Digitale transformatie van de gebouwde omgeving: opzet woonzorgvisie
Integrale aanpak
In InfraVitaal (www.infravitaal.nl) hebben we expertise op het gebied van de digitale transformatie van gebouwen en locaties , industrieel circulair bouwen, energieregulering en ouderenhuisvesting bij elkaar gebracht. Door de verbinding van wonen, zorg, comfort en energieregulering hebben we de mogelijkheid om nieuwe concepten te bedenken en in te richten, rekening houdend met het nieuwe energielandschap en vraagstukken omtrent betaalbaarheid en toekomstbestendigheid.
We hebben consultancy activiteiten (bijvoorbeeld het inrichten van een Energie Management Systeem (EMS) of het ontwerp van toekomstbestendige ouderenhuisvesting) en leveren een eigen infrastructuur via de IVO Smart box (combinatie van hardware en software die de installaties van een gebouw aanstuurt).
Uitwerking woonzorgvisie
De basis van een woonzorgvisie wordt gevormd door een analyse van de huidige situatie en te verwachten ontwikkelingen. De demografische ontwikkelingen worden in beeld gebracht: vergrijzing, bevolkingssamenstelling en prognoses voor komende jaren. De huidige woonzorgvoorzieningen staan uiteraard centraal: bestaand aanbod, knelpunten en uitdagingen en vraag en aanbod analyse. Woonzorgvoorzieningen zijn in ieder geval verpleeghuizen, woonzorglocaties en levensloopbestendige woningen.
De woonzorgvisies vormen de basis voor gemeenten om afspraken te maken met woningcorporaties, verhuurders, zorgaanbieders en zorgkantoren over wat mensen uit de aandachtstrepen en ouderen, naast huisvesting, nodig hebben aan zorg en ondersteuning.
Bedoeling is om kernwaarden te gebruiken om te komen tot een visie op wonen en zorg. Daarbij gaat het om: specifieke behoeften per doelgroep, inclusiviteit en toegankelijkheid en maatwerk mogelijkheden. Bij de uitwerking spelen organisatieprincipes als de inclusieve wijk en de zorgzame buurt.
Gemeente Hoogeveen
Ik geef als voorbeeld de uitwerking van een woon(zorg)visie van de gemeente Hoogeveen (Woon (zorg) visie 2023 – 2026). Het aandeel ouderen neemt toe. Daarnaast verandert het zorglandschap. Niet alleen ouderen en mensen met dementie, maar ook mensen met een andere zorgvraag (denk aan de GGZ, gehandicaptenzorg, etc.) wonen steeds vaker zelfstandig thuis. Dit betekent dat er voldoende geschikte woningen voor deze doelgroepen nodig zijn. Maar ook een toegankelijke woonomgeving die uitnodigt tot ontmoeting en in het geval van verhuizing een goede landing in de buurt. Daarbij komen landelijk en groen wonen sterk naar voren.
Daarnaast is er een vraag naar wonen in hofjes (met meer sociale samenhang en bijvoorbeeld een gemeenschappelijke tuin).
Bovendien is het investeren in gezondheid door preventie een belangrijke voorwaarde om langer zelfstandig te kunnen wonen. Hierbij gaat het niet alleen om lichamelijke gezondheid, maar ook om dagelijks functioneren, participatie en mentale gezondheid. Een passende woonplek in een toegankelijke omgeving met aandacht voor positieve gezondheid moet in elk dorp van Hoogeveen mogelijk zijn. Dit vraagt om het realiseren van levensloopgeschikte woningen, het aanpassen van de woonomgeving, het stimuleren van ontmoeting en beweging, maar ook het realiseren van ontmoetingsplekken voor jong en oud in ieder dorp. Zo is het voor iedereen mogelijk om lang thuis te wonen in een vertrouwde sociale omgeving.
De woon(zorg)visie geeft uitwerking aan:
- Thema 1: Voldoende woningen in Hoogeveen
- Thema 2: Een passende woning voor iedereen
- Thema 3: Wonen met een zorg of ondersteuningsvraag
- Thema 4: Duurzaam en toekomstbestending wonen in veerkrachtige wijken
Beleidsmaatregelen Hoogeveen:
- De gemeente faciliteert en stimuleert het toevoegen van 750 woningen voor de lokale behoefte en 1.450 woningen voor het opvangen van de regionale vraag.
- Bij leegstand van kantoorpanden of winkelruimte wordt meegewerkt (mits passend) bij omzetting naar woningbouw.
- Gemeente neemt een regisserende rol bij nieuwbouw.
- Gemeente organiseert woonzorgzones in grotere kernen waar reeds 24 uurszorg geleverd wordt.
- Gemeente faciliteert planologisch het splitsen van grotere woningen naar boven/benedenwoningen evenals de realisatie van concepten als hofjeswoningen.
- Gemeente stimuleert het realiseren van levensloopgeschikte woningen nabij voorzieningen via het toetsingskader woningbouw. Hierbij wordt Woonkeur (of gelijkwaardig) als standaard voor de definitie levensloopgeschikt. Het gaat hier om gelijkvloerse woningen met ten minste twee maar bij voorkeur drie slaapkamers.
- Bij nieuwbouw en herstructurering wordt in eerste instantie getoetst op de eisen in het bouwbesluit. Echter prioriteit wordt gegeven aan projecten die Energieneutraal (ENG) worden opgeleverd of circulair zijn ontwikkeld.
De uitvoering is de verantwoordelijkheid van een netwerkstructuur. Die netwerkstructuur wordt in ieder geval vorm gegeven met de volgende partijen: zorgaanbieders, woningcorporaties, cliëntenraden, ouderenorganisaties en welzijnsorganisaties. Een woonzorgvisie vormt het fundament voor een integrale aanpak van wonen, zorg en welzijn