Ontwerp

In ons boek ‘Ontwerp voor digitale transformaties’ hebben we de ontwerpeisen beschreven die de digitale transformatie vraagt. Tevens hebben we de veranderkundige interventies beschreven die noodzakelijk zijn of ontwikkeld moeten worden. Bij de digitale transformatie gaat het niet alleen om technologische veranderingen of de toepassing van AI maar gaat het juist ook om het herdefiniëren van bedrijfsmodellen (zoals het fasenmodel), cultuur en processen. Leidinggevenden moeten in staat zijn de juiste balans te vinden tussen het ontwikkelen van digitale capaciteiten en het behouden van de essentie van hun bedrijfsvoering.

Transformatie

Digitale strategieën fungeren vaak als de katalysator voor bredere organisatorische veranderingen. Wanneer een organisatie besluit digitale technologieën te implementeren, betekent dit een fundamentele verschuiving in de manier waarop de organisatie werkt, samenwerkt en waarde creëert. Deze veranderingen kunnen het businessmodel, de werkwijze van teams, de cultuur en de structuur van de organisatie beïnvloeden.

Cultuur

cultuurEr moet een cultuur ontwikkeld worden die openstaat voor verandering, experimenteren met nieuwe technologieën en flexibiliteit bevordert. Bij bijvoorbeeld het implementeren van een data-analysetool binnen de organisatie is het noodzakelijk dat medewerkers niet alleen vertrouwd raken met de technologie, maar ook begrijpen hoe deze hen helpt om beslissingen te nemen en processen te verbeteren. Dit kan leiden tot meer data gestuurde besluitvorming en een cultuur waarin medewerkers zich eigenaar voelen van de digitale transformatie.

Structuur

Digitale strategieën vereisen vaak aanpassingen in de organisatorische structuur en processen. De traditionele hiërarchieën en processen die bedrijven in het verleden effectief gebruikten, kunnen de snelheid en flexibiliteit in de weg staan die nodig zijn om digitale transformaties succesvol te laten verlopen. Een bekend voorbeeld is de agile methodiek. Het werken in cross-functionele teams die snel kunnen reageren op veranderingen vereist niet alleen nieuwe werkmethoden, maar ook nieuwe besluitvormingsprocessen en een andere benadering van leiderschap.

Informeel

Tijdens digitale transformatieprocessen wordt er nog steeds veel nadruk gelegd op formele instituties zoals structuren, systemen, strategieën en technologieën. Deze formele instituties zijn vaak het uitgangspunt bij het implementeren van nieuwe technologieën of bedrijfsmodellen. Wat echter vaak over het hoofd wordt gezien, zijn de informele instituties – zoals normen, waarden, gedragscodes en cultuur – die de effectiviteit van een digitale transformatie sterk kunnen beïnvloeden. In een organisatie waar er een cultuur van risicoaversie heerst en medewerkers gewend zijn om strikt vast te houden aan gevestigde processen, kan het moeilijk zijn om digitale innovaties te implementeren, zelfs als de technologie zelf goed werkt.

Flexibiliteit

De mate van flexibiliteit en aanpassingsvermogen in de organisatiecultuur bepaalt in belangrijke mate hoe snel een organisatie kan reageren op digitale veranderingen. In organisaties waar flexibiliteit en aanpassingsvermogen als positieve normen gelden, zullen medewerkers eerder geneigd zijn nieuwe technologieën te omarmen en zich aan te passen aan de veranderingen die digitale transformatie met zich meebrengt. In sterk rigide organisaties kan dit echter veel moeilijker zijn.

Literatuur

Djavanshir. (2023). Digital Strategies and Organizational Transformation . World Scientific Publishing
Jeninga, A. en H. Woldendorp. (2022). Ontwerp voor digitale transformaties van (zorg)organisaties. Weken met de Systemische Ontwikkel Matrix (SOM). SWP