Waar gaat het (altijd) om in de zorg: creëren van waarde

Ken de waarden

Waar gaat het om in de zorg: toevoegen van waarde voor een patiënt (cure) of cliënt (care). Hoe doe je dat in een complex systeem wat de zorg is?  Een belangrijk element is het in beeld brengen van de normen, behoeften en waarden van een patiënt of cliënt.

Daarnaast gaat het er om wat een zorgproces oplevert: overleven, mate van gezondheid of herstel, tijd tot herstel en tijd tot terugkeer naar normale activiteiten, suboptimaal zorgproces, duurzaamheid van herstel en de lange termijn effecten van de therapie. Het gaat hierbij niet om één specifieke interventie maar om de uitkomsten van het gehele zorgtraject.

Het gaat om het resultaat

Waardegedreven zorg gaat er om kwaliteitsverbetering en lagere kosten mogelijk te maken door specialisatie. Dit resulteert uiteindelijk dan in vanuit de eigen specialisatie het realiseren van brede samenwerkingen, verschuivingen van de tweede lijn naar de eerste lijn en een gedragen gemeenschappelijke aanpak voor meten van en sturen op cliëntuitkomsten.

Daarbij is het essentieel om de focus op kostenreductie te verleggen naar de kern van de zorg: het bereiken van de optimale resultaten voor de patiënt. Het gaat er juist om de beoogde waarde vanuit patiëntperspectief in beeld te krijgen. Waardegedreven zorg kan (simpel) plaatsvinden door de zorg rondom specifieke patiëntengroepen in te richten. De basis is dan een patiëntreis.

Transformatie zorgsysteem

Dit kan worden gerealiseerd door de samenwerking aan te gaan met alle mogelijke betrokkenen rondom een specifieke patiëntgroepen of ziektebeelden (o.a. huisartsen, medisch specialisten, diagnostische centra, apothekers, VVT instelling) en daarbij de zorgketen sluitend maken.

De strategische agenda van waardegedreven zorg leidt een aantal transformaties in het zorgsysteem: het gaat onder meer om de (effectieve) inrichting van netwerken die bijdragen aan het resultaat voor cliënten. De organisatie en sturing van zorg verschuift van proces en opbrengsten naar uitkomsten en kosten. Patiëntwaarde kan worden geduid als patiëntrelevant effect tegen gelijke of minder kosten of een gelijk effect tegen minder kosten.

Data

Een wezenlijk element is het bijeenbrengen van informatie in een geïntegreerd platform. Een belangrijke element daarin het tot stand komen van PGO’S; een persoonlijke gezondheidsomgeving waarin cliënten zelf de beschikking hebben over hun informatie. Daarnaast gaat het om een management dashboard waar onder meer  uitkomst- en procesindicatoren worden vastgelegd.

Weel-Koenders: ’het ultieme gezamenlijke doel is waarde toevoegen aan het leveren van zorg aan een individuele patiënt (bewijsgestuurde waardecreatie in gepersonaliseerde zorg’(49). Waardegedreven zorg betekent de patiënt/cliënt als uitgangspunt wordt genomen voor het verzamelen van uitkomsten op het gebied van gezondheid, ervaren kwaliteit en kosten. Op deze manier wordt in beeld gebracht wat de effectiviteit van de hele keten van zorg is.

Literatuur

 Jeninga, A. en H. Woldendorp. (2019). Dit is waardegedreven zorg. Veranderen en waardegedreven zorg vanuit systemisch perspectief. Amsterdam: SWP

Weel-Koenders, A. (2021).  Zonder waarde geen zorg! Op zoek naar de meerwaarde van gepersonaliseerde integrale zorg. Oratie, Erasmus University Rotterdam