Digitale transformatie

De impact van de digitale transformatie verhoogt de complexiteit van wat er om ons heen gebeurt en raakt ons allemaal. In ons boek ‘Zie je Big Picture’ hebben we uitgewerkt dat het gaat om je identiteit, inzicht en initiatief in samenhang vorm te geven. Hiermee onderken je patronen en kun je de context waarin je werkt en leeft duiden.

Hoe maak je chaos productief?

chaosDe digitale transformatie is er op gericht chaos niet zozeer te bestrijden als wel productief te maken. Organisaties die hier op gericht zijn kenmerken zich door bijvoorbeeld transformationeel leiderschap (belang van visie op technologische convergentie), werken met de agile methodologie (cross-functionele teams en continue verbetering), datagedreven besluitvorming (experimentele aanpak).

Ondernemend gedrag

Bij deze kenmerken hoort ook het zogenaamde ecosysteem denken: buiten organisatiegrenzen kijken; platform mogelijkheden, benutten van netwerkeffecten. Verder gaat het om het stimuleren van ondernemend gedrag: risico's durven nemen. Immers, digitalisering verstoort bestaande patronen den nieuwe technologie creëren onvoorspelbaarheid. Dit geldt in sterke mate voor de steeds snellere toepassing van AI. We zien een verschuiving van stabiele structuren naar mogelijkheden (kijk hoe snel AI nu toegepast wordt op teksten en beelden).

Continuïteit

Dit betekent dat veranderingen niet voorspelbaar of gepland verlopen. Nieuwe werkwijzen kunnen steeds meer spontaan ontstaan. Technologie, processen en mensen beïnvloeden elkaar constant. Steeds moet gezocht worden naar structuur en stabiliteit aan de ene kant en vrijheid en ondernemerschap aan de andere kant. Continuïteit is niet vanzelfsprekend.

Cynefin model

Een perspectief om tot een adequate aanpak te komen is het Cynefin model. Dit model onderscheidt vijf domeinen van situaties:

  • Situatie is duidelijk: er zijn duidelijke oorzaak en gevolg relaties. De aanpak is: waarnemen?categoriseren? reageren
  • Situatie is gecompliceerd (voorbeeld: een technisch probleem oplossen): oorzaak en gevolg zijn wel te analyseren. Aanpak is: waarnemen ? analyseren ? reageren
  • Situatie is complex (bijvoorbeeld een cultuurverandering): oorzaak en gevolg alleen achteraf zichtbaar. Aanpak is: proberen ? waarnemen ? reageren
  • Situatie is chaotisch (bijvoorbeeld crisismanagement): geen zichtbare relatie tussen oorzaak en gevolg. Aanpak is: handelen ? waarnemen ?reageren
  • Situatie ligt in volledige wanorde: onduidelijk welk domein van toepassing is. Aanpak is: eerst domein bepalen voor actie

Dit model is erop gericht in verschillende fasen van een chaotische situatie de juiste aanpak te kiezen per situatie, betere beslissingen te nemen en risico's beter in te schatten

Literatuur

Snowden, D. (2021). Cynefin. Weaving sense into the fabric of our world. The Cynefin Co
Jeninga, A. en H. Woldendorp. (2022). Ontwerp voord digitale transformaties van (zorg) organisaties. Werken met de Systemische Ontwikkel Matrix. Amsterdam: SWP
Sacolick, I. (2017). Driving digital. The leader’s guide to business transformation thrpugh technology.New York