‘Systems are therefore both conceptual- a way of knowing the world- and something which is really there’. (Voss, p. 8)

Patronen

De impact van de digitale transformatie verhoogt de complexiteit van wat er om ons heen gebeurt en raakt ons allemaal. In ons boek ‘Zie je Big Picture’ hebben we uitgewerkt dat het gaat om je identiteit, inzicht en initiatief in samenhang vorm te geven. Hiermee onderken je patronen en kun je de context waarin je werkt en leeft duiden.

Systeemdenken

Systeemdenken is essentieel is voor het begrijpen van de onderlinge afhankelijkheden tussen de verschillende actoren en systemen. Belangrijke principes hierbij zijn:

  • Holisme: Begrijp het geheel in plaats van alleen de delen.
  • Dynamiek: Focus op verandering en interactie in plaats van statische kenmerken.
  • Relaties: Begrijp de verbindingen tussen onderdelen in plaats van geïsoleerde entiteiten.

Veel van de problemen die we tegenkomen – zoals milieuverandering, armoede, gezondheid en sociale onrechtvaardigheid – zijn nauw met elkaar verbonden.

Multisolving

complexe systemenHoe zorg je ervoor dat je door die systeemblik meerdere problemen tegelijkertijd kan aanpakken. Wat helpt is de onderliggende systemen die deze problemen veroorzaken te veranderen. Het uitgangspunt is dat oplossingen die meerdere positieve effecten hebben, duurzamer en krachtiger zijn dan diegene die zich enkel op één aspect richten.

Multisolving gaat over het ontwerpen van oplossingen die:

  • Meerdere doelstellingen tegelijkertijd dienen.
  • Voordelen opleveren voor verschillende betrokken partijen.
  • Efficiënt gebruik maken van middelen, tijd en energie door synergieën te benutten.

Voorbeeld: Het planten van bomen in stedelijke gebieden kan tegelijkertijd luchtvervuiling verminderen, verkoeling bieden tijdens hittegolven, biodiversiteit vergroten en bijdragen aan de mentale gezondheid van bewoners.

Hoe werkt het?

Een succesvolle implementatie is gebaseerd op:

  • Analyseer het systeem: Begrijp de onderliggende verbanden tussen problemen.
  • Betrek belanghebbenden: Werk samen met verschillende partijen om gezamenlijke doelen te bepalen.
  • Ontwerp geïntegreerde oplossingen: Creëer interventies die meerdere problemen tegelijk aanpakken.
  • Evalueer de impact: Monitor de resultaten om te zien hoe effectief de oplossingen zijn.

Een van de grootste obstakels daarbij is de complexiteit van de problemen die we proberen aan te pakken, evenals de tegenstrijdige belangen van verschillende stakeholders.

Literatuur

Sawin, E. (2024). Multisolving: Creating Systems Change in a Fractured World. Island Press
Voss, G. (2024). Systems ultra. Making sense of technology in a complex world. Verso
Woldendorp, H., H. de Groot, T. Woldendorp en C. Boven. (2022). Zie je Big Picture. Transformeer succesvol! Amsterdam: SWP