‘What makes a decision great is not that it has a great outcome. A good decision is the result of a good process, and that process must include an attempt to accurately represent our own state of knowledge’(Duke, p. 27)

Patronen

De impact van de digitale transformatie verhoogt de complexiteit van wat er om ons heen gebeurt en raakt ons allemaal. In ons boek ‘Zie je Big Picture’ hebben we uitgewerkt dat het gaat om je identiteit, inzicht en initiatief in samenhang vorm te geven. Hiermee onderken je patronen en kun je de context waarin je werkt en leeft duiden. Dat bevordert het nemen van goede beslissingen.

Onzekerheid

beslissingenVeel van onze keuzes in het leven zijn vergelijkbaar met weddenschappen op een onzekere toekomst, beïnvloed door zowel geluk als de kwaliteit van onze beslissingen. We hebben te maken met verschillende veronderstellingen die onze keuzes beïnvloeden.

Veronderstellingen

We hebben de neiging om de kwaliteit van een beslissing te beoordelen op basis van de uitkomst. Dit kan juist leiden tot een vertekend beeld van het besluitvormingsproces. Tevens gaan we ervan uit dat nadat een uitkomst bekend is, deze als onvermijdelijk te beschouwen. We overschatten hoe voorspelbaar iets was, omdat we de onzekerheid en alternatieve scenario’s vergeten. We zien dan dus geen alternatieve mogelijkheden meer. We herkennen vooroordelen gemakkelijker bij anderen dan bij onszelf, wat weer zelfreflectie bemoeilijkt. We interpreteren informatie selectief om te bevestigen wat we al willen geloven. In plaats van objectief naar feiten te kijken, verdraaien of negeren we informatie om onze bestaande overtuigingen in stand te houden.

Schaken of poker?

Volgens Annie Duke (kampioen pokeren) lijkt het leven meer op poker dan op schaken. Pokeren is omdat het wordt beïnvloed door onzekerheid, toeval en incomplete informatie. Schaken daarentegen is een spel van volledige informatie en determinisme. Bij schaken ligt alle informatie open op het bord. Bij poker weet je niet welke kaarten je tegenstanders hebben. Je informatie is dus onvolledig. Bij schaken is uiteindelijk in elke situatie één optimale zet. Bij poker werk je met waarschijnlijkheden, omdat je niet alles weet.

Lessons learned

Als we meegaan met de analyse van Duke hebben we de volgende lessen:

  • Accepteer onzekerheid – zelfs de beste keuzes kunnen verkeerd uitpakken.
  • Denk in waarschijnlijkheden – er is nooit 100% zekerheid.
  • Speel de lange termijn – focus op consistente, goede beslissingen.
  • Beoordeel beslissingen, niet alleen uitkomsten – geluk en pech spelen altijd een rol.

Goede beslissingen kunnen soms leiden tot slechte uitkomsten leiden, terwijl slechte beslissingen soms goed uitpakken – puur door toeval.

Literatuur

Duke, A. (2019). Thinking in bets. Making smarter decisions when you don’t have all the facts. Portfolio Penguin
Woldendorp, H., H. de Groot, T. Woldendorp en C. Boven.(2022). Zie je Big Picture. Transformeer succesvol! SWP
Woldendorp, H., A. Jeninga en A. Eliens. (2025). Kun je me doorverbinden met ….mezelf? Een reisgids voor kinderen en volwassene. Uitgever Virtuoos