Goed werk

Burn-out wordt steeds meer een belangrijk thema in zowel de werksituatie als in het privé leven. Wat opvalt is dat de meeste literatuur gericht is op het herstel na een burn-out. Het lijkt echter logischer je werkomstandigheden en je leven zo in te richten dat de kans op een burn-out vrijwel nihil is. Dat hebben we uitgewerkt in een boek meer gericht op de werksituatie: ‘Interventies voor Goed Werk’. De casuïstiek komt uit de gezondheidszorg. Ons model is toepasbaar in ieder domein van werken. Goed werk kent zes dimensies: betekenis, veilig, grip, invloed, balans en samen.

Herkennen stress

Het is belangrijk is om te begrijpen wanneer je onder stress staat en wat de oorzaken daarvan zijn. Vaak proberen mensen stress te negeren of te onderdrukken, wat het probleem alleen maar erger maakt. Het is belangrijk om stress te herkennen en te accepteren als een normaal onderdeel van het leven. Het doel is niet om stress volledig te vermijden, maar om ermee te leren omgaan.

Cognitieve herstructurering

Mentale gezondheid is net zo belangrijk is als fysieke gezondheid. Daarbij is vooral belangrijk negatieve gedachten en emoties te herkennen en vaardigheden te ontwikkelen om ze te beheren. Dior middel van 'cognitieve herstructurering' (Smith) kun meer realistische en behulpzame gedachten ontwikkelen om stress te verminderen. We maken ons zorgen over dingen die misschien helemaal niet gaan gebeuren of we hebben onrealistische verwachtingen van onszelf.

Cognitieve herstructurering is de techniek waarbij je leert om negatieve, stressvolle gedachten te identificeren en ze te vervangen door meer realistische, positieve of evenwichtige gedachten. Bijvoorbeeld: in plaats van "Ik heb het niet onder controle, ik ga falen", kun je denken "Dit is moeilijk, maar ik kan stap voor stap vooruitgaan."

Beheersen stress

Daarbij is het belangrijk stress te herkennen en te accepteren als een normaal onderdeel van het leven. Het doel is dan ook niet om stress volledig te vermijden, maar om ermee te leren omgaan. Een van de eenvoudigste en meest effectieve manieren om met stress om te gaan, is door je ademhaling te reguleren. Smith raadt de 4-7-8 ademhaling aan, waarbij je in vier seconden inademt, zeven seconden de adem vasthoudt en acht seconden uitademt. Beweging is een andere effectieve manier om stress te beheersen.
 
energiehuishouding
 

Bewaken energie

Burn-out is vaak een lang proces is, waarbij mensen langzaamaan overbelast raken. Vroegtijdig signalen van overbelasting en stress zijn onder meer fysieke klachten, emotionele signalen (niet meer kunnen ontspannen) en cognitieve symptomen (concentratieproblemen, negatief denken). Overbelasting valt eigenlijk best simpel te voorkomen door grenzen te stellen: maak een onderscheid tussen urgente taken en minder belangrijke zaken , zeg vaker nee en houdt ruimte voor rust. Daarbij gaat het niet alleen om het beheren van tijd, maar ook van je energie. Denk na hoe je je dag indeelt en wanneer je energie in bepaalde taken stopt.

Literatuur

Eliens, A., H. Woldendorp en A. Jeninga. (2024). Interventies voor goed werk. Het voorkomen en oplossen van burn-out in de gezondheidszorg. Amsterdam: SWP
Smith, J. (2022). Why has nobody told me this before? Londen: Michael Joseph