Ontwerp voor digitale transformaties: zijn we vernieuwend genoeg?
Herdefiniëring
In ons boek ‘Ontwerp voor digitale transformaties’ hebben we de ontwerpeisen beschreven die de digitale transformatie vraagt. Tevens hebben we de veranderkundige interventies beschreven die noodzakelijk zijn of ontwikkeld moeten worden. Bij de digitale transformatie gaat het niet alleen om technologische veranderingen of de toepassing van AI maar gaat het juist ook om het herdefiniëren van bedrijfsmodellen, cultuur en processen.
Verandering mindset
Digitale transformatie vereist niet alleen nieuwe technologieën, maar ook een fundamentele verschuiving in de manier waarop bedrijven denken en werken. Traditioneel reageren bedrijven op veranderingen door snel technologie te adopteren, zonder echt na te denken over de bredere implicaties. Digitale transformatie gaat niet alleen om alleen de implementatie van nieuwe tools, maar ook om een verandering in hoe mensen denken, communiceren en samenwerken.
Een eerste stap in de digitale transformatie is daarom het ontwikkelen van bewustzijn van de behoeften van het bedrijf, de markt en de medewerkers. Dit betekent dat leiders moeten begrijpen waar ze nu staan, wat de uitdagingen zijn en waar ze naartoe willen gaan. Bewustzijn helpt bij het identificeren van de juiste technologieën, het begrijpen van de organisatiecultuur en het vaststellen van de doelen.
Doelen
Daarna gaat het om het stellen van duidelijke doelen en het ontwikkelen van strategieën die niet alleen technologie omvatten, maar ook hoe deze technologieën kunnen bijdragen aan de bedrijfscultuur, klantrelaties en de maatschappelijke impact van het bedrijf. Dit vereist dat bedrijven hun waarden en langetermijnvisie herzien en dat ze die in lijn brengen met hun digitale ambities.
Bedrijfsmodel
Na bewustzijn en intentie komt de actie, waar de daadwerkelijke implementatie van technologie en veranderingen plaatsvindt. Hoe werkt dat in de praktijk? Een aantal (bekende) voorbeelden:
- Platformmodel: bedrijven creëren platforms die gebruikers, aanbieders, en andere stakeholders met elkaar verbinden. Deze platforms verdienen geld door transacties te faciliteren, abonnementskosten of advertentie-inkomsten.(Airbnb (verhuurplatform), Amazon Marketplace (e-commerceplatform).
- As-a-Service-model: producten en diensten worden aangeboden als abonnementen in plaats van eenmalige aankopen, zoals Software-as-a-Service (SaaS), Infrastructure-as-a-Service (IaaS) (Netflix (entertainment), Adobe Creative Cloud (design software), AWS (cloud computing).
- Freemium-model: basisdiensten worden gratis aangeboden, met premiumfunctionaliteiten waarvoor gebruikers moeten betalen. Dit model draait om een groot aantal gratis gebruikers die een deel van de betalende klanten aanmoedige ( Spotify (muziekstreaming), LinkedIn (professioneel netwerk), Dropbox (cloudopslag).
- Netwerkeffect-gedreven model: de waarde van een product of dienst neemt toe naarmate meer mensen het gebruiken. Dit leidt vaak tot een dominante marktpositie voor een enkele speler (Social media zoals Facebook, communicatieplatforms zoals WhatsApp of Slack.
- Op data gebaseerde modellen: Bedrijven verzamelen en gebruiken data om gerichte producten of diensten aan te bieden, voorspellende analyses te leveren, of op maat gemaakte aanbevelingen te doen (Google Ads (gerichte advertenties), Tesla (voorspellingen en voertuigdata)).
Deze bedrijfsmodellen maken gebruik van technologie, data, en connectiviteit om traditionele benaderingen te vernieuwen en vaak kosten te verlagen, schaalbaarheid te verbeteren en klanten een gepersonaliseerde ervaring te bieden.
Literatuur
Agamawi, M. (2024). The Innovative Dinosaur: A Guidebook for Crossing the Transformational Chasm from Traditional to Digital Enterprise. Forbes Books
Teitelman, S. (2024). Zen and the Art of Digital Transformation: Leading a Mindful Redesign of the Digital Enterprise. John Wiley
Woldendorp, H., H. de Groot, T. Woldendorp en C. Boven. (2022). Zie je Big Picture. Transformeer succesvol! Amsterdam: SWP