Big Picture: hoe komen we tot sociale cohesie?

You need to ask if, how and why anything which happened to you might matter to people whose lives differ from your own’. (Sennett, p. xiii)

Big Picture

De impact van de digitale transformatie verhoogt de complexiteit van wat er om ons heen gebeurt en raakt ons allemaal. In ons boek ‘Zie je Big Picture’ hebben we uitgewerkt dat het gaat om je identiteit, inzicht en initiatief in samenhang vorm te geven. Hiermee onderken je patronen en kun je de context waarin je werkt en leeft duiden.

Onzekerheid

De huidige arbeidsmarkt kenmerkt zich onder meer door een toenemende onzekerheid over de toekomstbestendigheid van het eigen werk en de daaraan gerelateerde identiteit. We noemen vaak het neoliberalisme als oorzaak van een verlies van karakter en ethiek in het professionele leven, aangezien mensen vaak gedwongen worden zich aan te passen aan veranderende eisen, in plaats van langdurige toewijding te ervaren.

Vluchtig

In een tijd van voortdurende veranderingen en tijdelijke interacties, zoals in de globaliserende en technologische wereld, kunnen mensen het gevoel krijgen dat hun sociale netwerken vluchtiger en minder diepgaand zijn. Het vermogen om samen te werken met anderen is van groot belang voor een prettige samenleving. De basis van sociale cohesie ligt immers in het vermogen van mensen om met elkaar samen te werken, empathie te ontwikkelen, en gemeenschappelijke ervaringen te delen. Sociale cohesie vereist dat mensen bereid zijn om met anderen samen te werken, zelfs als ze het niet altijd met elkaar eens zijn.

Gemeenschap

Gedeelde momenten (Koningsdag) versterken de gemeenschapsbanden en creëren een gevoel van gezamenlijke verantwoordelijkheid en betrokkenheid. Het ontwikkelen van een gemeenschapszin vereist dat mensen zich bewust zijn van de gezamenlijke impact van hun acties op anderen en de samenleving als geheel.

Identiteit

Sociale media, werkplekken en de publieke sfeer mensen aanmoedigen mensen aan om een bepaald beeld van zichzelf te creëren en te onderhouden. Je identiteit wordt mede bepaald door je inzet in een virtuele wereld. Dit wordt versterkt door een cultuur van flexibiliteit en onzekerheid, waar stabiliteit en langdurige relaties minder nadruk krijgen. Sociale media maken het makkelijker om een bepaalde identiteit of imago te projecteren, maar ook om die identiteit continu te herzien.

Gemeenschap

De werkomgeving is gericht op het constant leveren van prestaties, die mensen dwingt om een "rol" te spelen. Die druk om zich aan te passen aan sociale normen kan conflicteren met de wens om eerlijk en oprecht te zijn. De druk om te voldoen aan externe verwachtingen – of die nu uit de professionele of sociale – leidt vaak tot een vervreemding van het authentieke zelf.
Sociale cohesie ontstaat niet vanzelf maar vergt interventies zoals het versterken van de publieke sfeer, het aanmoedigen van betrokkenheid bij de gemeenschap, en het koesteren van langdurige, betekenisvolle sociale banden.

Literatuur

Sennett, R. (2024). The performer. Art, life, politics. Londen: Allen Lane
Woldendorp, H., H. de Groot, T. Woldendorp en C. Boven. (2022). Zie je Big Picture. Transformeer succesvol! Amsterdam: SWP