Weerstand

digitale technologieënOndanks het potentieel van digitale technologieën, blijft de adoptie binnen zorgorganisaties achter. Factoren zoals organisatorische weerstand, gebrek aan digitale vaardigheden en zorgen over privacy en gegevensbeveiliging belemmeren de implementatie. Echter digitale technologieën veranderen fundamenteel hoe zorg wordt georganiseerd, geleverd en ervaren. De impact strekt zich uit over alle lagen van het zorgsysteem: van de interactie tussen arts en patiënt tot beleidsvorming en financiering.

Impact technologie

Zorgverlening kan efficiënter, gepersonaliseerder en proactiever worden georganiseerd bijvoorbeeld door Clinical Decision Support Systems (CDSS die behandelbegeleiding geven op basis van actuele richtlijnen en patiëntgegevens. Er is nog veel onduidelijk rond persoonlijke gezondheidsomgevingen (PGO’s): het wordt echter steeds eenvoudiger de eigen gezondheidsdata te beheren en te delen.

De inzet van digitale triage-instrumenten zorgen voor een betere workflow binnen de eigen organisatie. AI kan worden gebruikt voor populatiegerichte interventies. Financiering kan worden gebaseerd op outcome-based bekostiging gekoppeld aan digitale meetinstrumenten. de volle potentie wordt pas bereikt als technologie goed geïntegreerd wordt in processen, cultuur, beleid en ethiek.

Organisatie inrichting

Veel zorgorganisaties hebben nu nog een hiërarchische, procedurele structuur die gericht is op veiligheid en control. Er is nog steeds sprake van een gebrek aan digitale vaardigheden en vertrouwen bij zorgprofessionals. Zorgprofessionals én patiënten maken zich zorgen over wat er met gevoelige data gebeurt, wie toegang heeft en hoe veilig systemen zijn. Er is tussen bijvoorbeeld zorgdomeinen fragmentatie in systemen, standaarden en financiering. Er wordt nog een gebrek aan bewijsvoering en schaalbaarheid ervaren. Er is onzekerheid over effecten op patiëntuitkomsten of werkdruk.

Implementeren

Digitale technologie is eigenlijk niet meer het probleem maar de implementatie ervan juist wel. Nodig is een overkoepelende visie die technologie koppelt aan gezondheidsdoelen (zoals kwaliteit, toegankelijkheid, preventie). Handig is om te werken met passende financiering en vergoedingsmodellen die innovatie bevorderen. Je kunt digitale ambassadeurs binnen teams benoemen om acceptatie van nieuwe technologie te versnellen. Zet vooral in op bruikbaarheid, inclusiviteit en begrijpelijkheid – technologie moet gebruikers centraal stellen. Zorg dat evaluaties geïntegreerd zijn in het implementatieproces en werk met ethische kaders voor technologiegebruik (voor AI).

Literatuur

Compagni, A. en F. Petracca. (2025). Digital Transformation in Healthcare: Challenges and Opportunities in Policy and Management. EGEA spa
Jeninga, A. en H. Woldendorp. (2022). Ontwerp voor digitale transformaties van (zorg) organisaties. Werken met de Systemische Ontwikkel Matrix (SOM). SWP