‘AI can encourage a paradigm shift in how we approach eduction. With the ability of any AI-literate student to generate facts and insights, it is uo to teachers to demand more from their students’ (Gibbons, 18)

Ai in het onderwijs

onderwijsDe vragen die daarbij spelen zijn: welke technologieën vinden we wenselijk; welke rol willen we dat menselijkheid speelt in een technologische wereld; hoe bereiden we onszelf en volgende generaties voor op een toekomst die al begonnen is? AI wordt immers steeds meer een onderdeel van ons dagelijks leven. In het onderwijs kan AI leerstof automatisch aanpassen op de leerstijl van elke leerling. In creatieve sectoren schrijft AI mee aan muziek, scenario’s en zelfs wetenschappelijke papers.

Blockchain in het onderwijs

Blockchain is de technologie die ons helpt om vertrouwen te decentraliseren. Geen tussenpersonen meer nodig — of het nu gaat om banken, notarissen of overheden: in de landbouw maken boeren rechtstreeks afspraken met supermarkten via zogenaamde smart contracts. Hierdoor verandert niet alleen de economie, maar ook de machtsstructuur van onze samenleving. Vertrouwen zit niet meer in instituten, maar in code. Je kunt blockchain technologie gebruiken om certificaten, diploma’s en leerervaringen transparant en fraudebestendig vast te leggen. Dit stelt studenten in staat om levenslang leren vast te leggen in een persoonlijke, overdraagbare "skills wallet".

Digitale geletterdheid

Wat betekent dit nu? Voor studenten in MBO, HBO en WO (en ook in het voortgezet onderwijs) kunnen AI-tools worden ingezet om de studie doelmatigheid te verhogen. Bijvoorbeeld in het gebruik van ChatGPT om teksten samen te vatten, taken te structureren of ideeën te brainstormen. Voor ondernemers gaat het om automatiseren van repetitieve taken, inzet van data (analyse klantgedrag) en werken met virtuele teams. Je kunt zeggen dat digitale geletterdheid de nieuwe standaard is. Dus niet technologie vervangt de professional, maar de professional met technologie vervangt degene zonder.

Gedecentraliseerde leer-ecosystemen

Binnen dit perspectief is voor onderwijsinstellingen de opdracht dat ze zich moeten transformeren van hiërarchische, gecentraliseerde systemen naar gedecentraliseerde leer-ecosystemen. Hierbij: werken studenten, docenten, technologie en data samen als een netwerk, is leren niet beperkt tot klaslokalen, maar speelt het zich af op meerdere platformen (fysiek en digitaal), en krijgt de leerling een actievere, zelfsturende rol. AI kan worden gebruikt om gepersonaliseerde leerpaden te creëren, die zich aanpassen aan het tempo, niveau en interesses van de student.

Literatuur

Gibbons, P. en J. Healy. (2025). Adopting AI. The people-first approach. Phronesis Media
Vanka, U. (2023). The future is BIG: how emerging technologies are transforming industry and societies. Business Expert Press
Veuger, J. en H. Woldendorp. (2021). Blockchain in de zorg. Koninklijke Van Gorcum