mocht wijzigen en dat er sprake was van een tijdelijke afspraak.

De rechter legt het eenzijdige wijzigingsbeding langs de wettelijke lat (is het belang van werkgever dermate dat het redelijk en billijk is dat het belang van de werknemers hiervoor moet wijken (het Fairplay-arrest).

Met de Ondernemingsraad is overleg gevoerd en is overeengekomen dat er per medewerker berekeningen zijn gemaakt waarbij een vergelijking is gemaakt tussen hoe hoog de pensioenen zouden worden als de middelloonregeling tot aan de pensioendatum zou zijn voortgezet en de verwachte uitkomsten uit de premieregeling.

Hierbij is uitgegaan van het slecht weer scenario en werknemers die er desondanks op achteruitgaan ontvangen compensatie.

Niet vast staat dat er sprake is geweest van een tijdelijk pensioenovereenkomst en dat de werknemers de volledige bevoegdheid voor hun pensioenregeling hebben overgedragen aan de ondernemingsraad. De rechter toetst op redelijkheid en billijkheid en de wel opgenomen mogelijkheid tot eenzijdige wijziging.

Opmerkingen Gerard van der Toolen OR-Pensioenadviseurs:

Ik vind het beter om geen gebruik te maken van het recht op eenzijdige wijziging van de pensioenovereenkomst. Overleg en instemming is aanzienlijk beter. Wat heb je aan ontevreden werknemers?

• Werknemers hebben niet weersproken dat voortzetten van de middelloonregeling te duur zou zijn voor AON. Dit was niet handig in mijn ogen.
  • (winst van AON ad ca. € 1 miljard per kwartaal, lijkt mij voldoende ruimte te geven om de middelloonregeling voort te zetten);

• Het slecht weer scenario laat de uitkomsten zien van de doorrekening van enkele duizenden economische scenario’s en 75% van deze uitkomsten zijn lager dan de uitkomsten van het verwachte pensioen bij ongewijzigde voortzetting van de pensioenregeling.
  • Dit is gunstig voor de medewerkers, maar ook terecht, omdat in de middelloonregeling de pensioenen gegarandeerd waren en bij de premieregeling gebaseerd op verwachtingen. Je kiest er dan logischerwijze voor om de kans dat de verwachtingen uitkomen ook groot zijn.
• Werknemers die er in het slecht weer scenario alsnog op achteruitgaan worden gecompenseerd.
  • Compensatie haalt ook in deze casus de angel uit de vraag of de eenzijdige wijziging onredelijk of onbillijk voor de werknemers is.
• De werknemers waren het oneens met de parameters die de werkgever voor de berekeningen heeft gebruik, maar zijn hier, volgens de uitspraak, niet verder op ingegaan.
  • Altijd uitgaan van de door de Csie parameters voorgeschreven parameters of gunstigere gebruiken voorkomt eventuele discussies achteraf en de parameters samen vooraf afstemmen.
• Wederom een zaak van deze pensioenadviseur tegen de eigen ontevreden werknemers. Aandeelhoudersbelang is een stuk groter dan het werknemersbelang. AON en rechtsvoorganger AEGON maken immers voldoende winst om de afspraken die zijn gemaakt met werknemers na te komen.
• Laat het niet escaleren. Beter is vooraf alles goed doorspreken met de betreffende medewerkers, de parameters met elkaar afstemmen, de voortgang met elkaar te bespreken en bij te sturen indien nodig. Pensioen is immers voor heel veel medewerkers een belangrijke arbeidsvoorwaarde.