Tip aan ondernemingsraden: Extra aandacht voor individuele mogelijkheden om te komen tot pensioenverbetering
Alle pensioenregelingen moeten veranderen om te voldoen aan de eisen van de Wet toekomst pensioenen (Wtp). Maar worden de doelen die zijn gesteld aan pensioen in jullie pensioenregeling wel behaald? Hier wil en moet je als ondernemingsraad wel iets mee. Als de pensioenregeling niet fiscaal optimaal is, ga je de werknemers hier dan op attent maken en hoe dan? Hieronder enkele punten die ondernemingsraden kunnen overwegen.
Pensioenambitie bepalen
Een eerste stap die eigenlijk altijd gezet moet worden, is het bepalen van de pensioenambitie. Hoewel de Pensioenwet deze pensioenambitie alleen voorschrijft aan pensioenfondsen met een solidaire premieregeling, is het niet ongebruikelijk (en ons advies) om ook voor de flexibele premieregeling of premie-uitkeringsregeling af te spreken wat in jullie ogen een redelijk pensioeninkomen is. Als het goed is heb je die pensioenambitie (ooit?) ook al voor de huidige pensioenregeling geformuleerd; er is nu immers sprake van een opbouwpercentage, direct af te lezen in het pensioenreglement in geval van een middelloonregeling of afgeleid van een fiscale premiestaffel.
Is deze oorspronkelijke pensioenambitie nog steeds van toepassing? Of is de mening over de vervangingsratio (de verhouding tussen het pensioeninkomen en het laatst verdiende salaris, bijvoorbeeld 70% of 75%) inmiddels veranderd? En hoe dan?
Hierbij moet je dan niet alleen denken aan de vervangingsratio bij pensionering maar ook die bij eerder overlijden? En vergeet hierbij dan ook niet het aspect van toekomstige koopkracht in mee te nemen.
Kosten en realisatie
Na het vaststellen van de pensioenambitie, moet berekend worden hoe hoog de kosten zijn om deze ambitie te realiseren. Is de vastgestelde ambitie haalbaar? Hoe en op welke termijn kan de ambitie gerealiseerd worden? Of moet wellicht de ambitie worden bijgesteld? En hoe worden de kosten verdeeld tussen werkgever en werknemers?
De eigenlijke onderhandelingen gaan beginnen en er is een (grote?) kans dat een eventuele extra inleg van de werkgever (bijvoorbeeld in stapjes) en/of het verhogen van de verplichte werknemersbijdrage niet haalbaar is. Of dat dit alsnog onvoldoende is om de oorspronkelijke pensioenambitie te behalen.
Het is dan goed om te weten dat veel pensioenuitvoerders de mogelijkheid bieden om de deelnemers aan de pensioenregeling extra premiebetalingen te laten doen om zodoende het eigen pensioenniveau te verhogen.
Extra inleggen voor pensioen
Uit verschillende onderzoeken blijkt dat de uitkomsten van veel pensioenregelingen niet voldoende zullen zijn om aan de wensen en verwachtingen van de deelnemers te voldoen. Wij schreven hierover eerder deze notitie[1].
Daarom kan het een goed idee zijn om werknemers te wijzen op de mogelijkheid van extra premiebetalingen binnen de pensioenregeling of in een aanvullende pensioenregeling. Daarbij kan ook de werkgever een extra stimulans geven, bijvoorbeeld door als de deelnemer besluit € 100 per maand extra in te leggen, als werkgever daar € 50 of € 100 bij te leggen.
Voordelen van extra premieinleg:
- Gemak: Alle pensioenen zitten bij elkaar in plaats van verspreid over verschillende potjes bij verschillende pensioenuitvoerders, of andere financiële instellingen.
- Administratief simpel: De extra inleg wordt direct van het bruto salaris ingehouden, wat ook direct belastingvoordeel oplevert.
- Flexibiliteit: Meestal is eenmalige of maandelijkse extra inleg mogelijk.
- Lage Kosten: De werkgever betaalt al de administratiekosten dus deze hoeft de medewerker niet te betalen en de werkgever heeft vaak een beter tarief van de pensioenuitvoerder dan als een medewerker dit individueel zou moeten regelen.
Nadelen van extra premie-inleg:
- Beperkte toegang: Extra pensioengeld kan alleen gebruikt worden voor aankoop van extra pensioen; eerder kun je er als deelnemer dus niet bij.
- Beperkte kring van begunstiging: Volgens de Wtp kan alleen (extra) premie betaald worden voor een persoonlijk pensioenvermogen dat beschikbaar komt op de (vervroegde) pensioendatum; bij eerder overlijden vervalt dit extra potje, net als het normale pensioenvermogen, dus aan het collectief en niet aan de nabestaanden.
Alternatief
Het aflossen van leningen kan ook een vorm van extra sparen zijn, omdat je hierdoor lagere maandelijkse lasten hebt en dus minder pensioeninkomen nodig hebt.
Belastingvoordeel
Extra premiebijdragen worden vaak gestimuleerd door belastingvoordelen, waardoor het minder belastend is om geld opzij te zetten voor later.
Slim omgaan met beperkte middelen
Vaak zijn de middelen om te komen tot een optimaal pensioen beperkt. We constateren regelmatig dat de pensioenambitie en de realiteit nog al eens ver uit elkaar liggen. Als sociale partners goed overleggen kan een pensioenregeling worden gecreëerd die bij jullie past en veel pensioenarmoede kan voorkomen. Maar soms zal de werknemer zelf ook nog een extra stapje moeten doen om na pensionering wat ruimer te kunnen leven.
Rijswijk, maart 2025
Léon Zijlmans AAG van ZPA B.V.
Gerard van der Toolen van OR-Pensioenadviseurs
[1] https://www.multiraedt.nl/2024/07/16/hoeveel-pensioen-mag-je-eigenlijk-verwachten-van-jouw-vlakke-premie-bij-een-flexibele-pensioenregeling/