It is only the nonbeliever who believes that the believer believes’(Sahlins, p. 13)

Big Picture

De impact van de digitale transformatie verhoogt de complexiteit van wat er om ons heen gebeurt en raakt ons allemaal. In ons boek ‘Zie je Big Picture’ hebben we uitgewerkt dat het gaat om je identiteit, inzicht en initiatief in samenhang vorm te geven. Hiermee onderken je patronen en kun je de context waarin je werkt en leeft duiden.

Nurture

culturele gelaagdheidEr is een grote verscheidenheid aan literatuur over organisatieculturen. Daarbij gaat het onder meer om de mate waarin organisatieculturen veranderd kunnen worden. Laten we beginnen bij onszelf. Voor de helft zijn we gevormd door ‘nature’ (onze (voor)ouders) en voor de helft door ‘nurture’ (cultuur en opvoeding). Een organisatiecultuur wordt gedragen door mensen die grotendeels al gevormd zijn.

Cultuur

Waar praten we over als we het over culturen hebben? Het cultuurbegrip van Clifford Geertz is een van de meest invloedrijke benaderingen in de antropologie. Geertz definieerde cultuur als een web van betekenissen die mensen aan hun ervaringen toekennen. Hij benadrukte het idee dat cultuur niet alleen bestaat uit externe gedragingen of sociale structuren, maar vooral uit symbolen en betekenissen die deze gedragingen en structuren vormen.

Een cultuur is daarmee niet een verzameling van objectieve feiten, maar een complexe set van waarden, normen, symbolen en handelingen die gezamenlijk een betekenisvolle werkelijkheid creëren. Naast de symbolen binnen een organisatie hanteren we zelf ook symbolen die in een diverse samenleving een nadere duiding vergen.

Betovering

Sahlins spreekt over een betoverd universum dat wordt bepaald door betekenis, verhalen en rituelen. We hanteren een cultureel perspectief dat op zoek is naar symbolen; in complexe systemen zien we de behoefte aan charismatische leiders.

In de literatuur over organisatieculturen worden organisaties vaak ook worden begrepen als systemen van gedeelde normen, waarden, overtuigingen, rituelen en gedragingen die de manier waarop mensen zich binnen een organisatie gedragen en communiceren, vormgeven. Steeds blijft echter voorop staan dat we zelf al grotendeels zijn gevormd.

Lichtheid van organisatiecultuur

Rituelen (zoals jaarlijkse evenementen, teamuitjes of formele bijeenkomsten) en symbolen (zoals bedrijfslogo's of de kantoorinrichting) dragen bij aan de cultuurbepaling van een organisatie. Ze vormen een belangrijk onderdeel van hoe de medewerkers de organisatie begrijpen en zich ermee identificeren. Het past bij het geschetste perspectief dat we ons weer gemakkelijk aanpassen aan cultuurbepalingen van nieuwe organisaties, maar dat cultuurbepalingen voortkomend uit nurture een meer blijvend karakter kennen.

Literatuur

Geertz, C. (1973). The interpretation of cultures. New York: Basic Books
Sahlins, M. (2022). The new science of the enchanted universe. An anthropology of most of humanity.Princeton University Press
Woldendorp, H., H. de Groot, T. Woldendorp en C. Boven. (2022). Zie je Big Picture. Transformeer succesvol! Amsterdam: SWP