'Als mensen praten over momenten waarop ze het gevoel kregen dat ze niet correct werden gezien, is de oorzaak meestal dat de ander hen niet zag als een individue, maar als iemand in een categorie'(Brooks, p 235)

Goed werk

Burn-out wordt steeds meer een belangrijk thema in zowel de werksituatie als in het privé leven. Wat opvalt is dat de meeste literatuur gericht is op het herstel na een burn-out. Het lijkt echter logischer je werkomstandigheden en je leven zo in te richten dat de kans op een burn-out vrijwel nihil is. Dat hebben we uitgewerkt in een boek meer gericht op de werksituatie: ‘Interventies voor Goed Werk’. De casuïstiek komt uit de gezondheidszorg. Ons model is toepasbaar in ieder domein van werken. Goed werk kent zes dimensies: betekenis, veilig, grip, invloed, balans en samen. De ander kennen staat in dit blog centraal.

Onderbewustzijn

Veel van ons gedrag is niet volledig rationeel, maar komt voort uit onbewuste processen. Ons onbewuste brein speelt een krachtige rol speelt in hoe we de wereld waarnemen en reageren. Het brein is constant bezig met het maken van keuzes, zonder dat we ons hiervan bewust zijn. Ons onderbewuste is sterk beïnvloed door sociale signalen, emoties en eerdere ervaringen. Deze onbewuste processen bepalen voor een groot deel onze voorkeuren, angsten, en sociale interacties.

Empathie

We hebben het vermogen om de emoties van anderen te begrijpen en ons af te stemmen op hun behoeften, wat essentieel is voor het opbouwen van diepere relaties. Empathie is dus niet alleen een kwestie van cognitief begrip, maar ook van emotioneel afstemmen.

Ons brein is biologisch ontworpen om verhalen te verwerken en te onthouden. Mensen maken van hun eigen ervaringen vaak een verhaal, wat hen helpt de wereld en hun plaats daarin te begrijpen.

Inzicht

de ander kennenDe kunst van mensen kennen draait om het begrijpen van de complexe, onbewuste en emotionele mechanismen die ons gedrag sturen. Het ontwikkelen van sociale vaardigheden, empathie en inzicht in deze mechanismen kan helpen om betere relaties te bouwen, mensen te beïnvloeden en het sociale leven te navigeren.

Mensen zijn complex en kunnen niet eenduidig kunnen worden samengevat in simpele typologieën. Waar worden we door bepaald? : karakter en drijfveren (de eigen onderliggende waarden); omgaan met emoties; de mate waarin we behoefte hebben aan verbinding of juist autonomie; de wijze hoe we informatie verwerken; onze gedragspatronen.

Zelfreflectie

We zijn meestal geneigd om mensen door onze eigen lens te bekijken, gefilterd door onze persoonlijke ervaringen, voorkeuren en vooroordelen. Om echt iemand te begrijpen, moeten we deze filters aan de kant zetten en proberen de ander te zien zonder ze meteen in te vullen volgens onze eigen ideeën en aannames.

Het is dan ook belangrijk dat we onszelf voortdurend reflecteren op onze eigen onbewuste lagen om te begrijpen hoe we de ander waarnemen. Onze percepties van anderen zijn vaak gekleurd door onze eigen ervaringen, angsten en verlangens. Wanneer we ons bewust worden van deze invloeden, kunnen we onze blik objectiever richten op de ander, waardoor we hen meer onbevooroordeeld en eerlijk kunnen zien. Dit maakt betekenisvollere en leukere relaties mogelijk. Het gaat niet alleen om de sociale rol die iemand op het werk speelt maar ook het maken van een persoonlijke verbinding. Dat komt de effectiviteit van de relatie en daarmee de werksfeer ten goede.

Literatuur

Brooks, D. (2023). De kunst van mensen kennen. Hoe je de verbinding aangaat en elkaar echt kunt begrijpen. Amsterdam: Spectrum
Eliens, A., H. Woldendorp en A. Jeninga. (2024). Interventies voor goed werk. Het voorkomen en oplossen van burn-out in de gezondheidszorg. Amsterdam: SWP