Waarom een digitaal IQ essentieel is

Kenmerken digitale transformatie

Door de digitale transformatie gaan organisaties fundamenteel veranderen. Dat vraagt om nieuwe inzichten en nieuwe vormen van bestuur en toezicht. Belangrijke ontwikkelingen hierin zijn robotisering, Artificiële Intelligentie  (AI), Big Data, Blockchain, Cyber Security en Internet of Things (IoT). Het tijdperk van de digitale transformatie wordt ook wel de vierde revolutie genoemd. Kenmerken ervan zijn onder meer: snelheid: het tempo is exponentieel in plaats van het gebruikelijke lineaire tempo; het gaat om een combinatie en convergentie van meerdere technologieën; het gaat om de transformatie van hele systemen. De snelheid van disruptie en de versnelling van innovatie blijken moeilijk te begrijpen of te anticiperen.

Strategische portfolio

Een duurzame digitale transformatie put uit een groot aantal innovatieve ideeën en verwerkt ze vervolgens op een effectieve manier. Transformaties zijn strategisch toereikend als een organisatie in staat is voldoende ideeën te genereren en om te zetten in een strategisch portfolio. Die portfolio heeft de volgende kenmerken: zeer goed zicht op wensen en gedrag consumenten, verbinding met de data die het eigen ecosysteem voortbrengt, werkomgeving is volledig gedigitaliseerd met als fundament een Cloud gebaseerde IT infrastructuur.

Digitaal IQ

Invulling van de leiderschapsrol vergt daarom inzicht in de (mogelijke) effecten. De toepassing van digitale technologieën kunnen huidige businessmodellen onder druk zetten en nieuwe laten ontstaan. Daarbij wordt rekening gehouden met veranderend gedrag van consumenten (of cliënten), vervanging van bestaande capaciteit door AI en Blockchain en onverwachte vernieuwing (ChatGPT). Leiderschap kent een hoge mate van digitale IQ.

Voor de goede orde: digitale IQ betekent zicht op ontwikkelingen voordat ze feitelijk gebeuren, veranderprocessen in gang zetten voordat die ontwikkelingen de eigen organisatie raken en een cultuur ontwikkelen waarin digitale technologieën direct worden beoordeeld op hun toepassingsmogelijkheden in de eigen organisatie. De vertaling naar de strategische portfolio kent de volgende systematiek: confronteer de (noodzakelijke) verandering , begrijp het strategische kader, accepteer de realiteit van de verandering, draag zorg voor data gedreven strategieproces en continueer deze systematiek.

Identiteit

Bij de digitale transformatie gaat het om de identiteit van een organisatie: mensen, processen en technologie. Organisaties die bezig zijn met een digitale transformatie hebben een cultuur nodig die data gedreven besluiten en experimenten ondersteunt en digitale IQ breed in de organisatie invoert.

Literatuur

Jeninga, A. en H. Woldendorp. (2022). Ontwerp voor digitale transformaties van (zorg)organisaties.  Werken met de Systemische Ontwikkel Matrix (SOM). Amsterdam: SWP

Manchala, S. (2020). Crossing the digital faultline. 10Leadership rules to win in the age of digitalization and uncertainty. Santa Clara: Trasers Publishing