‘The challenge for most leaders is how to transition from current state to a desired future state’(Saldanha, p.170)

Herdefiniëring

In ons boek ‘Ontwerp voor digitale transformaties’ hebben we de ontwerpeisen beschreven die de digitale transformatie vraagt. Tevens hebben we de veranderkundige interventies beschreven die noodzakelijk zijn of ontwikkeld moeten worden. Bij de digitale transformatie gaat het niet alleen om technologische veranderingen of de toepassing van AI maar gaat het juist ook om het herdefiniëren van bedrijfsmodellen (zoals het fasenmodel), cultuur en processen. Leidinggevenden moeten in staat zijn de juiste balans te vinden tussen het ontwikkelen van digitale capaciteiten en het behouden van de essentie van hun bedrijfsvoering.

Experimenteer

Een belangrijk punt is dat succes in digitale transformatie niet altijd te voorspellen is, en dat falen en heroriëntatie vaak onderdeel zijn van het proces. Organisaties moeten hun weg vinden door een wirwar van technologieën, processen en belangen. Ze moeten leren prioriteiten te stellen, te experimenteren met nieuwe ideeën en door middel van iteratie en flexibiliteit te reageren op veranderingen.

Traditionele organisatieculturen vaak rigide en hiërarchisch zijn, wat de flexibiliteit en snelheid van verandering belemmert. Organisaties moeten een cultuur van samenwerking, openheid en experimenteren bevorderen om innovatie te stimuleren. Dit kan betekenen dat er nieuwe leiderschapsmodellen.

Fasenmodel

Een effectieve aanpak staat en valt met een goede invulling van verandermanagement gericht op vergroten van effectiviteit en wendbaarheid. De transformatie kent verschillende fasen waarbij steeds de juiste medewerkers zijn betrokken. Kern daarbij is overigens het ontwikkelen van digitale vaardigheden binnen de organisatie. In de Systemische Ontwikkel Matrix onderscheiden we de volgende fasen:

  • Fase 1: fundament: de organisatie is bezig met het automatiseren en digitaliseren van interne processen
  • Fase 2: silo: binnen de organisatie wordt op een aantal plekken disruptieve technologieën gebruikt
  • Fase 3: gedeeltelijk gesynchroniseerde transformatie: we zijn begonnen met roeien in de goede richting, maar er is nog geen nieuw bedrijfsmodel
  • Fase 4: volledig gesynchroniseerd: organisatie breed is sprake van een digitaal platform
  • Fase 5: levend DNA: we kunnen permanent transformeren

 
fasenmodel
 

Organisaties moeten daarom investeren in de opleiding en ontwikkeling van hun medewerkers, zodat zij in staat zijn om de nieuwe technologieën te benutten en mee te evolueren met de veranderingen. Voor management betekent dit dat zij niet alleen technologie moeten begrijpen, maar ook in staat moeten zijn om hun teams te ondersteunen en te begeleiden in de adoptie van nieuwe tools en werkwijzen.

Literatuur

Atekoja,E. (2024). Leading digital transformation. Filtering through the maze. Franklin Publishers
Jeninga, A. en H. Woldendorp. (2022). Ontwerp voor digitale transformaties van (zorg) organisaties. Werken met de Systemische Ontwikkel Matrix (SOM). Amsterdam: SWP
Saldanha, T. (2019). Why digital transformations fail. The surprising disciplines of how to take off and stay ahead. Oakland: Berret-Koehler