Hoe gaan we om met transities in ons leven?
‘The average person goes through one disruptor every 12-18 months’ (Feiler, p. 72)
Patronen
De impact van de digitale transformatie verhoogt de complexiteit van wat er om ons heen gebeurt en raakt ons allemaal. In ons boek ‘Zie je Big Picture’ hebben we uitgewerkt dat het gaat om je identiteit, inzicht en initiatief in samenhang vorm te geven. Hiermee onderken je patronen en kun je de context waarin je werkt en leeft duiden.
Ons leven kenmerkt zich doordat het geen continu proces is, maar dat regelmatig grote veranderingen plaatsvinden. Hierbij gaat het bijvoorbeeld om een verandering in de loopbaan, een verhuizing, het verlies van een dierbare of het ingaan van een nieuwe levensfase (zoals ouder worden).
Veranderfasen
In het model van Life Transitions worden zes veranderfasen onderscheiden die mensen doorlopen bij grote veranderingen in het leven. Deze fasen zijn ontworpen om de psychologische en praktische processen te beschrijven die gepaard gaan met transities, zoals verandering van carrière, verlies van een dierbare, of een grote persoonlijke transformatie. De zes fasen zijn:
- Verstoring: dit is het begin van de transitie, vaak gekenmerkt door een onverwachte of geplande gebeurtenis die het evenwicht verstoort. Dit kan iets positiefs zijn (zoals een promotie) of negatiefs (zoals een ontslag of scheiding). In deze fase voelen we vaak verwarring, angst, onzekerheid of rouw. Kern is dat we verlies van stabiliteit en routine ervaren.
- Ontkenning en weerstand: we proberen de impact van de verandering te minimaliseren of te ontkennen. Het oude, bekende leven was toch prima? Kern is dat we vasthouden aan de status quo en aanpassingen zo goed mogelijk vermijden.
- Onderzoek en experimenteren: we beginnen de nieuwe situatie te verkennen. We proberen uit te zoeken wat de verandering betekent en welke mogelijkheden het biedt. Er is sprake van voorzichtig optimisme vermengd met aanhoudende twijfel. Kern is onderzoek naar nieuwe rollen, relaties of mogelijkheden.
- Loslaten en acceptatie: dit is het punt waarop we het oude achter zich beginnen te laten en emotioneel ruimte maken voor het nieuwe. Acceptatie van de situatie begint zich te ontwikkelen. We rouwen om het verlies van het oude, maar kennen ook opluchting en een begin van acceptatie. Kern is gerichtheid op het verwerken van het verleden en het voorbereiden op een nieuwe toekomst.
- Heropbouw en aanpassing: we beginnen actief aan het opbouwen van een nieuw leven of een nieuwe identiteit. We implementeren veranderingen en passen ons aan de nieuwe situatie aan. Zelfvertrouwen neemt toe en er is gevoel van controle. Kern is het creëren van nieuwe routines en relaties.
- Integratie en groei: de nieuwe situatie is volledig geïntegreerd in ons leven. De verandering voelt nu als een normaal onderdeel van het bestaan. We hebben een gevoel van voldoening, groei en soms zelfs trots op het doorlopen proces. Kern is nu om te groeien vanuit de opgedane ervaringen.
Cyclisch proces
Steeds gaat het er om het proces van verandering als een cyclus te zien, die begint met het herkennen van de behoefte aan verandering, gevolgd door het aanpassen aan de nieuwe omstandigheden en uiteindelijk het vinden van een nieuw evenwicht. En dit het hele leven lang.
Literatuur
Desig, F. (2024) Life Transitions: A Practical Guide: Learn How to Embrace Change, Overcome Challenges, and Thrive Through Every Stage of Life .
Feiler, B. (2021). Life is in the transitions. Mastering change at any age. Penguin Random House
Woldendorp, H., H. de Groot, T. Woldendorp en C. Boven. (2022). Zie je Big Picture. Transformeer succesvol! Amsterdam: SWP