Goed werk: betekenis
Burn-out wordt steeds meer een belangrijk thema in zowel de werksituatie als in het privé leven. Wat opvalt is dat de meeste literatuur gericht is op het herstel na een burn-out. Het lijkt echter logischer je werkomstandigheden en je leven zo in te richten dat de kans op een burn-out vrijwel nihil is. Dat hebben we uitgewerkt in een boek meer gericht op de werksituatie: ‘Interventies voor Goed Werk’. De casuïstiek komt uit de gezondheidszorg. Ons model is toepasbaar in ieder domein van werken.
Dimensies van goed werk
Goed werk kent zes dimensies:
Betekenisvol werk staat centraal in het 'Goed Werk'-model. Werknemers zoeken niet alleen naar een baan, maar naar rollen die hen een gevoel van doel en bijdrage geven. Werk dat aansluit bij iemands sterke punten en interesses is niet alleen productiever, maar geeft ook voldoening en draagt bij aan persoonlijke groei.
Stress hoort erbij
Mensen geven zelf betekenis aan hun omgeving en hun leven. Bewuste reflectie over dat leven en je eigen levensverhaal (keuzes, verlangens, tegenslagen) kunnen nieuwe inzichten geven. Bij werk zijn de slimste interventies gericht op het aanpakken van organisatorische stressbronnen. Het gaat om waardering voor de unieke bijdragen van elke medewerker en het erkennen van hun inspanningen en prestaties. Hierdoor ontstaat een cultuur van waardering en respect, wat essentieel is voor het behoud van talent en het stimuleren van betrokkenheid.
Goed werk verbetert het leven van anderen, bevordert sociale cohesie en draagt bij aan het algemeen welzijn. Daarnaast biedt het kansen om nieuwe vaardigheden te leren en talenten te ontwikkelen. Goed werk geeft voldoening, een gevoel van zingeving en draagt bij aan een positief zelfbeeld.
Cultuur van respect
Organisaties met weinig burn-out vraagstukken worden gekenmerkt door een cultuur van respect. Kenmerken van dit soort organisaties zijn dat leidinggevenden respectvol gedrag tonen en consistent zijn in woorden en daden. Verwachtingen worden helder gecommuniceerd. Positieve acties worden erkend en gewaardeerd. Onrespectvol gedrag wordt onmiddellijk aangepakt. Feedback is is duidelijk en constructief. Conflicten die toch ontstaan worden weer respectvol opgelost. Belangrijk is te meten of voldaan wordt aan deze kenmerken. Personeelsbeleid wordt aangepast op basis van de in beeld zijnde ervaringen.
Betekenisvol werk heeft voor iedereen een andere invulling. Een belangrijk element is bijdragen aan een hoger doel. Zo kan een verpleegkundige een diepe betekenis voelen omdat ze bijdraagt aan de het genezingsproces van patiënten. Wie autonomie ervaart in zijn of haar werk, heeft de ruimte om het werk op een eigen manier uit te voeren en in te vullen. Het vermogen om jezelf te kunnen zijn en te kunnen groeien, helpt bij het behalen van persoonlijke doelen en professionele doelen. Werk krijgt meer betekenis wanneer je goed werk hebt geleverd. Erkenning en waardering leidt tot een omgeving waarin goed werk centraal staat.
Literatuur
Eliens, A., H. Woldendorp en A. Jeninga. (2024). Interventies voor Goed Werk. Het voorkomen en oplossen van burn-out in de gezondheidszorg. Amsterdam: SWP