Hoezo schaarste in de zorg?

Digitale transformatie

De impact van de digitale transformatie verhoogt de complexiteit van wat er om ons heen gebeurt en raakt ons allemaal. In ons boek ‘Zie je Big Picture’ hebben we uitgewerkt dat het gaat om je identiteit, inzicht en initiatief in samenhang vorm te geven. Hiermee onderken je patronen en kun je de context waarin je werkt en leeft duiden.

Inzet AI

Kunstmatige intelligentie (AI) heeft de potentie om de manier waarop zorg wordt georganiseerd ingrijpend te veranderen. Door AI in te zetten in zorgomgevingen, kan de kwaliteit van zorg sterk verbeteren. AI-systemen kunnen zorgverleners voorzien van aanbevelingen op basis van gegevensanalyse, zoals het voorschrijven van behandelingen of het identificeren van risicofactoren bij patiënten. Dit kan de zorgkwaliteit verbeteren door nauwkeuriger en op feiten gebaseerde beslissingen te nemen.

Ik geef een voorbeeld van een innovatie op het gebied van specialistische ouderenzorg dat we hebben ontwikkeld. Als initiatiefnemers is het overigens opvallend dat wat je zelf als (onderbouwde) oplossing ziet, door partijen als bestuurders van VVT instellingen, zorgkantoren en de eigen koepel van Specialisten Ouderenzorg niet zo wordt gezien.

Schaarste bij inzet Specialisten Ouderengeneeskunde

Het vertrekpunt was dat er schaarste is aan Specialisten Ouderengeneeskunde (SO) en dat die schaarste verder gaat toenemen door de stijging van complexe zorg, zowel in een verpleeghuissetting als in de thuissituatie. Daarom is een model ontwikkeld om het faciliteren van het proces van medebehandeling en beslisondersteuning mogelijk te maken, samen met deelnemende specialisten ouderengeneeskunde, zorgorganisaties en huisartsen.

Inrichten medebehandelaarschap

Huisartsen voelen zich nogal eens overvraagd door de zorgzwaarte in kleine lokale wooninitiatieven of complexe behandelvraagstukken van thuiswonende ouderen. Ze geven aan zich minder toegerust te voelen voor deze complexe vraagstukken. Ons model was gericht op de organisatie van medebehandeling, verantwoordelijkheid van iedere professional bij multidisciplinaire samenwerking, eindverantwoordelijkheid, medebehandelaarschap en de beschikbaarheid van de expertise van de SO.

Beslissingsondersteunende software

Medebehandelaarschap voor SO’s betekent dat een SO meerdere patiënten en organisaties (waar mogelijk op afstand) kan bedienen en wordt ondersteund door een digitale structuur waarin veilige uitwisseling en opslag van gegevens mogelijk is, maar die ook een decision support functie heeft op basis van de vigerende richtlijnen en zorgpaden. Hierdoor is het mogelijk een SO tegelijkertijd op verschillende plekken in te zetten.

Onze software (gebaseerd op NHGdoc: https://www.nhgdoc.nl/) zorgde voor verbinding tussen de expertise van SO’s met die van huisartsen. Het ging dus om het vergaand digitaliseren van de activiteiten van een SO waarbij de consultatierol in een nieuw model wordt vormgegeven en de SO toegang krijgt tot een systeem van beslissingsondersteuning. De keten met basisartsen en verpleegkundig specialisten zou binnen dit model kunnen worden ingericht. Dit basismodel zou ook beschikbaar gemaakt kunnen worden voor andere hoog specialistische behandelketens (artsen voor Verstandelijk Gehandicapten(VG), gezondheidspsychologen, psychiaters).

Professioneel handelen

Bij de ontwikkeling is rekening gehouden met de kenmerkende beroepssituaties waarin de Verpleegkundig Specialist en basisarts werkt op basis van landelijke richtlijnen en protocollen. De VS/basisarts is bevoegd om de basistaken zelfstandig uit te voeren in de kenmerkende beroepssituatie (KBS), maar zal afhankelijk van kennis en ervaring in meer of mindere mate bekwaam zijn per onderdeel. Daar waar een medewerker onvoldoende bekwaam is, doet hij/zij een beroep op de SO voor intercollegiaal overleg, consult en/of medebehandeling.

Steeds is het eigen professioneel handelen vertrekpunt. De VS/ basisarts is zelf verantwoordelijk voor de bewaking van de bekwaamheid in de basistaken. In overleg met de SO waarmee de vaste samenwerking wordt aangegaan stelt de VS/ basisarts samen met de SO een plan van aanpak op om ontbrekende competenties te verwerven. Wanneer de VS/ basisarts de SO consulteert of in medebehandeling vraagt wordt dit vastgelegd in het elektronisch cliënten dossier (ECD), inclusief de wijze waarop (via verwijzing in ECD, telefonisch, tijdens werkoverleg besproken).

De oplossing is er

Met het ontwikkelde model zou digitalisering van de zorg verder kunnen worden vorm gegeven en zou een nieuwe infrastructuur voor complexe zorg ontstaan. Zoals aangegeven was er echter geen belangstelling bij de partijen die zich met complexe zorg bezig houden.